لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۰۴:۳۱

رزمایش پدافند هوایی با تجهیزاتی کهنه


موشک زمین به هوای نازعات
موشک زمین به هوای نازعات
فرمانده نیروی پدافند هوایی جمهوری اسلامی روز شنبه از رزمایش موسوم به آسمان ولایت -۲، که به نظر می‌رسد به منظور اعلام آمادگی برای دفاع در مقابل هجوم احتمالی هوایی از خارج تدارک شده است، خبر داد.

برگزاری رزمایش‌های نظامی طی چند سال اخیر در ایران بیشتر به نوعی ابزار تبلیغاتی تبدیل شده، تا فرصتی برای آزمایش سلاح، و یا افزایش قابلیت‌های رزمی.

به این دلیل، همواره بعد از افزایش تنش در مناسبات خارجی ایران، بخصوص مسائل مرتبط با برنامه‌های اتمی، دولت ایران با سرعت مانور تازه‌ای را تدارک دیده و از شلیک چند موشک جدید و یا آزمایش چند زیر دریایی ساخت داخل و یا پرواز هواپیمای جت جنگنده تازه‌ساز خبر می‌دهد. آخرین نوع این مانورها ، به نام رزمایش موشکی نبی اکرم، در ماه مهر و در فاصله کوتاهی از تشکیل اجلاس قبلی گروه ۱+۵ انجام شد.

خبر انجام مانور پدافند هوایی تازه نیز که دومین مانور دفاع هوایی از این نوع پس از ایجاد واحد مستقل پدافند هوایی در نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، و گسترده‌ترین آن محسوب می‌شود، در شرایطی انتشار یافته که اجلاس گروه ۱+۵ در بروکسل تشکیل و در بیانیه پایانی آن بار دیگر از ایران خواسته شده با خروج ۱۲۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده در نطنز و ارسال آن به کشور ثالث موافقت کند.

علیرغم تاکید مسئولان دولتی ایران بر این نکته که امکان هجوم نظامی به ایران و جود ندارد، یکی از نگرانی‌های عمده دولت ایران استفاده اسرائیل از اصل غافل‌گیری در حمله و هجوم پیش‌بینی نشده هوایی به تاسیسات اتمی و نظامی بخصوص در مناطق جنوب و غرب کشور است.

اظهارات احمد میقانی، فرمانده پدافند هوایی جمهوری اسلامی، پیش از آغاز مانور روز یکشنبه، که قرار است به مدت پنج روز ادامه یابد، و همچنین انتخاب مناطق تحت پوشش مانور، حاکی از تشدید نگرانی در قبال هجوم احتمالی خارجی نزد مسئولان جمهوری اسلامی است.

اظهارات احمد میقانی، فرمانده پدافند هوایی جمهوری اسلامی، پیش از آغاز مانور روز یکشنبه، که قرار است به مدت پنج روز ادامه یابد، و همچنین انتخاب مناطق تحت پوشش مانور، حاکی از تشدید نگرانی در قبال هجوم احتمالی خارجی نزد مسئولان جمهوری اسلامی است.
مناطق برگزاری مانور، مناطق جنوب، غرب، و شمال غرب ایران معرفی شده و بی‌تردید مناطق مرکزی نظیر اراک، اصفهان و یزد نیز که محل استقرار پاره‌ای از مهم‌ترین تاسیسات اتمی ایران است در شمول آن قرار می‌گیرند.

انتخاب مناطق شمال غرب ایران برای تمرین دفاع هوایی حاکی از این انتظار است که در صورت واقعیت یافتن حمله هوایی، جمهوری اسلامی انتظار دارد که علاوه بر مسیر خلیج فارس و آسمان عراق و عربستان سعودی، آسمان ترکیه و حتی تاسیسات هوایی جمهوری آذربایجان نیز مورد استفاده نیروهای مهاجم قرار گیرد.

طی مانور یاد شده که قرار است در سه مرحله به موقع اجرا گذاشته شود، ابتدا هواپیماهای بدون سرنشین و یا با سرنشین، بعنوان تیم نارنجی و مهاجم به آسمان کشور نفوذ می‌کنند، و بعد از مشاهده و شناسایی این هواپیماها، پدافند هوایی بعنوان تیم آبی، با هدف گرفتن و قفل کردن آنها، شلیک به هدف‌های واقعی را به صورت فرضی تمرین می‌کند.

تنها مشکل عمده در این تمرین، نابرابر بودن سرعت و قدرت هواپیماها و موشک‌های مهاجم با ابزار فرضی مورد استفاده در هجوم نمایشی است. در هجوم هوایی احتمالی علیه ایران ۳ یا ۴ اسکادران کامل از هواپیماهای اف-۱۶ و اف -۱۵ ساخت امریکا با امکان سوخت‌گیری در هوا و هواپیماهای اسکورت و دست کم ۹۰ تا ۱۲۰ موشک کروز مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

انتظار می‌رود که تعداد کافی از هواپیماهای مجهز برای جنگ الکترونیک نیز در عملیات هجوم احتمالی، با هدف خنثی ساختن موشک‌های ضد هوایی و اختلال در رادارها، مورد استفاده قرار گیرند. برای مقابله با این تجهیزات که در نوع خود از جمله مدرن‌ترین و کارآمدترین سلاح‌های موجود در جهان به شمار می‌روند، ایران مجبور به استفاده از معدود هواپیماهای کهنه باقی مانده از دوران پیش از انقلاب است که سال‌ها پیش حتی در فقیرترین کشورهای جهان نیز از رده خارج شده‌اند.

بعلاوه، ایران تعدادی هواپیمای روسی نوع سوخوی ۲۵، هواپیماهای قدیمی میگ و هواپیماهای ترابری سنگین ایلوشین و سبک آنتونوف ساخت روسیه نیز در اختیار دارد که قابلیت رزمی آنها در مقایسه با هواپیماهای مهاجم احتمالی، بسیار اندک است.

سیستم رادار ایران نیز با و جود انجام نوسازی‌هایی که در آن صورت گرفته بسیار قدیمی است. قابلیت ایران برای مقابله با هواپیماهای مهاجم مجهز به ادوات جنگ الکترونیکی، فراتر از مرزهای ایران، نزدیک به صفر و عملکرد دفاعی آنها در داخل مرزها نیز پس از انجام تخریب، بی‌نتیجه است.

سرتیب میقانی، در جایی از گزارش خبری خود اعلام می‌دارد که «آسمان ایران غیر قابل نفوذ است»؛ معنی ساده و روشن این اظهار نظر پیشگیری کامل از نفوذ موشک‌ها و هواپیماهای دشمن به داخل ایران است. علاوه بر این اصل که در عمل آسمان هیچ کشوری صد در صد در مقابل نفوذ خارجی مصون نیست، ماهیت مانور اعلام شده ایران، در تضاد با گفته‌های او و حاکی از انجام عملیات دفاع در درون مرزها و تنها بعد از نفوذ هواپیماهای دشمن به داخل ایران است، و نه رهگیری و هدف قرار دادن آنها پیش از نفوذ به داخل!

قابلیت ایران برای مقابله با هواپیماهای مهاجم مجهز به ادوات جنگ الکترونیکی، فراتر از مرزهای ایران، نزدیک به صفر و عملکرد دفاعی آنها در داخل مرزها نیز پس از انجام تخریب، بی‌نتیجه است.
دولت امریکا به منظور دفاع در برابر موشک‌های مهاجم در منطقه، پس از لغو اجرای طرح دفاع موشکی و نصب رادار هشدار دهنده در جمهوری چک و لهستان، ایجاد سه لایه دفاع ضد موشکی را مورد توجه قرار داده است. دولت اسرائیل نیز هم اکنون با استفاده از سه سیستم موشکی متفاوت، از جمله موشک‌های پاتریوت و ارو، چتر دفاع هوایی خود را بسیار فراتر از حدود مرزهای خود گسترده است.

سامانه دفاع هوایی ایران به جز موشک‌های بسیار قدیمی نوع سام روسی، متکی به موشک‌های تور ام یک روسی است که قابلیت دفاعی آنها تاکتیکی و در برابر سلاح‌های مدرن مورد استفاده در جنگهای الکترونیکی، بسیار محدود است.

البته سرتیب میقانی طی همین گزارش خبری، ضمن آنکه اظهار داشته ایران از توانایی ساخت اس-۳۰۰ در داخل کشور برخوردار است به «دوستان روسی» توصیه کرده است هر چه زود تر این سامانه موشکی را در اختیار ایران قرار دهند.

فرمانده پدافند هوایی جمهوری اسلامی، نیرویی که کمتر از یک سال قبل پس از جدا شدن از نیروی هوایی، به صورت مستقل درآمده ولی در عمل در اختیار سپاه پاسداران قرار دارد، همچین یادآور شد که در دفاع از آسمان ایران، از شیوه دفاع «ناهمگون» استفاده خواهد شد.

این واژه‌ای‌ است که که معمولا در تعریف جنگ‌های چریکی و مقابله دو نیروی نابرابر بکار گرفته می‌شود. اگرچه پیش از این ایران با تجهیز قایق‌های تندرو در خلیج فارس، و قرار دادن سلاح‌های سبک و نیروهای سپاه در آنها اعلام داشته که در صورت لزوم علیه نیروی دریایی آمریکا در آب‌های منطقه به جنگ چریکی مبادرت خواهد کرد ولی با توجه به کیفیت هجوم و دفاع هوایی، مبادرت به چنین شیوه‌ای در آسمان و بخصوص در دوران جنگ‌های مدرن بسیار غیر عادی می‌نماید. تنها نتیجه گیری ممکن در قبال اعلام آمادگی برای چنین مقابله‌ای، اعتراف به نابرابر بودن نیروهای مهاجم با ظرفیت‌های دفاعی ایران و ناگزیری از رویکردن به دفاع چریکی در آسمان است!
XS
SM
MD
LG