کميته نوبل نروژ، مارتی آهتيساری، رييسجمهور پیشين فنلاند را روز جمعه به عنوان برنده جايزه صلح نوبل در سال ۲۰۰۸ اعلام کرد.
کميته نوبل نروژ اعلام کرد اين جايزه به مارتی آهتيساری «به دليل بيش از ۳۰ سال تلاشهای مهم وی در قارههای مختلف برای حل مناقشههای بينالمللی» داده شده است.
امسال ۱۹۷ نفر نامزد دریافت جايزه صلح نوبل بودند که ارزش آن يک ميليون و چهار صد هزار دلار است.
مارتی آهتيساری، که از سالها پيش به عنوان نامزد احتمالی جايزه صلح نوبل مطرح بوده است، در سال ۲۰۰۵ توانست شورشيان جنبش آزادی آچه و اندونزی را به توافق برساند و بدين ترتيب به سه دهه درگيری ميان دو طرف که ۱۵ هزار کشته بر جای گذاشت، پايان دهد.
با این حال تلاشهای آقای آهتيساری، برای ايجاد توافق ميان صربستان و کوزوو به شکست انجاميد و سرانجام پريشتينا به طور يکجانبه اعلام استقلال کرد.
تا پيش از ميانجيگری مارتی آهتيساری ميان شورشيان آچه و اندونزی، وی در قاره آسيا ميان گروههای متخاصم پادرميانی نکرده بود.
مارتی آهتيساری که ۷۱ سال دارد، پيش از وارد شدن به دنیای دیپلماسی، آموزگار بود. وی در دهه ۶۰ ميلادی به کارهای سياسی روی آورد و در سال ۱۹۷۳هنگامی که ۳۶ سال داشت، به عنوان سفير فنلاند در تانزانيا معرفی شد.
وی در سال ۱۹۹۰ فرستاده ويژه دبير کل سازمان ملل متحد در ناميبيا بود که سرانجام به استقلال اين کشور منتهی شد.
در سال ۱۹۹۴حزب سوسيال دموکرات فنلاند، مارتی آهتيساری را نامزد رياست جمهوری اين حزب اعلام کرد و او در این سال به رياست جمهوری اين کشور برسد. يک سال پس از انتخاب وی، فنلاند به اتحاديه اروپا پيوست.
در پايان سال ۲۰۰۵ سازمان ملل متحد آقای آهتيساری را به عنوان فرستاده ويژه خود در گفت و گوهای کوزوو منصوب کرد.
وی با اين حال نتوانست ميان دولت مرکزی صربستان و استان کوزوو توافق ايجاد کند، چراکه از سوی صربها متهم شد که بیطرفی را در ميانجیگری رعايت نمیکند.
آقای آهتیساری پس از چندین دور گفت و گوهای بینتيجه، در ماه مارس ۲۰۰۷ پايان این مذاکرات را اعلام کرد و کمتر از يک سال بعد کوزوو به طور یکجانبه اعلام استقلال کرد.
اولین برنده اروپایی از سال ۲۰۰۰
مارتی آهتیساری اولین اروپایی است که از سال ۲۰۰۰ توانسته است جایزه صلح نوبل را به خود اختصاص دهد.
در میان برندگان ۱۰ سال گذشته جایزه صلح نوبل، سه آسیایی، سه آفریقایی و دو آمریکایی به چشم میخورند و از اروپا گروه پزشکان بدون مرز در سال ۱۹۹۹ و جان هیوم و دیوید تریمبل از ایرلند شمالی در سال ۱۹۹۸ این جایزه را به خود اختصاص دادهاند.
شیرین عبادی فعال حقوق بشر ایرانی نیز در سال ۲۰۰۳ موفق به دریافت این جایزه شد.