نتایج نظرسنجی یک مؤسسه معتبر مطالعات آمریکائی نشان میدهد که بسیاری از رهبران عرب و اسلامی در منطقه خاورمیانه از محبوبیت زیادی برخوردار نیستند، و برخلاف برخی باورها، مقبولیت رهبران حماس و حزبالله در بین مسلمانان کاهش یافته، و از محبوبیت احمدینژاد در میان مردم کشورهای اسلامی نیز کاسته شده است.
نتایج این نظرسنجی نشان میدهد که در میان رهبران عرب، تنها روند محبوبیت ملک عبدالله، پادشاه عربستان سعودی، رو به افزایش بوده و باراک اوباما نیز همچنان محبوبترین چهره برای مردم کشورهای مسلمان است.
مؤسسه معتبر «پیو» Pew Research Center، چهارم فوریه، پانزدهم بهمن، نتیجه نظرسنجی خود را که در میان مردم ۲۵ کشور اسلامی، از جمله؛ مصر، اردن، لبنان، سرزمینهای فلسطینی، ترکیه، اندونزی، پاکستان و نیجریه انجام داده، منتشر کرد.
نظرسنجی در چهار هفته حدفاصل هجدهم مه ۲۰۰۹ تا شانزدهم ژوئن ۲۰۰۹ انجام شده و پس از تنظیم نتایج، اکنون نتیجه آن منتشر میشود.
سران حماس و حزبالله محبوب اما «از دور»
رهبران حماس و حزبالله اگر محبوبیتی در میان مسلمانان دارند، اکثراً مربوط به سرزمینهای فلسطینی و لبنان نیست. بلکه محبوبیت سران این دو سازمانی که «مقاومت» در برابر اسرائیل را هدف اصلی خود عنوان میکنند، در بین مسلمانان برخی کشورهای دیگر، بیشتر از حوزههای خود است.
تنها ۳۷ درصد از فلسطینیهای ساکن نوار غزه از سران حماس حمایت کردهاند – در حالی که حماس از سه سال پیش کنترل بلامنازع غزه را در دست خود دارد. با وجود این، مقبولیت سران حماس در بین فلسطینیهای کرانه باختری، به ۴۷ درصد میرسد، و در مجموع، ۴۴ درصد فلسطینیها حامی حماس هستند.
این درحالی است که ۵۲ درصد از پرسش شوندگان در مصر، و ۵۶ درصد در اردن از سران حماس حمایت کردهاند اما در بین مردم لبنان که شمار کثیری از پناهندگان فلسطینی نیز در آن زندگی میکنند، تنها ۳۰ درصد مسلمانان حامی حماس هستند.
در حالی که رجب طیب اردوغان، نخستوزیر اسلامگرای ترکیه از زمان عملیات نظامی سرب مذاب ارتش اسرائیل در نوار غزه، بارها اسرائیل را مورد حمله قرار داده و از حماس حمایت کرده، در میان مردم ترکیه تنها پنج درصد از مسلمانان برای پشتیبانی از حماس ابراز آمادگی کردهاند.
برخلاف تصور مقبول، حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله در میان مردم لبنان چندان محبوب نیست. در میان مردم لبنان، تنها ۳۵ درصد از شیخ نصرالله ابراز پشتیبانی کردهاند که اکثریت این حامیان، شیعیان لبنانی هستند، زیرا میزان مقبولیت آقای نصرالله در میان مسیحیان لبنانی به ۱۸ درصد سقوط کرده و تنها دو درصد از سنیهای لبنانی به او ابراز علاقه کردهاند.
کاهش چشمگیر محبوبیت حسن نصرالله در میان مردم لبنان در حالی است که ۶۱ درصد فلسطینیها (فلسطینیهای کرانه باختری بیشتر از مردم غزه)، ۵۱ درصد اردنیها و ۴۳ درصد مصریها به حسن نصرالله تمایل نشان دادهاند.
علاقه ۴۳ درصدی مردم مصر به آقای نصرالله درحالی است که در سال ۲۰۰۹، دولت مصر از کشف باند مصری برای «ضربه زدن به امنیت ملی مصر» خبر داد، و حسن نصرالله نیز اعزام یک عضو ارشد حزبالله به مصر برای تشکیل باند حزبالله در مصر را تأیید کرد.
تنها ۲۷ درصد ازاعراب تابع اسرائیل که اکثراً مسلمان هستند و ۲۰ درصد از جمعیت اسرائیل را تشکیل میدهند، از دبیرکل حزبالله حمایت کردهاند. درصد پشتیبانی اعراب شهروند اسرائیل از حماس کمتر از حزبالله است، و به ۲۱ درصد کاهش یافته است.
علاقه مساوی فلسطینیها به ابو مازن و بن لادن
بر اساس این نظرسنجی، روند رو به کاهش مقبولیت محمود عباس (ابو مازن) در میان فلسطینیها که از سال ۲۰۰۷ آغاز شده، ادامه یافته است و ۵۲ درصد از فلسطینیهای کرانه باختری و غزه حامی او هستند.
محبوبیت ابو مازن در بین مردم غزه در حالی است که حماس از سال ۲۰۰۷ جنبش فتح را از قدرت در غزه بیرون رانده، اما ۵۱ درصد از ساکنان غزه بر حمایت از ابومازن تأکید دارند.
۵۲ درصد حمایت کل فلسطینیها از ابومازن در حالی است که دقیقاً همین میزان فلسطینیها از اسامه بن لادن نیز پشتیبانی کردهاند.
در اردن اما درحالی که بیش از نیمی از مردم اردن ریشه فلسطینی دارند، تنها ۳۳ درصد اردنیها حاضر به حمایت از محمود عباس هستند.
نگاه مردم کشورهای اسلامی به احمدینژاد
هر چند اسرائیل و کشورهای غربی و معترضان داخل ایران، دل چندان خوشی از محمود احمدینژاد، رئیس جمهوری اسلامی ایران ندارند، اما او هنوز در میان مردم کشورهای اسلامی محبوب است، هرچند که مقبولیت او با کاهش روبهروست.
در میان فلسطینیها، احمدینژاد محبوبیتی معادل ۴۵ درصد دارد و پس از آن ۴۳ درصد از مسلمانان اندونزی، بزرگترین کشور مسلمان جهان، از او حمایت کردهاند اما در میان لبنانیها و اردنیها تنها ۳۲ درصد به او ابراز علاقه کردهاند و در میان مصریها این روند به ۲۶ درصد و در میان مردم ترکیه به ۱۷ درصد کاهش یافته است.
ایران جزو کشورهایی که این نظرسنجی در آن انجام شده نیست و با توجه به اینکه حکومت ایران معمولاً امکان نظرسنجی واقعی را نمیدهد، نمیتوان درباره محبوبیت احمدینژاد در بین مردم ایران سخنی گفت.
نظرسنجی مؤسسه «پیو» به خوبی تنش میان دنیای سنی با شیعه را بویژه در لبنان نشان میدهد. در حالی که ۹۴ درصد از حامیان پادشاه سنی عربستان در میان مردم لبنان، سنیهای این کشور هستند، تنها هشت درصد شیعیان لبنانی در بین علاقهمندان ملک عبدالله سعودی دیده میشوند.
در عین حال بر اساس این نظرسنجی محبوبترین چهره برای همه مسلمانان جهان، نه یک رهبر مذهبی یا مسلمان خاورمیانه بلکه باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکاست؛ ۸۱ درصد از مردم نیجریه، ۷۱ درصد از مردم اندونزی، ۶۹ درصد از اعراب تابع اسرائیل و ۶۵ درصد از سنیهای لبنان خود را دوستدار اوباما توصیف کردهاند. این موضوع در حالیاست که تلاشهای دولت آقای اوباما برای صلح خاورمیانه و امور فلسطینیها هنوز هیچ دستآوردی نداشته است.
کمترین میزان محبوبیت اوباما در بین مردم ترکیه است که تنها ۳۳ درصد آنها از او حمایت کردهاند هرچند که این میزان حمایت ترکها از آقای اوباما بیشتر از میزان حمایت آنها از ابومازن، حسن نصرالله، ملک عبدالله سعودی و یا احمدینژاد است.
«خادم حرمین شریفین» محبوب ترین رهبر اما بعد از اوباما
مقبولیت ملک عبدالله، پادشاه عربستان سعودی در میان مسلمانان ۲۵ کشور مورد نظرسنجی غیرمنتظره بوده است؛ ۹۲ درصد از مردم اردن، ۸۳ درصد از مصریها، ۶۴ درصد مردم اندونزی و همین میزان در پاکستان، و حتی ۵۵ درصد لبنانیها (درحالی که بخش چشمگیری از مردم لبنان، مسلمانان شیعه، مسیحی و پیروان ادیان دیگرهستند) از ملک عبدالله بن عبدالعزیز پشتیبانی کردهاند.
این در حالی است که تنها ۳۸ درصد از فلسطینیها به پادشاه عربستان که «خادم حرمین شریفین» محسوب میشود، روی خوش نشان داده و نیز تنها هشت درصد ترکها به او ابراز علاقه کردهاند.
البته این نظرسنجی نشان میدهد که مردم ترکیه کمترین علاقه را به افراد غیر ترک دارند؛ تنها سه درصد آنها حامی حسن نصرالله، هشت درصد پشتیبان پادشاه عربستان، ۱۳ درصد حامی محمود عباس و ۱۷ درصد علاقهمند به احمدینژاد هستند.
نکته حائز اهمیت دیگر این نظرسنجی، میزان تنفر مسلمانان از یهودیان است؛ ۹۰ درصد مسلمانان مصر، اردن، لبنان و سرزمینهای فلسطینی از هر یهودی صرفاً به خاطر یهودی بودن او ابراز نفرت کردهاند.
اما در میان اعراب تابع اسرائیل که پیوسته زندگیشان با یهودیان گره خورده و در کنار یهودیان اسرائیلی زندگی میکنند، تنها ۳۵ درصد، یهودیان را قابل تنفر میدانند.
نتایج این نظرسنجی نشان میدهد که در میان رهبران عرب، تنها روند محبوبیت ملک عبدالله، پادشاه عربستان سعودی، رو به افزایش بوده و باراک اوباما نیز همچنان محبوبترین چهره برای مردم کشورهای مسلمان است.
مؤسسه معتبر «پیو» Pew Research Center، چهارم فوریه، پانزدهم بهمن، نتیجه نظرسنجی خود را که در میان مردم ۲۵ کشور اسلامی، از جمله؛ مصر، اردن، لبنان، سرزمینهای فلسطینی، ترکیه، اندونزی، پاکستان و نیجریه انجام داده، منتشر کرد.
نظرسنجی در چهار هفته حدفاصل هجدهم مه ۲۰۰۹ تا شانزدهم ژوئن ۲۰۰۹ انجام شده و پس از تنظیم نتایج، اکنون نتیجه آن منتشر میشود.
سران حماس و حزبالله محبوب اما «از دور»
رهبران حماس و حزبالله اگر محبوبیتی در میان مسلمانان دارند، اکثراً مربوط به سرزمینهای فلسطینی و لبنان نیست. بلکه محبوبیت سران این دو سازمانی که «مقاومت» در برابر اسرائیل را هدف اصلی خود عنوان میکنند، در بین مسلمانان برخی کشورهای دیگر، بیشتر از حوزههای خود است.
تنها ۳۷ درصد از فلسطینیهای ساکن نوار غزه از سران حماس حمایت کردهاند – در حالی که حماس از سه سال پیش کنترل بلامنازع غزه را در دست خود دارد. با وجود این، مقبولیت سران حماس در بین فلسطینیهای کرانه باختری، به ۴۷ درصد میرسد، و در مجموع، ۴۴ درصد فلسطینیها حامی حماس هستند.
این درحالی است که ۵۲ درصد از پرسش شوندگان در مصر، و ۵۶ درصد در اردن از سران حماس حمایت کردهاند اما در بین مردم لبنان که شمار کثیری از پناهندگان فلسطینی نیز در آن زندگی میکنند، تنها ۳۰ درصد مسلمانان حامی حماس هستند.
در حالی که رجب طیب اردوغان، نخستوزیر اسلامگرای ترکیه از زمان عملیات نظامی سرب مذاب ارتش اسرائیل در نوار غزه، بارها اسرائیل را مورد حمله قرار داده و از حماس حمایت کرده، در میان مردم ترکیه تنها پنج درصد از مسلمانان برای پشتیبانی از حماس ابراز آمادگی کردهاند.
برخلاف تصور مقبول، حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله در میان مردم لبنان چندان محبوب نیست. در میان مردم لبنان، تنها ۳۵ درصد از شیخ نصرالله ابراز پشتیبانی کردهاند که اکثریت این حامیان، شیعیان لبنانی هستند، زیرا میزان مقبولیت آقای نصرالله در میان مسیحیان لبنانی به ۱۸ درصد سقوط کرده و تنها دو درصد از سنیهای لبنانی به او ابراز علاقه کردهاند.
کاهش چشمگیر محبوبیت حسن نصرالله در میان مردم لبنان در حالی است که ۶۱ درصد فلسطینیها (فلسطینیهای کرانه باختری بیشتر از مردم غزه)، ۵۱ درصد اردنیها و ۴۳ درصد مصریها به حسن نصرالله تمایل نشان دادهاند.
علاقه ۴۳ درصدی مردم مصر به آقای نصرالله درحالی است که در سال ۲۰۰۹، دولت مصر از کشف باند مصری برای «ضربه زدن به امنیت ملی مصر» خبر داد، و حسن نصرالله نیز اعزام یک عضو ارشد حزبالله به مصر برای تشکیل باند حزبالله در مصر را تأیید کرد.
تنها ۲۷ درصد ازاعراب تابع اسرائیل که اکثراً مسلمان هستند و ۲۰ درصد از جمعیت اسرائیل را تشکیل میدهند، از دبیرکل حزبالله حمایت کردهاند. درصد پشتیبانی اعراب شهروند اسرائیل از حماس کمتر از حزبالله است، و به ۲۱ درصد کاهش یافته است.
علاقه مساوی فلسطینیها به ابو مازن و بن لادن
بر اساس این نظرسنجی، روند رو به کاهش مقبولیت محمود عباس (ابو مازن) در میان فلسطینیها که از سال ۲۰۰۷ آغاز شده، ادامه یافته است و ۵۲ درصد از فلسطینیهای کرانه باختری و غزه حامی او هستند.
محبوبیت ابو مازن در بین مردم غزه در حالی است که حماس از سال ۲۰۰۷ جنبش فتح را از قدرت در غزه بیرون رانده، اما ۵۱ درصد از ساکنان غزه بر حمایت از ابومازن تأکید دارند.
۵۲ درصد حمایت کل فلسطینیها از ابومازن در حالی است که دقیقاً همین میزان فلسطینیها از اسامه بن لادن نیز پشتیبانی کردهاند.
در اردن اما درحالی که بیش از نیمی از مردم اردن ریشه فلسطینی دارند، تنها ۳۳ درصد اردنیها حاضر به حمایت از محمود عباس هستند.
نگاه مردم کشورهای اسلامی به احمدینژاد
هر چند اسرائیل و کشورهای غربی و معترضان داخل ایران، دل چندان خوشی از محمود احمدینژاد، رئیس جمهوری اسلامی ایران ندارند، اما او هنوز در میان مردم کشورهای اسلامی محبوب است، هرچند که مقبولیت او با کاهش روبهروست.
در میان فلسطینیها، احمدینژاد محبوبیتی معادل ۴۵ درصد دارد و پس از آن ۴۳ درصد از مسلمانان اندونزی، بزرگترین کشور مسلمان جهان، از او حمایت کردهاند اما در میان لبنانیها و اردنیها تنها ۳۲ درصد به او ابراز علاقه کردهاند و در میان مصریها این روند به ۲۶ درصد و در میان مردم ترکیه به ۱۷ درصد کاهش یافته است.
ایران جزو کشورهایی که این نظرسنجی در آن انجام شده نیست و با توجه به اینکه حکومت ایران معمولاً امکان نظرسنجی واقعی را نمیدهد، نمیتوان درباره محبوبیت احمدینژاد در بین مردم ایران سخنی گفت.
نظرسنجی مؤسسه «پیو» به خوبی تنش میان دنیای سنی با شیعه را بویژه در لبنان نشان میدهد. در حالی که ۹۴ درصد از حامیان پادشاه سنی عربستان در میان مردم لبنان، سنیهای این کشور هستند، تنها هشت درصد شیعیان لبنانی در بین علاقهمندان ملک عبدالله سعودی دیده میشوند.
در عین حال بر اساس این نظرسنجی محبوبترین چهره برای همه مسلمانان جهان، نه یک رهبر مذهبی یا مسلمان خاورمیانه بلکه باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکاست؛ ۸۱ درصد از مردم نیجریه، ۷۱ درصد از مردم اندونزی، ۶۹ درصد از اعراب تابع اسرائیل و ۶۵ درصد از سنیهای لبنان خود را دوستدار اوباما توصیف کردهاند. این موضوع در حالیاست که تلاشهای دولت آقای اوباما برای صلح خاورمیانه و امور فلسطینیها هنوز هیچ دستآوردی نداشته است.
کمترین میزان محبوبیت اوباما در بین مردم ترکیه است که تنها ۳۳ درصد آنها از او حمایت کردهاند هرچند که این میزان حمایت ترکها از آقای اوباما بیشتر از میزان حمایت آنها از ابومازن، حسن نصرالله، ملک عبدالله سعودی و یا احمدینژاد است.
«خادم حرمین شریفین» محبوب ترین رهبر اما بعد از اوباما
مقبولیت ملک عبدالله، پادشاه عربستان سعودی در میان مسلمانان ۲۵ کشور مورد نظرسنجی غیرمنتظره بوده است؛ ۹۲ درصد از مردم اردن، ۸۳ درصد از مصریها، ۶۴ درصد مردم اندونزی و همین میزان در پاکستان، و حتی ۵۵ درصد لبنانیها (درحالی که بخش چشمگیری از مردم لبنان، مسلمانان شیعه، مسیحی و پیروان ادیان دیگرهستند) از ملک عبدالله بن عبدالعزیز پشتیبانی کردهاند.
این در حالی است که تنها ۳۸ درصد از فلسطینیها به پادشاه عربستان که «خادم حرمین شریفین» محسوب میشود، روی خوش نشان داده و نیز تنها هشت درصد ترکها به او ابراز علاقه کردهاند.
البته این نظرسنجی نشان میدهد که مردم ترکیه کمترین علاقه را به افراد غیر ترک دارند؛ تنها سه درصد آنها حامی حسن نصرالله، هشت درصد پشتیبان پادشاه عربستان، ۱۳ درصد حامی محمود عباس و ۱۷ درصد علاقهمند به احمدینژاد هستند.
نکته حائز اهمیت دیگر این نظرسنجی، میزان تنفر مسلمانان از یهودیان است؛ ۹۰ درصد مسلمانان مصر، اردن، لبنان و سرزمینهای فلسطینی از هر یهودی صرفاً به خاطر یهودی بودن او ابراز نفرت کردهاند.
اما در میان اعراب تابع اسرائیل که پیوسته زندگیشان با یهودیان گره خورده و در کنار یهودیان اسرائیلی زندگی میکنند، تنها ۳۵ درصد، یهودیان را قابل تنفر میدانند.