بیانیه پایانی اجلاس بازنگری ان.پی.تی که بر لزوم خلع سلاح هستهای اسرائیل تأکید کرده و نامی از ایران نبرده است، سکوت توأم با نگرانی و خشم اسرائیل، ناخشنودی باراک اوباما و خرسندی دولت ایران و کشورهای عربی و اسلامی، بویژه مصر را در پی آورده است.
همایش بازنگری پیمان منع گسترش سلاحهای اتمی، زیر نظر سازمان ملل متحد، پس از چهار هفته در حالی جمعه به کار خود پایان داد که بر لزوم عاریسازی خاورمیانه از سلاح هستهای تکیه کرد و نام اسرائیل را به عنوان تنها کشوری که در این منطقه سلاح اتمی دارد، ذکر کرد و این کشور را به برچیدن زرادخانه اتمیاش فرا خواند.
بیانیه ۲۸ صفحهای که با حمایت ۱۸۹ کشور، از جمله آمریکا منتشر شد، از اسرائیل میخواهد که با امضای ان.پی.تی، «همه تأسیسات هستهای خود را زیر نظارت کامل آژانس بینالمللی انرژی هستهای قرار دهد».
همایش بازنگری ان.پی.تی که هر پنج سال یک بار برگزار میشود، این دوره به خاطر سخنرانی محمود احمدینژاد در روز نخست اجلاس مورد توجه بیشتری قرار گرفت.
مطرح شدن صریح و بیپرده نام اسرائیل برای نخستین بار در بیانیه پایانی اجلاس و درخواست برچیدن توان هستهایاش، موفقیتی برای جنبش عدم تعهد به ویژه کشورهای عرب و اسلامی محسوب میشود، که از ۱۵ سال پیش این تلاش را آغاز کردند.
بیانیه پایانی اجلاس مقرر کرده است که بر اساس مفاد منشور منع گسترش سلاحهای هستهای که ۴۰ سال پیش برای نخستین بار تدوین شد، در یک همایش منطقهای در سال ۲۰۱۲ کلید خاورمیانه عاری از سلاح اتمی زده شود؛ همایشی که پیشاپیش مورد حمایت بان گیمون، دبیرکل سازمان ملل قرار گرفته است.
واکنش ایالات متحده
هرچند آمریکا همگام با ۱۸۸ کشور دیگر در نشست اختتامیه اجلاس رأی داد اما بلافاصله کاخ سفید در بیانیهای اعلام کرد که باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا با اینکه تنها نام اسرائیل مطرح شده و نامی از برنامه هستهای ایران به میان نیامده است، مخالف است.
جیم جونز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز شامگاه جمعه در بیانیهای اعلام کرد که «آمریکا منزوی کردن اسرائیل را تقبیح میکند».
آقای جونز در همین حال اظهار نظر کرد که «این بیانیه، امنیت ملی آمریکا و هم پیمانان این کشور، از جمله اسرائیل را تقویت خواهد کرد» و افزود که «تعهد آمریکا به امنیت اسرائیل متزلزل نشده است».
آقای جونز گفت: «مخالفت آمریکا که در سخنان نماینده این کشور در اجلاس نیز بازتاب یافت، به دلیل اشاره صریح بیانیه به اسرائیل است درحالی که ازایران کاملاً غفلت شده است».
آقای جونز تأکید کرد که «ایران کشوری است که سالیان متمادی پیمان منع گسترش جنگ افزار هستهای و قطعنامههای شورای امنیت را پایمال میکند، و بزرگترین تهدید است»
تلاش اسرائیل برای ادامه سیاست «ابهام عمدی»
اسرائیل تلاش پشت پردهای داشت تا در بیانیه پایانی اجلاس بازنگری ان.پی.تی نام این کشور مطرح نشود.
از جمله بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در حالی که بامداد جمعه در سفر رسمی به فرانسه بود، در تماس تلفنی با مقامهای ارشد آمریکایی خواهان تلاش واشینگتن برای جلوگیری از مطرح شدن نام اسرائیل شد.
در این زمینه رسانههای اسرائیل گزارش کردند که آقای نتانیاهو در این تماسها تأکید کرد که اسرائیل باید بتواند که سیاست «ابهام عمدی اتمی» خود را ادامه دهد.
اهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل نیز به تازگی گفته بود که توان اتمی این کشور خطری برای دیگر کشورها نیست زیرا «اسرائیل تا کنون هیچ کشوری را تهدید به نابودی نکرده است».
ماه گذشته نشریه امور نظامی و دفاعی «جینس» در لندن، ارزیابی کرد که اسرائیل احتمالاً تا سیصد کلاهک هستهای دارد؛ کلاهکهایی که ماحصل شصت سال برنامه اتمی این کشور هستند.
اسرائیل درطول حدود یک دهه گذشته در جامعه جهانی علیه برنامه هستهای ایران تلاش کرده است ولی اکنون بیش از هر زمان دیگر، توان هستهای خود اسرائیل زیر فشار قرار گرفته است.
خواست ایران چیست؟
ایران با استقبال از سند نهایی کنفرانس بازنگری معاهده ان پی تی در نیویورک، این بیانیه را «گامی به جلو در جهت ایجاد جهانی عاری از تسلیحات اتمی» توصیف کرده است.
علاوه خبرگزاری دولتی ایران، ایرنا، به نقل از علیاصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نوشت که «ما میخواهیم تا دو سال دیگر همه تجهیزات و فعالیتهای اتمی اسرائیل تحت نظارت آژانس قرار گیرد».
آقای سلطانیه که کشورش در مظان اتهام تلاش برای دستیابی به توان هستهای نظامی است، اضافه کرد که «ایران بر این باور است که جهانی عاری از تسلیحات اتمی تا سال ۲۰۲۵ تحقق خواهد یافت».
آمریکا به تازگی اعلام کرد که بیش از پنج هزار کلاهک هستهای عملیاتی دارد، و دولت جدید بریتانیا این هفته فاش کرد که از ۲۲۵ کلاهک هستهای برخوردار است، و احتمال داده شده که روسیه نیز به زودی شمار کلاهکهای هستهای خود را اعلام کند.
بیشتر بخوانید:
بیانیه ۲۸ صفحهای که با حمایت ۱۸۹ کشور، از جمله آمریکا منتشر شد، از اسرائیل میخواهد که با امضای ان.پی.تی، «همه تأسیسات هستهای خود را زیر نظارت کامل آژانس بینالمللی انرژی هستهای قرار دهد».
همایش بازنگری ان.پی.تی که هر پنج سال یک بار برگزار میشود، این دوره به خاطر سخنرانی محمود احمدینژاد در روز نخست اجلاس مورد توجه بیشتری قرار گرفت.
مطرح شدن صریح و بیپرده نام اسرائیل برای نخستین بار در بیانیه پایانی اجلاس و درخواست برچیدن توان هستهایاش، موفقیتی برای جنبش عدم تعهد به ویژه کشورهای عرب و اسلامی محسوب میشود، که از ۱۵ سال پیش این تلاش را آغاز کردند.
بیانیه پایانی اجلاس مقرر کرده است که بر اساس مفاد منشور منع گسترش سلاحهای هستهای که ۴۰ سال پیش برای نخستین بار تدوین شد، در یک همایش منطقهای در سال ۲۰۱۲ کلید خاورمیانه عاری از سلاح اتمی زده شود؛ همایشی که پیشاپیش مورد حمایت بان گیمون، دبیرکل سازمان ملل قرار گرفته است.
واکنش ایالات متحده
هرچند آمریکا همگام با ۱۸۸ کشور دیگر در نشست اختتامیه اجلاس رأی داد اما بلافاصله کاخ سفید در بیانیهای اعلام کرد که باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا با اینکه تنها نام اسرائیل مطرح شده و نامی از برنامه هستهای ایران به میان نیامده است، مخالف است.
جیم جونز، مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز شامگاه جمعه در بیانیهای اعلام کرد که «آمریکا منزوی کردن اسرائیل را تقبیح میکند».
آقای جونز در همین حال اظهار نظر کرد که «این بیانیه، امنیت ملی آمریکا و هم پیمانان این کشور، از جمله اسرائیل را تقویت خواهد کرد» و افزود که «تعهد آمریکا به امنیت اسرائیل متزلزل نشده است».
آقای جونز گفت: «مخالفت آمریکا که در سخنان نماینده این کشور در اجلاس نیز بازتاب یافت، به دلیل اشاره صریح بیانیه به اسرائیل است درحالی که ازایران کاملاً غفلت شده است».
آقای جونز تأکید کرد که «ایران کشوری است که سالیان متمادی پیمان منع گسترش جنگ افزار هستهای و قطعنامههای شورای امنیت را پایمال میکند، و بزرگترین تهدید است»
تلاش اسرائیل برای ادامه سیاست «ابهام عمدی»
اسرائیل تلاش پشت پردهای داشت تا در بیانیه پایانی اجلاس بازنگری ان.پی.تی نام این کشور مطرح نشود.
از جمله بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در حالی که بامداد جمعه در سفر رسمی به فرانسه بود، در تماس تلفنی با مقامهای ارشد آمریکایی خواهان تلاش واشینگتن برای جلوگیری از مطرح شدن نام اسرائیل شد.
در این زمینه رسانههای اسرائیل گزارش کردند که آقای نتانیاهو در این تماسها تأکید کرد که اسرائیل باید بتواند که سیاست «ابهام عمدی اتمی» خود را ادامه دهد.
اهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل نیز به تازگی گفته بود که توان اتمی این کشور خطری برای دیگر کشورها نیست زیرا «اسرائیل تا کنون هیچ کشوری را تهدید به نابودی نکرده است».
ماه گذشته نشریه امور نظامی و دفاعی «جینس» در لندن، ارزیابی کرد که اسرائیل احتمالاً تا سیصد کلاهک هستهای دارد؛ کلاهکهایی که ماحصل شصت سال برنامه اتمی این کشور هستند.
اسرائیل درطول حدود یک دهه گذشته در جامعه جهانی علیه برنامه هستهای ایران تلاش کرده است ولی اکنون بیش از هر زمان دیگر، توان هستهای خود اسرائیل زیر فشار قرار گرفته است.
خواست ایران چیست؟
ایران با استقبال از سند نهایی کنفرانس بازنگری معاهده ان پی تی در نیویورک، این بیانیه را «گامی به جلو در جهت ایجاد جهانی عاری از تسلیحات اتمی» توصیف کرده است.
علاوه خبرگزاری دولتی ایران، ایرنا، به نقل از علیاصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، نوشت که «ما میخواهیم تا دو سال دیگر همه تجهیزات و فعالیتهای اتمی اسرائیل تحت نظارت آژانس قرار گیرد».
آقای سلطانیه که کشورش در مظان اتهام تلاش برای دستیابی به توان هستهای نظامی است، اضافه کرد که «ایران بر این باور است که جهانی عاری از تسلیحات اتمی تا سال ۲۰۲۵ تحقق خواهد یافت».
آمریکا به تازگی اعلام کرد که بیش از پنج هزار کلاهک هستهای عملیاتی دارد، و دولت جدید بریتانیا این هفته فاش کرد که از ۲۲۵ کلاهک هستهای برخوردار است، و احتمال داده شده که روسیه نیز به زودی شمار کلاهکهای هستهای خود را اعلام کند.