بانک مرکزی ایران با انتشار بخشنامهای اعلام کرد که به کارگیری ابزار بیتکوین و سایر ارزهای مجازی در تمام مراکز پولی و مالی ایران ممنوع است.
در این بخشنامه که روز یکشنبه دوم اردیبهشت ماه منتشر شد، تصریح شده که ممنوعیت به کارگیری بیتکوین در جلسه سیام شورای عالی مبارزه با پولشویی، تصویب شد. آن جلسه در ۹ دی ماه سال ۹۶، برگزار شده بود.
روابط عمومی بانک مرکزی در این بخشنامه در بیان دلایل ممنوعیت استفاده از ارزهای مجازی را قابلیت این ارزها برای تبدیل شدن به «ابزاری برای پولشویی و تأمین مالی تروریسم» اعلام کرده است که میتوانند به طور کلی به ابزار«جابهجایی منابع پولی مجرمان بدل شوند».
بر این اساس، حوزه نظارت بانک مرکزی برای پیشگیری از وقوع جرائم از طریق ارزهای مجازی، موضوع ممنوعیت به کارگیری ارزهای مجازی را به بانک ها ابلاغ کرده است.
بانک مرکزی ایران موضوع ممنوعیت بهکارگیری ارزهای مجازی را به «تمام شعب و واحدهای تابعه بانکها، مؤسسات اعتباری و صرافیها» ابلاغ کرده و این واحدها «باید از انجام هر گونه خرید و فروش ارزهای مذکور و یا انجام هر گونه اقدامی که به تسهیل و یا ترویج ارزهای یاد شده بینجامد، به طور جد اجتناب کنند».
در این بخشنامه بانکمرکزی تأکید شده که با «متخلفین، برابر قوانین و مقررات مربوط برخورد خواهد شد».
در آبان ماه سال ۹۶، ناصر حکیمی، معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی در نشستی خبری گفته بود، «در بانک مرکزی بررسی و مطالعه همه جوانب بیتکوین در دستور کار قرار دارد و پس از بررسی کامل سیاستهای بانک مرکزی در این حوزه ابلاغ خواهد شد».
این مقام بانک مرکزی از دو نگرانی مهم سیاستگذار در استفاده از «ارزهای رمزینه» سخن گفته بود؛ «نوسانهای شدید ارزش ارزهای رمزینه» و «هجوم سوداگری برای خرید و فروش و سرمایهگذاری بر این ارزها از جمله بیتکوین»
معاون فناوریهای نوین بانک مرکزی در همان جلسه نسبت به «فعالیتهای سوداگرانه» که از طریق «شکل گیری بازاریابیهای شبکه ای و فعالیتهای هرمی» به دنبال جذب سرمایهها در حوزه سرمایه گذاری روی خرید و فروش ارزهای دیجیتال هستند، هشدار داده بود.
بیت کوین، مشهورترین ارز دیجیتال یا ارز رمزنگاری شده در میان ارزهای دیجیتال پرشمار معرفی شده در جهان است.
ارزش هر بیت کوین که در روزهای پایانی سال ۲۰۱۷ میلادی، زمستان سال ۹۶، توانسته بود حتی تا بیش از ۱۹ هزار دلار برسد با سقوطی دامنه دار این روزها کمتر از ۹ هزار دلار، دادوستد میشود.
بیت کوین در این چهار ماه، بیش از ۵۳ درصد کاهش ارزش را تجربه کردهاست.
در آذرماه سال گذشته، دادستانهای آمریکا، یک زن ساکن لانگآیلند در نیویورک را به پولشویی مبلغی بیش از ۸۵ هزار دلار برای گروه حکومت اسلامی، داعش، که از طریق کلاهبرداری در بیت کوین به دست آمده، متهم کردند.
استفاده از ارزهای دیجیتال در جابه جایی ها مالی و پولی فعالیتهای غیرقانونی از جمله مواردی است که منتقدان استفاده از این ارزها به آن اشاره میکنند. ناشناخته بودن دارندگان این ارزها و همچنین پنهان ماندن دادوستد و نقل و انتقالات این ارزها از نظارت شبکههای بانکی و بانکهای مرکزی باعث میشود تا قاچاقچیان اسلحه، انسان و موادمخدر، گروههای تروریستی و دیگر فعالان حوزههای غیرقانونی و زیرزمینی اقتصادی به طور بالقوه از این ارزها بهره بگیرند.
در مقابل، مدافعان استفاده از این ارزها آن را نوعی مقاومت مردم و گروههای مدنی در برابر انحصار و استلای بانکهای مرکزی عنوان میکنند و آینده نقل و انتقالات پولی و مالی را از آن این ارزها، توصیف میکنند.
در هفتههای اخیر که بحث بر سر فیلترینگ شبکه پیام رسان تلگرام بالا گرفته، مدافعان فیلترکردن این شبکه پیامرسان یکی از دلایل خود برای توقف فعالیت تلگرام را برنامه احتمالی این پیامرسان برای معرفی ارزی دیجیتال از سوی تلگرام اعلام کردهاند.
گزارش شده که تلگرام قرار است ارز دیجیتالی خود به نام «گرام» را معرفی کند.