در حالی که انتظار می‌رود رئیس‌جمهور آمریکا در چند روز آینده در مورد پایبندی یا عدم پایبندی ایران به توافق هسته‌ای اعلام نظر کند، یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر سخنانی بار دیگر اجرای تعهدات مرتبط با برجام توسط ایران را تأیید کرد.
در سخنانی که روز دوشنبه ۱۷ مهرماه در کنفرانسی در رم ایراد شد، آقای آمانو تصریح کرد که «می‌توانم اعلام کنم تعهدات مرتبط با هسته‌ای که ایران در چارچوب برجام ملزم به رعایت آنهاست، در حال اجراست».
مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، این سخنان را در بیستمین کنفرانس سالانه ادواردو آمالدی که بر شصتمین سالگرد تأسیس آژانس تمرکز کرده، ابراز کرده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، ماه گذشته هم در گزارشی پایبندی ایران به تعهدات برجام را تأیید کرده بود.
در این گزارش آمده بود که ذخیره اورانیوم با غنای پایین ایران [که برای مصارف صلح‌آمیز کاربرد دارد اما در صورت غنای بیشتر ممکن است به کار ساخت یک بمب اتمی بیاید] از سقف توافق شده ۳۰۰ کیلوگرم تجاوز نکرده است.
این گزارش همچنین تأیید می‌کرد که ایران ساخت و ساز در رآکتور اراک را [که می‌توانست به کار پلوتونیوم مورد نیاز برای سلاح هسته‌ای بیاید] دنبال نکرده، و به غنی‌سازی اورانیوم بیشتر از غنای تعیین شده نپرداخته است.
توافق هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی، که در تیرماه سال ۹۴ به دست آمد، در ازای محدودیت‌هایی بر برنامه هسته‌ای ایران، رفع یا تعلیق تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌ای را در پی داشت، اما اکنون که دونالد ترامپ، از سرسخت‌ترین منتقدان این توافق قدرت را در آمریکا در دست دارد، آینده این توافق در ابهام قرار گرفته است.
دولت آقای ترامپ تا کنون دو بار پایبندی ایران به برجام را تأیید کرده اما انتظار می‌رود در روزهای آینده که قرار است در پایان یک دوره ۹۰ روزه دیگر در این زمینه به کنگره آمریکا اعلام نظر شود، پایبندی ایران از سوی دولت آمریکا تأیید نشود.
آقای ترامپ پیش از این بارها برجام را «بدترین توافق ممکن» و «مایه شرمساری ایالات متحده» توصیف کرده است و مقام‌های دولت او به این لحاظ که برجام در قبال دیگر رفتارهای ایران سکوت کرده، آن را توافقی بسیاری ناقص می‌دانند.
مقام‌های آمریکا با توصیف اقداماتی چون اصرار بر پیگیری برنامه موشک‌های بالیستیک و حمایت از گروه‌های شبه‌نظامی در کشورهای منطقه، به عنوان «رفتارهای بی‌ثبات‌کننده و مخرب ایران»، پیگیری این رفتارها را در تناقض با روح برجام می‌دانند که در آن مشارکت ایران در صلح و ثبات منطقه‌ای و جهانی پیش‌بینی شده است.
اما احتمال کناره‌گیری آمریکا از برجام، از هم‌اکنون نگرانی‌هایی را در دیگر طرف‌های درگیر در مذکرات هسته‌ای با ایران برانگیخته است و علاوه بر چین و روسیه، سه کشور اروپایی حاضر در مذاکرات هسته‌ای هم برای پیشگیری از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای تلاش‌هایی را دنبال می‌کنند.
روز دوشنبه فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز که هدایت گفت‌وگوهای منتج به توافق هسته‌ای را به عهده داشت، اعلام کرد که پایبندی ایران به توافق هسته‌ای دست کم در هشت مقطع زمانی مستقل از یکدیگر تأیید شده است.
او که به طور ویدئویی در کنفرانس رم سخنرانی می‌کرد، تأکید کرد که «اکنون زمان سرمایه‌گذاری بر همکاری‌های بین‌المللی و گشایش کانال‌های ارتباطی جدید است و نه خراب کردن کانال‌هایی که در حال حاضر داریم».
اگر دولت آمریکا در روزهای آینده پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید نکند، کنگره آمریکا ۶۰ روز فرصت خواهد داشت تا در زمینه برگرداندن تحریم‌های معلق‌شده ایران، تصمیم‌گیری کند؛ تصمیمی که می‌تواند آینده توافق هسته‌ای را به خطر بیندازد.
ایران با رد اتهام نقض روح توافق هسته‌ای، آمریکا را به بدعهدی در اجرای برجام متهم می‌کند و تهدید کرده است که در صورت خروج آمریکا از برجام، کناره‌گیری از این توافق جزو گزینه‌های تهران خواهد بود.
