ایالات متحده چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت تحریمهایی را علیه صنایع آهن، فولاد، آلومینیوم و مس ایران وضع کرد.
بخش معدن و محصولات فلزی سهمی بیش از ۵ درصدی در تولید ناخالص داخلی ایران دارد و جمهوری اسلامی اخیراً برنامهای برای دو برابر کردن آن در سالهای آینده در نظر داشت که با توجه به رشد چشمگیر این بخشها در سالهای گذشته، چندان بعید به نظر نمیرسید.
سال گذشته تولید سنگ آهن ایران به ۳۵ میلیون تن رسید. در مورد مس، میزان استخراج خاک مس حدود ۱۷۵ میلیون تن بود، اما میزان تولید مس خالص حدود ۲۴۷ هزار تن و نهایتاً تولید آلومینا (اکسید آلومینیوم) و آلومینیوم خالص نیز حدود ۳۴۰ هزار تن بود.
بنا بر آمارهای گمرکی، میزان صادرات پارسال آهن و آلیاژهای آن (چدن و فولاد) به حدود ۳.۹ میلیارد دلار و صادرات مس و محصولات مسی به حدود ۷۰۰ میلیون دلار بالغ شد. ایران همچنین بیش از ۸۴۰ میلیون دلار صادرات سنگ آهن داشته است.
بدین ترتیب سهم این محصولات در کل صادرات غیرنفتی (اقلامی غیر از نفت خام، میعانات، گاز و محصولات نفتی) ایران در سال ۹۷ حدود ۱۴ درصد است. البته این رقم شامل صادرات محصولات صنعتی که مواد معدنی در تولید آن نقش داشته نمیشود و تنها شامل صادرات مواد خام است.
صنعت فولاد
مهمترین بخش صنعت معادن در ایران مربوط به تولید آهن و آلیاژهای آن، خصوصاً فولاد است. بر اساس آمارهای مجمع جهانی فولاد، تولید این محصول در ایران طی سال ۲۰۱۸ نسبت به سال قبل آن رشدی ۱۸ درصدی داشته و به ۲۵ میلیون تن رسیده است. حدود ۸.۵ میلیون تن از این رقم خارج از کشور صادر شده است.
بعد از دوران جنگ ایران و عراق، بخش فولاد ایران با سرعت در حال توسعه بود، اما همانطور که از نمودار بالا برمیآید، دور گذشته تحریمها (۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶) توسعه این صنعت را دچار اختلال کرد، اما با برچیده شدن تحریمها، با شتابی بیشتر توسعه یافت.
صنعت آلومینیوم و مس
بر اساس آمارهای سازمان «اطلاعات جهانی معدن»، همچنین آمارهای رسمی وزارت صنعت، معادن و تجارت ایران، تولید آلومینیوم کشور در سال گذشته به حدود ۲۲۷ هزار تن رسیده است که نسبت به سال ۹۲ حدود یک چهارم کاهش نشان میدهد. این محصول سهم چندانی در صادرات ایران ندارد و بیشتر برای مصارف داخلی تولید میشود.
تولید مس خالص ایران نیز در سال گذشته به ۲۴۷ هزار تن رسید که نسبت به سال ۹۲ یک سوم افزایش یافته است.
بدین ترتیب، تولید فولاد و مس ایران طی سالهای گذشته جهش داشته، اما تولید آلومینیوم کاهش یافته است.