توافق امارات متحده عربی و اسرائیل برای عادیسازی روابط سیاسی با یکدیگر واکنش گسترده جهانی را به دنبال داشت و در حالی که فلسطینیها نارضایتی خود را نسبت به این اقدام نشان دادند، بحرین، مصر و دبیرکل سازمان ملل متحد از آن استقبال کردند.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور ایالات متحده، روز پنجشنبه ۲۳ مرداد خبر توافق میان این دو کشور خاورمیانه را اعلام کرد و آن را تاریخی نامید.
بر اساس این توافق که واشینگتن میانجیگری کرده است، دو کشور در جهت «عادیسازی کامل روابط» گام برمیدارند که این امر شامل راهاندازی سفارتخانه در پایتختهای یکدیگر و برقراری پروازهای مستقیم خواهد بود.
به این ترتیب امارات پس از مصر و اردن سومین کشور جهان عرب محسوب میشود که اسرائیل را به رسمیت میشناسد.
در نخستین واکنش کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به این توافق، بحرین از آن استقبال کرد. خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از رسانههای دولتی بحرین گزارش داد که این کشور به امارات متحده عربی به خاطر رهبری آن در دستیابی به توافقی که مانع اقدام اسرائیل در الحاق زمینهای فلسطینیان میشود، تبریک گفته است.
طبق بیانیه کاخ سفید، اسرائیل در ازای این توافق با امارات متحده عربی اعلام حاکمیت خود بر کرانه باختری را متوقف خواهد کرد و به جای آن بر گسترش روابط با سایر کشورها در جهان عرب متمرکز میشود.
رسانههای اسرائیل نیز تایید کردهاند که بنیامین نتانیاهو پذیرفته است در برابر توافق تاریخی با امارات، دولت او از الحاق بخشهایی از کرانه باختری عدول کند.
با این حال تشکیلات خودگردان فلسطین واکنشی شدید به توافق میان دو کشور نشان داد و سفیر خود را از امارات متحده عربی فراخواند.
بر اساس گزارش خبرگزاری آلمان، ریاض المالکی، وزیر خارجه تشکیلات خودگردان فلسطین، این اقدام امارات متحده عربی را «خیانت» توصیف کرده است.
سازمان شبهنظامی حماس در نوار غزه نیز امارات متحده عربی را متهم کرد که با این توافق از پشت به فلسطینیها خنجر زده است.
فوزی برهوم، سخنگوی حماس، اظهار داشت: «اعلام این توافق به مثابه پاداشی به اسرائیل بابت جرایمی است که با اشغال فلسطین مرتکب شده است. این عادیسازی روابط خنجری است که از پشت به مردم ما زده میشود.»
اما از سوی دیگر مصر همگام با بحرین از این رخداد استقبال کرد و به ستایش از آن پرداخت. به گزارش آسوشیتدپرس، عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر، در توییتی از توافق میان اسرائیل و امارات به عنوان گامی در جهت «بهروزی و ثبات در منطقه» نام برد.
او همچنین گفت که پیرو اعلام این توافق، تماسی تلفنی با محمد بن زاید، ولیعهد ابوظبی، داشته است.
خبرگزاری فرانسه نیز از مقر سازمان ملل متحد در نیویورک گزارش داده که آنتونیو گوترش، دبیر کل این سازمان ابراز امیدواری کرده که توافق میان اسرائیل و امارات متحده عربی بتواند به راه حل ایجاد دو کشور اسرائیلی و فلسطینی کمک کند.
سخنگوی آقای گوترش در اطلاعیهای گفت: «دبیرکل از این توافق استقبال میکند و امیدوار است که فرصتی برای رهبران اسرائیل و فلسطین ایجاد شود تا بار دیگر وارد مذاکراتی هدفمند بشوند، مذاکراتی که همسو با قطعنامههای سازمان ملل متحد، قانون بین الملل و توافقهای دو جانبه، به راهحل ایجاد دو کشور جامه عمل بپوشاند.»
جو بایدن، نامزد دموکراتها در انتخابات ریاست جمهوری امسال آمریکا، هم چهره دیگری است که به استقبال از توافق میان دو کشور خاورمیانه شتافت.
آقای بایدن تصمیم امارات متحده عربی در به رسمیت شناختن اسرائیل را «شجاعانه و اقدامی به شدت مورد نیاز در کشورداری» نامید و تأکید کرد که اسرائیل جزئی جداناپذیر از خاورمیانه است.
وی همچنین گفت که تصمیم اسرائیل برای الحاق کرانه باختری به صلح در منطقه ضربه میزد و از این رو او با آن مخالف بوده و اگر هم در انتخابات ماه نوامبر به پیروزی برسد همچنان به مخالفت با آن خواهد پرداخت.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، تأیید کرد که دونالد ترامپ از او خواسته بود به خاطر صلح با امارات برنامه الحاق بخشهایی از کرانه باختری را اجرا نکند.
اسرائیل و امارات حدود دو ماه قبل نیز توافقهایی برای همکاری در زمینه مقابله با ویروس کرونا امضا کرده بودند.
تا پیش از همهگیری ویروس کرونا، دیدارهای دولتمردان اسرائیل از امارات متحده عربی به میزان چشمگیری افزایش یافته بود و حتی امارات به اسرائیل مجوز داده بود تا در نمایشگاه عظیم اکسپوی آن کشور شرکت کند اما به دلیل کرونا، برگزاری نمایشگاه بینالمللی به تعویق افتاد.