لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۸:۳۵

جاش فتال و شین باور؛ مهره‌هایی در بازی نرد ایران و آمریکا


تصاویر شین باوئر(چپ) و جاش فتال؛ در دستان مادران‌شان در نیویورک
تصاویر شین باوئر(چپ) و جاش فتال؛ در دستان مادران‌شان در نیویورک
هفته‌نامه نیوزویک در آخرین شماره خود به نقل از چند مقام امنیتی و دیپلماتیک جمهوری اسلامی، اطلاعات جدیدی درباره دستگیری سال قبل سه آمریکایی توسط ایران در کوه‌های کردستان ارائه داده است.

این هفته‌نامه معتبر آمریکایی در این مقاله چشم‌اندازی از واقعیت‌های موجود در روابط ایران و آمریکا و منازعات درونی میان دولت محمود احمدی‌نژاد و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را هم بیان کرده است.

نیوزویک در مقاله‌اش به قلم مازیار بهاری، از قول دو نفر که یکی به عنوان مقام اطلاعاتی و امنیتی سابق و دیگری به عنوان مقام دیپلماتیک سابق معرفی شده‌اند، می‌نویسد که جاش فتال و شین باوئر قربانی سه موضوع شده‌اند. نخست سوءتفاهم فرهنگی خودشان از واقعیت جاری در روابط ایران و آمریکا، دوم منازعه درونی میان جناح‌های داخلی در حکومت فعلی ایران و نهایتاً ترکیب ناهمگونی از رقابت ژئوپلیتیک و همکاری ضمنی میان ایران و ایالات متحده آمریکا.

این مقامات امنیتی و سیاسی گزارش‌های قبلی را درباره ربوده شدن سه آمریکایی کوهنورد در کوه‌های داخل خاک عراق، تأیید می‌کنند. آنها از فردی به نام «هیوا تاب» نام می‌برند که عامل اصلی دستگیری این سه آمریکایی بوده است.

فردی که به گفته این مقامات از فرماندهان سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بوده و بعد از جنگ ایران و عراق سردسته یک گروه خلافکار محلی در مرز کردستان شده است.

گروه آقای تاب در قبال تحویل جنازه اعضای گروه‌های کرد مخالف حکومت ایران از سپاه پاسداران پول می‌گرفته است. این فرد به گفته مقام امنیتی سابق بعد از دستگیری این سه آمریکایی و تحویلشان به سپاه پاسداران مدتی بعد خود به جرم قتل یک مقام رسمی ایران و خواهرزاده این مقام بازداشت می‌شود و هم اکنون در زندان به سر می‌برد.

در ادامه مقاله، نیوزویک در توضیح عمل گروه‌های خلافکار محلی همکار با سپاه پاسداران در منطقه کردستان از قول فرد اطلاعاتی و امنیتی می‌نویسد که در مواقع حساس و پرتنش گروه‌های خلافکار مانند گروه تاب از نگرانی‌های امنیتی حکومت استفاده می‌کنند. این گروه‌ها در کردستان با وانمود کردن به عضویت در نیروی قدس سپاه پاسداران فعالیت‌هایشان را انجام می‌دهند.

این مقام امنیتی سابق به نیوزویک می‌گوید که هم اکنون شناسایی افراد واقعی عضو نیروی قدس و این گروه‌های خلاف کار محلی از یکدیگر در کردستان بسیار مشکل است.

نیروی قدس بخش ویژه‌ای در سپاه پاسداران است که عملیات برون‌مرزی انجام می‌دهد و به نوشته نیوزیوک فقط به آیت‌الله خامنه‌ای رهبر ایران گزارش می‌دهد.

دو نفری که با نیوزویک گفت‌وگو کرده‌است مخالف با سیاست‌های محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور فعلی ایران و البته به شدت بدگمان به فعالیت‌ها و مقاصد آمریکا در منطقه خاورمیانه معرفی شده‌اند.

این دو مقام سابق رابطه بین ایران و آمریکا را در حال حاضر ترکیبی فرار از مخالفت‌های عمومی و بیرونی و همکاری‌های بی‌صدا و مخفیانه توصیف کرده‌اند.

به نوشته نیوزویک در حالی که واشنگتن مصمم است نفوذ و قدرت ایران را در منطقه محدود کند، مقامات در ایران و کرستان عراق می‌گویند که فرماندهان نظامی آمریکا در امتداد مرزعراق وانمود می‌کنند که فعالیت‌های سپاه پاسداران را در داخل عراق تا زمانی که به نیروهای آمریکا صدمه‌ای نمی‌زند، نمی‌بینند.

بعد از بازداشت سه آمریکایی در سال قبل دوستان نزدیک آنها تأیید کرده‌اند که این افراد از مخالفان سرسخت سیاست‌های جورج بوش رئیس‌جمهور سابق آمریکا بوده‌اند.

شین باوئر و سارا شورد در قالب فعالان اجتماعی صلح‌طلب مدتی در سوریه برای پناهندگان فلسطینی فعالیت می‌کرده‌اند و شین سفرهای متعددی به عراق داشته و مقالاتی در مخالفت با عملکرد ارتش عراق نوشته است.

با وجود این، مقام امنیتی سابق طرف گفت‌وگو با نیوزویک گفته است که برای او هم دانستن علت انتخاب کوه‌های مرزی ایران و عراق برای کوهنوردی از سوی سه آمریکایی بازداشت شده سخت است.

این مقام با مخاطب قراردادن نویسنده گزارش، مازیار بهاری که بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال قبل مدتی نیز در ایران بازداشت شده بود، سؤال کرده است چطور انتظار دارید در آن مقطع درست یک ماه بعد از آشوب و هرج و مرج در خیابان‌های تهران و زمانی که افرادی مانند شما (اشاره به بهاری) بازداشت شده‌اند، حضور سه نفر با پاسپورت آمریکایی در جیبشان در کوه‌های نزدیک مرز ایران مشکوک نباشد؟

مقام دیپلماتیک سابق نیز به نیوزویک گفته است که در بهترین حالت این سه کوهنورد تصمیم غلطی گرفته‌اند، حتی اگر آنها جاسوس نباشند باز هم افراد نادانی بودند که خودشان را در چنان موقعیت خطرناکی قرار داده‌اند.

هیچ کدام از این سه آمریکایی تا به حال تأیید نکرده‌اند که داخل مرز ایران دستگیر شده‌اند. آخرین بار سارا شورد بعد از آزادی در گفت‌وگوهایش اعلام کرد که او و دوستانش در یک محل بدون تابلو و ناشخص دستگیر شده‌اند.

هفته قبل هم در اسناد منتشر شده از سوی ویکی‌لیکس آمده بود که این سه نفر در خاک عراق دستگیر شده‌اند و بعداً به داخل مرز ایران برده شده‌اند.

با اشاره به همین سند دیپلمات سابق گفته است که همین به روشنی نشان می‌دهد که نیروهای آمریکایی نمی‌خواستند ایران را تحریک کنند. به گفته این مقام پیشین، آمریکایی‌ها از ابتدا می‌دانسته‌اند که این سه آمریکایی داخل خاک عراق دستگیر شده‌اند.

این مسئول پیشین گفته است که سیاست خارجی ایران روند اتفاقی و تصادفی دارد و هیچ انسجامی در آن به چشم نمی‌خورد و گروه‌های مختلف تأثیرگذار در حکومت ایران هرکدام به این آمریکایی‌ها از منظر منافع خود نگاه می‌کنند.

وی می‌گوید نسل جدید دولتمردان ایرانی و نظامیان قدرت گرفته در سپاه پاسداران تجربه بسیار کمی در مسایل امنیتی – اطلاعاتی و دیپلماتیک دارند و می‌افزاید که بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال قبل سپاه پاسداران کنترل سیاست، اقتصاد، قوه قضائیه و حتی امور اطلاعاتی را در دست گرفته است.

این مقام پیشین که ادعا کرده هنوز ارتباطاتش را با منابع داخل حکومت حفظ کرده به نیوزویک گفته است که سپاه پاسداران تا هفته‌ها بعد از دستگیری سه آمریکایی نمی‌دانسته با آنها چه کند.

مقام پیشین امنیتی هم گفته است که بر اساس منابعی می‌داند که بر سر آزادی سارا شورد بین محمود احمدی‌نژاد و قوه قضائیه دعوای سختی در گرفته بود. این فرد گفته است که تنها بعد از یک سری مذاکرات بین قوه قضائیه و دولت، شورد اجازه پیدا کرد تهران را ترک کند.

این مقام پیشین ادعا کرده که قوه قضائیه و سپاه پاسداران تنها بعد از اطمینان از اینکه تمام اعتبار این اقدام به نام اقای احمدی‌نژاد محسوب نمی‌شود و به نام رهبر ایران ثبت می‌شود، اجازه آزادی خانوم شورد را داده‌اند.

نیوزویک در پایان نوشته است که احتمالاً شین باوئر و جاشوا فتال بعد از این مدت زمان طولانی فهمیده‌اند که آزادی آنها به تصمیم کسی که بازجویان آنها او را با نام «آقا» صدا می‌زنند بستگی پیدا دارد اما تصمیم در این باره اکنون بسیار پیچیده شده است.

آنچنان که مقام‌های اطلاعاتی و سیاسی سابق به نیوزیوک گفته‌اند: این آمریکایی‌های جوان حالا جاسوس‌های گناهکار یا گردشگران بی‌گناه نیستند بلکه آنها حالا مهره‌هایی هستند در بازی تخته نرد بین ایران و آمریکا که هر کدام از طرفین تلاش می‌کنند تاس بهتری در آن بیاورد.
XS
SM
MD
LG