اهالی یهودی و عرب دریکی از دیدنی ترین و درعین حال بغرنج ترین محله های باستانی منطقه «جافا»، درجوار ساحل دریای مدیترانه در شهر تل آویو اسرائیل، با بی صبری چشم انتظارمراسم بامداد دوشنبه اسکاردر هالیوود نشسته اند.
در واقع، برای بسیاری ازاهالی محله ای که نام «عجمی» را یدک می کشد، جشن اسکار از چند هفته پیش آغاز شده؛ ازهنگامی که اعلام شد که فیلم «عجمی» یکی از پنج فیلم خارجی راه یافته به هشتاد و دومین مراسم آکادمی فیلم اسکار است.
«عجمی» زندگی حساس و بشدت در هم تنیده یهودیان و عرب ها دراین محله باستانی «جافا» را به تصویر می کشد – هرچند که بسیاری از یهودیان محل، بی وقفه دررسانه ها شکایت می کنند که فیلم در مورد «رنج عرب ها» بشدت «اغراق» کرده است.
این گروه ازیهودیان از کارگردانان فیلم بشدت گله دارند و می گویند که «با بودجه کشور اسرائیل، فیلمی تهیه کرده اند که آبروی اسرائیل را می برد».
اما فیلم به خشونت های میان خود عرب های منطقه نیز می پردازد؛ امری که شکایت اعراب را نیز برانگیخته است.
درعین حال، برخی از یهودیان می گویند از اینکه یک فیلم با نام اسرائیل به اسکار راه یافته، خوشحال هستند. اما این خشنودی همگانی نیست. برخی دیگر می گویند تنها فیلم هائی از اسرائیلی ها مورد توجه جشنواره های جهانی قرارمی گیرد که علیه اسرائیل باشد و اسرائیل را مقصرهمه بدبختی های اعراب معرفی کند.
یهودیانی که با فیلم «عجمی» احساس همبستگی نمی کنند، بر این واقعیت تاکید دارند که زبان اصلی فیلم، عربی است و تنها برخی از مکالمات محدود به عبری است.
علیرغم بحث های شدیدی که این فیلم در میان خود یهودیان و اعراب تابع اسرائیل برانگیخته، دو کارگردان یهودی و عرب مسیحی فیلم، همراه با شماری از بازیگران اصلی فیلم از هفته گذشته در هالیوود حضور دارند.
«عجمی» را یک سینماگر جوان یهودی،«یارون شانی»، و یک عرب مسیحی اسرائیلی، «سکندر قبطی» کارگردانی کرده اند.
دو نفراز برادران «سکندر قبطی» ماه گذشته به جرم حمله به یک پلیس اسرائیلی در محله خود بازداشت شدند.
خانم «ماری قبطی»، مادر «سکندر قبطی» شنبه شب همراه با صدها نفراز اعراب «عجمی» تظاهرات کردند و مدعی شدند که پلیس اسرائیل با آنها بی دلیل درگیر می شود.
خانم «ماری قبطی» درپاسخ به این سووال که چرا همزمان با حضور پسرش در مراسم اسکار تظاهرات می کند، می گوید این مقطع، فرصت مهمی برای بیان خواسته های عرب های محله است.
تظاهرات عرب های «عجمی» از زمان دستگیری «جریس قبطی» و «تونی قبطی» درحالی ادامه یافته که همزمان با آن، شب ها نیز به جشن حضور فیلم زندگی خود در اسکار می پردازند و پایکوبی می کنند و به سلامتی این پیروزی مهم خود می نوشند.
بازیگران «عجمی»، هیچیک حرفه ای نبوده و همگی اهالی عادی محله «عجمی» هستند. چند نفر آنها که به هالیوود رفته اند، می گویند همین حضورشان در آئین اسکار بر ایشان یک خاطره رویایی درادامه زندگی شان خواهد بود که تا سالهای دور آن را برای نوه هایشان تعریف خواهند کرد.
حضور آنها درهالیوود، هیجان تازه ای برای در و همسایه های محله «عجمی» بوجود آورده است.
با وجود این، منقدان اسرائیلی و ناظران فیلم در هالیوود ارزیابی می کنند که «عجمی» بدلیل پیچیدگی های زیاد زندگی عرب ها و یهودیان برنده نخواهد شد زیرا کمتر کسی در آکادمی اسکار حوصله درک تمامی این بافت بسیار بغرنج را دارد.
موشه دانون، تهیه کننده اسرائیلی فیلم می گوید که «با همه احترام به هیجان محله، نباید از خاطربرد که بخش فیلم های خارجی، یک بخش حاشیه ای در مراسم اسکار است و ما هیچ انتظاری نداریم و همین رسیدن به این مرحله نیزیک پیروزی برای سینمای ماست».
امسال سومین سال پی درپی است که فیلمی از اسرائیل – هر سه درباره نزاع اسرائیلی – عربی، به بخش نهایی فیلم های خارجی اسکار راه می یابد.
سال گذشته، فیلم اسرائیلی «والس با بشیر» به کارگردانی آقای «آری فولمن» درباره رخدادهای صبرا و شتیلا درجریان جنگ اسرائیل در اوائل دهه هشتاد میلادی در لبنان، یکی از پنج نامزد فیلم های خارجی دراسکار بود و علیرغم آنکه برنده جایزه گلدن گلوب و انجمن ملی منتقدان فیلم شد و از سوی کان نیزتحسین گردید، اما اسکار را نگرفت.
در سال ۲۰۰۸ نیز فیلم اسرائیلی و بسیارقوی «بوفور» از«جوزف سیدار» درباره یک گروه سربازان اسرائیلی مستقر درمرز اسرائیل و لبنان نامزد اسکار بود اما بدون مجسمه زرین بازگشت.
موقعیت بین المللی بشدت ضعیف سینمای اسرائیل درجهان، تنها درسال های اخیراندکی تغییر کرده اما قریب به اتفاق فیلم های راه یافته از این کشور به جشنواره های معتبر نیز، فیلم هایی درباره دشواری های زندگی های عرب ها و فلسطینی ها و روابط بسیاربغرنج و دیرینه عربی- اسرائیلی است
در واقع، برای بسیاری ازاهالی محله ای که نام «عجمی» را یدک می کشد، جشن اسکار از چند هفته پیش آغاز شده؛ ازهنگامی که اعلام شد که فیلم «عجمی» یکی از پنج فیلم خارجی راه یافته به هشتاد و دومین مراسم آکادمی فیلم اسکار است.
«عجمی» زندگی حساس و بشدت در هم تنیده یهودیان و عرب ها دراین محله باستانی «جافا» را به تصویر می کشد – هرچند که بسیاری از یهودیان محل، بی وقفه دررسانه ها شکایت می کنند که فیلم در مورد «رنج عرب ها» بشدت «اغراق» کرده است.
این گروه ازیهودیان از کارگردانان فیلم بشدت گله دارند و می گویند که «با بودجه کشور اسرائیل، فیلمی تهیه کرده اند که آبروی اسرائیل را می برد».
اما فیلم به خشونت های میان خود عرب های منطقه نیز می پردازد؛ امری که شکایت اعراب را نیز برانگیخته است.
درعین حال، برخی از یهودیان می گویند از اینکه یک فیلم با نام اسرائیل به اسکار راه یافته، خوشحال هستند. اما این خشنودی همگانی نیست. برخی دیگر می گویند تنها فیلم هائی از اسرائیلی ها مورد توجه جشنواره های جهانی قرارمی گیرد که علیه اسرائیل باشد و اسرائیل را مقصرهمه بدبختی های اعراب معرفی کند.
یهودیانی که با فیلم «عجمی» احساس همبستگی نمی کنند، بر این واقعیت تاکید دارند که زبان اصلی فیلم، عربی است و تنها برخی از مکالمات محدود به عبری است.
علیرغم بحث های شدیدی که این فیلم در میان خود یهودیان و اعراب تابع اسرائیل برانگیخته، دو کارگردان یهودی و عرب مسیحی فیلم، همراه با شماری از بازیگران اصلی فیلم از هفته گذشته در هالیوود حضور دارند.
«عجمی» را یک سینماگر جوان یهودی،«یارون شانی»، و یک عرب مسیحی اسرائیلی، «سکندر قبطی» کارگردانی کرده اند.
دو نفراز برادران «سکندر قبطی» ماه گذشته به جرم حمله به یک پلیس اسرائیلی در محله خود بازداشت شدند.
خانم «ماری قبطی»، مادر «سکندر قبطی» شنبه شب همراه با صدها نفراز اعراب «عجمی» تظاهرات کردند و مدعی شدند که پلیس اسرائیل با آنها بی دلیل درگیر می شود.
خانم «ماری قبطی» درپاسخ به این سووال که چرا همزمان با حضور پسرش در مراسم اسکار تظاهرات می کند، می گوید این مقطع، فرصت مهمی برای بیان خواسته های عرب های محله است.
تظاهرات عرب های «عجمی» از زمان دستگیری «جریس قبطی» و «تونی قبطی» درحالی ادامه یافته که همزمان با آن، شب ها نیز به جشن حضور فیلم زندگی خود در اسکار می پردازند و پایکوبی می کنند و به سلامتی این پیروزی مهم خود می نوشند.
بازیگران «عجمی»، هیچیک حرفه ای نبوده و همگی اهالی عادی محله «عجمی» هستند. چند نفر آنها که به هالیوود رفته اند، می گویند همین حضورشان در آئین اسکار بر ایشان یک خاطره رویایی درادامه زندگی شان خواهد بود که تا سالهای دور آن را برای نوه هایشان تعریف خواهند کرد.
حضور آنها درهالیوود، هیجان تازه ای برای در و همسایه های محله «عجمی» بوجود آورده است.
با وجود این، منقدان اسرائیلی و ناظران فیلم در هالیوود ارزیابی می کنند که «عجمی» بدلیل پیچیدگی های زیاد زندگی عرب ها و یهودیان برنده نخواهد شد زیرا کمتر کسی در آکادمی اسکار حوصله درک تمامی این بافت بسیار بغرنج را دارد.
موشه دانون، تهیه کننده اسرائیلی فیلم می گوید که «با همه احترام به هیجان محله، نباید از خاطربرد که بخش فیلم های خارجی، یک بخش حاشیه ای در مراسم اسکار است و ما هیچ انتظاری نداریم و همین رسیدن به این مرحله نیزیک پیروزی برای سینمای ماست».
امسال سومین سال پی درپی است که فیلمی از اسرائیل – هر سه درباره نزاع اسرائیلی – عربی، به بخش نهایی فیلم های خارجی اسکار راه می یابد.
سال گذشته، فیلم اسرائیلی «والس با بشیر» به کارگردانی آقای «آری فولمن» درباره رخدادهای صبرا و شتیلا درجریان جنگ اسرائیل در اوائل دهه هشتاد میلادی در لبنان، یکی از پنج نامزد فیلم های خارجی دراسکار بود و علیرغم آنکه برنده جایزه گلدن گلوب و انجمن ملی منتقدان فیلم شد و از سوی کان نیزتحسین گردید، اما اسکار را نگرفت.
در سال ۲۰۰۸ نیز فیلم اسرائیلی و بسیارقوی «بوفور» از«جوزف سیدار» درباره یک گروه سربازان اسرائیلی مستقر درمرز اسرائیل و لبنان نامزد اسکار بود اما بدون مجسمه زرین بازگشت.
موقعیت بین المللی بشدت ضعیف سینمای اسرائیل درجهان، تنها درسال های اخیراندکی تغییر کرده اما قریب به اتفاق فیلم های راه یافته از این کشور به جشنواره های معتبر نیز، فیلم هایی درباره دشواری های زندگی های عرب ها و فلسطینی ها و روابط بسیاربغرنج و دیرینه عربی- اسرائیلی است
