مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت‌وگوی اختصاصی با رادیو اروپای آزاد گفت آمریکا دو سال پیش به مشارکتش در برجام پایان داد و «دیگر عضو مشارکت‌کننده در این توافق نیست»
جوزپ بورل در عین حال تأکید کرد حق آمریکاست که پیشنهاد خود درباره تحریم تسلیحاتی ایران را به شورای امنیت سازمان ملل ارائه کند.
آقای بورل روز پنج‌شنبه ۱۱ اردیبهشت به رادیو اروپای آزاد/ رادیو آزادی گفت درباره گزارش‌های منتشرشده نظری نمی‌دهد اما «روشن است که آمریکا به مشارکت خود در برجام پایان داده است».
تحریم تسلیحاتی ایران اکتبر امسال (حدود شش ماه دیگر) منقضی می‌شود اما آمریکا با تهیه پیش‌نویسی در شورای امنیت سازمان ملل خواستار عدم انقضای این تحریم شده است.
برخی رسانه‌ها، از جمله نیویورک تایمز، گزارش کرده‌اند در صورت مخالفت روسیه و چین با این پیش‌نویس، احتمالا آمریکا به این استدلال حقوقی روی خواهد آورد که هنوز «جزو یکی از مشارکت‌کنندگان برجام» است و از این رو می‌تواند اصطلاحا «مکانیسم ماشه» را فعال کند و مانع از وتوی آنها شود.
جوزپ بورل با تأکید بر اینکه نمی‌تواند درباره اقدامات احتمالی آمریکا یا سایر اعضای شورای امنیت اظهار نظر کند گفت: «ولی روشن است که در اظهارات پرزیدنت ترامپ و بیانیه ریاست‌جمهوری آمریکا در ماه مه گذشته، آنها اعلام کرده‌اند به مشارکت خود در برجام پایان می‌دهند».
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا همچنین با اشاره به اینکه آمریکا از آن زمان «در هیچ جلسه مربوط به اقدامات در چارچوب این توافق شرکت نکرده است» گفت: «بنابر این، برای ما کاملا روشن است که آمریکا دیگر یک عضو مشارکت‌کننده در این توافق نیست».
یک روز پیش از اظهارات این مقام اروپایی، مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، گفته بود برجام جدای از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است و این قطعنامه همچنان آمریکا را «مشارکت‌کننده» در توافق هسته‌ای می‌داند.
در روزهای اخیر چند تن از مقام‌های جمهوری اسلامی، از جمله وزیر خارجه و همچنین سفیر ایران در سازمان ملل، گفته بودند آمریکا هنگام خروج از توافق هسته‌ای مشخصا به «توقف مشارکتش در برجام» اشاره کرده بود.
با این حال، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در گفت‌وگو با رادیو اروپای آزاد تصریح کرد آمریکا یا هر عضو شورای امنیت سازمان ملل حق دارد درباره تحریم‌های تسلیحاتی ایران «که ابتدا در سال ۲۰۰۷ تصویب شد و بعد در قطعنامه‌های بعدی گسترش یافت» پیشنهاد خود را ارائه کند.
آقای بورل گفت: مطابق برجام، قرار است این تحریم‌های تسلیحاتی اکتبر امسال برداشته شود اما «مطمئنا هر عضو شورای امنیت می‌تواند راهکار دیگری را به این شورا پیشنهاد کند؛ ببینیم شورای امنیت چه تصمیمی می‌گیرد».
دونالد ترامپ اردیبهشت ۹۷ با اعلام اینکه جمهوری اسلامی ایران روح برجام را نقض کرده و این «توافق فاجعه‌بار» هیچ کمکی به صلح و امنیت جهانی نکرده است، خروج آمریکا از برجام را اعلام داشت.
همزمان با نخستین سالگرد خروج آمریکا از این توافق، ایران در اردیبهشت ۹۸ اعلام کرد در اعتراض به این اقدام و همچنین از آنجا که به منافع اقتصادی برجام نرسیده است، به صورت گام به گام از تعهدات خود در برجام عدول می‌کند.
کرونا، اقلام بشردوستانه و درخواست وام ایران
جوزپ بورل در بخش دیگری از مصاحبه‌اش با رادیو اروپای آزاد بار دیگر تأکید کرد تحریم‌های آمریکا علیه ایران نباید مانع از ارسال اقلام بشردوستانه شود.
او با اشاره به اینکه اقلام بشردوستانه و کمک‌های انسان‌دوستانه به ایران از شمول تحریم‌های آمریکا معاف هستند گفت این موارد واقعا باید محقق شود و این هدف را برآورده سازد.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا از جمله به درخواست وام ایران از صندوق بین‌المللی پول اشاره کرد و گفت: «من بارها و بارها از اعطای چنین وامی به ایران پشتیبانی کرده‌ام».
جمهوری اسلامی ایران در ماه‌های اخیر بارها با اشاره به شیوع کرونا خواستار لغو تحریم‌های نفتی آمریکا شده و همچنین از صندوق بین‌المللی پول درخواست وام پنج میلیارد دلاری کرده است.
آمریکا مخالف اعطای چنین وامی به جمهوری اسلامی است و وزیر خارجه آمریکا حدود دو هفته پیش گفت تضمینی نیست که این مبلغ به جای مقابله با کرونا صرف کمک به گروه‌های نیابتی ایران نشود.
با این حال جوزپ بورل در مصاحبه با رادیو اروپای آزاد گفت صندوق بین‌المللی پول و روندهای مشخصی که وجود دارد می‌تواند تضمین‌های لازم را بگیرد.
آقای بورل گفت: «این اولین بار نیست که صندوق بین‌المللی پول به صورت مشروط کمک می‌کند؛ آنها راه‌هایی دارند که مطمئن شوند کمک‌شان صرفا در موردی که مشخص شده است هزینه می‌شود».
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا درباره احتمال افزایش تحریم‌های این اتحادیه علیه روسیه، به ویژه پس از تلاش مسکو برای «مسموم کردن مقامات شهرداری پراگ»، گفت: ضرف نظر از «اگرها»، تصمیم‌گیری درباه وضع تحریم‌های جدید یا تمدید و گسترش موارد قبلی علیه مسکو بر عهده تمامی اعضاست.
