خبرگزاری « آسوشيتدپرس» گزارش داد که بيش از ۱۵۴ کيلوگرم اورانيوم بسیار غنی شده که برای ساخت بمب کاربرد دارد، به طور مخفيانه به مسافت هزاران کيلومتر به وسيله کاميون، قطار و کشتی از اروپا به روسيه انتقال داده شده است.
برپايه اين گزارش، مقام های آمريکايی روز چهارشنبه گفتند که اين مقدار اورانيوم غنی شده، از یک رآکتورهای تحقيقاتی در بوداپست مجارستان به تاسيساتی در روسيه انتقال يافته است.
اين گزارش حاکی است که انتقال اين محموله که در خفای کامل و تحت تدابير شديد امنيتی صورت گرفت، نزديک به يک ماه به درازا کشيد.
سه هفته از سفر يک ماهه اين محموله بسيار حساس در دريا سپری شده است؛ کشتی حامل اين محموله از دريای مديترانه به سوی کانال مانش و دريای شمال و از آنجا به سوی بندر مورمانسک روسيه در اقيانوس منجمد شمالی رفته است؛ تنها بندر روسيه که به بارگيری محموله های اتمی اختصاص دارد.
کنث بيکر، يک مقام اداره ملی امنيت اتمی که بر اين پروژه نظارت داشته است، به آسوشيتدپرس گفت: ۱۳بشکه مقاوم در برابر تشعشعات راديو اکتيو که هرکدام ۷۷۰۰ کيلوگرم وزن داشت، روز چهارشنبه با خط آهن به تاسيسات اتمی ماياک در سيبری انتقال داده شدند.
اين بزرگترين عمليات بازيافت اورانيوم بسيار غنی شده از دهه ۱۹۵۰ تاکنون است.
ايالات متحده و اتحاد جماهير شوروی پيشين( و هم اکنون روسيه) از دهه ۵۰ به کشورها برای مقاصد صلح آميز اورانيوم غنی شده تحويل داده و پس از مصرف، بازمانده آن را پس می گيرند.
پس مانده های سوخت مصرف شده در سراسر جهان به دليل ملاحظه های امنيتی بازپس گرفته می شود.
بازمانده های سوخت اتمي مصرف شده، جدا از اينکه می تواند در ساخت بمب به کار رود، می تواند به دست تروريست ها نيز بیفتد.
کنث بيکر درباره انتقال اين حجم از اورانيوم بسيار غنی شده به آسوشيتدپرس گفت: « این، بزرگترين محموله ای بود که تاکنون انتقال داده شده است.»
به گفته اين مقام اداره ملی امنيت اتمی آمريکا، اين مقدار اورانيوم برای « ساخت شش بمب کفايت می کرد.»
برپايه توافق روسيه- آمريکا، وزارت انرژی ايالات متحده از سال ۲۰۰۵ تاکنون، ۱۵ عمليات بازيافت اورانيوم بسيار غنی شده توليد آمريکا را که به چند کشور جهان فرستاده شده بود، به پايان رسانده است.
وزارت انرژی آمريکا پيش از اين، در انتقال سه محموله اورانيوم بسيار غنی شده با منشا روسی از کشورهای جمهوری چک، لتونی و بلغارستان دخالت داشته است.
با اين حال، کنث بيکر گفت: انتقال این سوخت از رآکتور تحقيقاتی بوداپست بسيار پيچيده و چالش برانگيز بود.
عمليات انتقال اين محموله در روزهای پايانی سپتامبر از بوداپست آغاز و چهارشنبه شب به وقت واشینتگتن در تاسيسات ماياک روسيه پايان يافت.
به گفته آقای بيکر، اين محموله بدون اطلاع قبلی از طريق کاميون از بوداپست به بندر کوپر در اسلوونی و سپس با کشتی به سوی اقيانوس حرکت داده شد. پس ا زاینکه این محموله، قاره اروپا را دور زد ، به مقصد رسید.
اين مقام آمريکايی گفت: با وجود آنکه را از طريق اوکراين مسيری مستقيم به روسيه وجود داشت، اما به دلايل امنيتی ترجيح داده شد که راهی غير معمول در پيش گرفته شود.