برای روسلان گاویرلف که به عنوان داوطلب از سوی یک شرکت نظامی خصوصی به سوریه اعزام شد انگیزه اصلی شرکت در جنگ نبود. ولی آن طور که او به اعضای خانوادهاش گفته بود دلیل رفتنش «ساختن خانه در سوریه» هم نبود.
مادرش میگوید روسلان در آن زمان چندان خوششانس نبود و «میخواست مقداری پول دربیاورد.» او یکی از حداقل ۱۰ مرد دیگری است که همزمان در روستای آنها برای اعزام به سوریه نامنویسی کردند.
فاینا گاوریولوا، مادر روسلان، در گقتوگویی با کارنتتایم تیوی از زیرمجموعههای رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی، در خانه خود در روستایی واقع در ناحیه سوردلووسک در مرکز روسیه میگوید: «او شغل ثابتی نداشت، کارهای او موقتی بودند مثل نصب در و یا سقف خانهها. گاهی اوقات کار داشت و گاهی بیکار بود.»
روسلان گاویرلف از جمله فهرست رو به افزایش پیکارجویان روسی است که روز هفتم فوریه در جریان بمباران وسیع ناحیه دیرالزور در سوریه توسط آمریکا کشته شدهاند. حداقل هفت نفر از آنها از اهالی ناحیه سوردلووسک هستند.
مادرش شکایت میکند که مقامات دولتی به او و خانوادههای داغدیده و یا آنهایی که نگران جان فرزندان خود هستند هیچ اطلاعاتی نمیدهند.
این حادثه که میتواند مرگبارترین رویارویی نظامی بین آمریکا و پیکارجویان روس از زمان پایان جنگ سرد تاکنون باشد هنوز در پرده ابهام است.
ولی گزارشهای تأیید نشده در مورد دهها و یا حتی صدها نفر تلفات روسیه در این بمباران نکات تازهای را در مورد حضور مزدوران روس در سوریه و نقاط دیگر و همین طور افرادی که به این ارتشهای خصوصی میپیوندند، برملا کرده است.
در غیاب اطلاعات دقیق از سوی دولت روسیه و یا شرکت نظامی خصوصی به نام واگنر که آنها را به سوریه اعزام کرده، خشم خانوادههای این افراد و بازماندگان کشتهها و مجروحان رو به افزایش است.
فاینا گاوریولوا میگوید هنوز مرگ پسرش را رسماً تأیید نکردهاند و خبر مرگ او را از اقوامش شنیده است.
دولت روسیه تلفات را اندک جلوه داده و تأکید میکند که هیچ نظامی رسمی این کشور در این حادثه دخالت نداشته است. در عین حال میگوید یک شرکت نظامی خصوصی ممکن است در آن زمان در شرق سوریه مستقر بوده باشد و آن را مسئول تلفات معرفی میکند.
ماریا زاخاروا سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز ۱۵ فوریه حاضر نشد تأیید کند که نظامیان خصوصی روس در جریان حمله هفتم فوریه کشته شدهاند. در این حملات هوایی گسترده بمبافکنهای بی ۵۲، جنگندههای اف ۲۲ و هلیکوپترهای تهاجمی آپاچی شرکت داشتند.
ماریا زاخاروا گفت ممکن است پنج روس در این حمله کشته و تعداد دیگری نیز زخمی شده باشند ولی افزود که مقامات هنوز مشغول تشخیص هویت و ملیت این افراد هستند.
ارتش آمریکا اعلام کرد در آن حمله حدود ۱۰۰ نفر کشته شدهاند ولی تحقیق در مورد هویت آنها هنوز ادامه دارد.
در حالی که شواهد بیشتری از سوی خانوادهها و همکاران مزدوران روس و حتی مقامات مسئول بدون ذکر نام خود منتشر میشود، به احتمال فراوان تعداد تلفاتی که وزارت خارجه روسيه رسماً اعلام کرده افزایش خواهد يافت.
گزارشهای رسانههای روسیه و رسانههای بینالمللی حاکی از آن است که تعدادی از مجروحان این حمله اکنون در یک بیمارستان نظامی در سنت پترزبورگ تحت درمان هستند.
چند ساعت پس از بیانیه سخنگوی وزارت خارجه روسیه ایستگاه رادویی اکو مسکوی گزارش داد که یک کشته دیگر در این حمله را شناسایی کرده و به این ترتیب مجموع تلفاتی که منابع مستقل و گزارشگران اعلام کرده بودند به ۹ نفر رسید.
خبرگزاری رویترز روز ۱۵ فوریه از قول پزشکان ارتش بدون ذکر نام آنها، دوستان این پیکارجویان و منابعی در میان مزدوران روس گزارش داد که تعداد کشتهها و مجروحان حدود ۳۰۰ نفر است.
حتی اگر رقم تلفات صدها نفر نباشد به نظر میرسد که این حادثه در سوریه پرتلفاتترین مورد برای مزدوران روس در خارج از کشور و اولین مورد رویارویی نظامی بین آنها و ارتش آمریکا بوده است.
شرکتهای امنیتی و نظامی خصوصی که تا یک دهه پیش در روسیه وجود نداشتند امروزه به سرعت رشد کرده و نقش مهمی پیدا کردهاند.
در سال ۲۰۱۲ دو سال قبل از آغاز بحران مسلحانه در شرق اوکراین، ولادیمیر پوتین که در آن زمان نخستوزیر بود تنظیم قوانینی برای فعالیت این نوع شرکتها را تصویب کرد. آقای پوتین خطاب به قانونگذاران روسیه گفت: «آنها بدون دخالت مستقیم حکومت میتوانند ابزاری برای تأمین منافع ملی کشور باشند».
در جنگ تقریباً چهار ساله شرق اوکراین که جداییطلبان مورد حمایت روسیه با نیروهای دولت مرکزی میجنگند تعداد زیادی از پیکارجویان روس در کنار شورشیان هستند و دولت مرکزی اوکراین میگوید آنها نظامیان روسی هستند که بدون یونیفورم رسمی و به صورت مخفیانه به جداییطلبان کمک میکنند.
دولت روسیه حضور فعال نظامیان خود در شرق اوکراین را تکذیب کرده و مدعی است روسهایی که در آنجا میجنگند، صرفاً داوطلب هستند.
به نظر میرسد که ورود روسیه در جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۵ اتکا به مزدوران روس برای انجام وظیفه در کنار نیروهای ارتش روسیه را افزایش داده است.
منابع مستقل تاکنون ۱۰ شرکت نظامی خصوصی را شناسایی و ثبت کرده که در سوریه حضور دارند و بزرگترین آنها که پیکارجویان روس را به سوریه اعزام میکند، شرکت واگنر است که دفتر مرکزی آن در شهر سنت پترزبورگ است. گفته میشود که پیکارجویان شرکت واگنر در عملیات بازپسگیری شهر پالمیرا توسط نیروهای دولتی سوریه در سال ۲۰۱۶ نقش مهمی ایفا کردهاند.
رئیس این شرکت دمیتری اوتکین از فرماندهان سابق بخش اطلاعاتی ارتش روسیه است. سال گذشته این شرکت و دمیتری اوتکين توسط وزارت خزانهداری آمریکا به خاطر دخالتشان در جنگ اوکراین مورد تحریم قرار گرفتند. یکی از سرمایهگذاران این شرکت نیز یوگنی پریگوژین است که شرکت او در زمینه تأمین مواد غذایی با کاخ کرملین قراردادهای بزرگی دارد.
در عین حال گفته میشود که آقای پریگوژین صاحب یک شرکت معاملات نفتی به نام اورو پولیس است که طبق گزارشهای منتشر شده با عملیات شرکت واگنر در سوریه ارتباط دارد. از قرار معلوم واحدی که در منطقه دیرالزور مورد حمله آمریکا قرار گرفت قصد داشت یک میدان نفتی سوریه به نام کونوکو را تصرف کند.
عدم کنترل و محدودیت برای فعالیت این نوع شرکتها و گاه همکاری آنها با ساختار ارتش منظم روسیه از جمله بخش اطلاعاتی آن باعث شده که در سالهای اخیر تعداد و دامنه فعالیت آنها افزایش یابد.
در سال ۲۰۱۶ تعدادی از نمایندگان حزب طرفدار دولت روسیه در پارلمان تلاش کردند لایحهای برای کنترل بر فعالیت این شرکتها تصویب کنند ولی به خاطر مخالفت دولت آن را پس گرفتند.
اما این عرصه نامشخص و مبهم به مرور مشکلآفرین شده بخصوص که این پیکارجویان قراردادی در سوریه و اوکراین کشته میشوند و خانواده آنها به نسبت خانواده نظامیان رسمی کمکهای کمتری دریافت میکنند.
ولادیمیر شامانف، ژنرال بازنشسته نیروی چترباز ارتش روسیه، که اکنون مسئول کمیته امور دفاعی مجلس سفلی پارلمان است در هفتهای که گذشت اعلام کرد پارلمان قصد دارد مقررات جدیدی را در این زمینه در دستور کار قرار دهد.
او گفت : «برای اینکه کسی تردید نداشته باشد که چه روی داده دولت باید مستقیماً در این امور دخالت داشته باشد بخصوص در مواردی که به زندگی و سلامت شهروندان کشور مربوط میشود».
مادر روسلان اشاره میکند وقتی که در ماه اکتبر پسرش به سوریه رفت همه میدانستند که او تنها نیست. حدس زده میشود که بین شش تا ۱۲ نفر از این روستا اعزام شدهاند.
یک روستایی دیگر که نخواست نامش در گزارش ذکر شود، گفت دامادش در کنار روسلان انجام وظیفه میکرده و آخرین باری که از او خبر دارند روز هفتم فوریه است.
این حقیقت که مردان جوان ساکن روستا نمیتوانستند شغل خوب و دائمی پیدا کنند مادر روسلان و سایر خانوادهها را خشمگین کرده است. در عین حال تأکیدی است بر شکاف اقتصادی عمیق بین شهرهای ثروتمند روسیه با مناطق دورافتاده که در آنجا مشاغل خوب کمیاب است.
دو سال پیش گزارش میشد که مزدوران روس در زمان خدمت در سوریه ماهانه سه هزار و ۹۰۰ دلار حقوق دریافت میکنند. در سال ۲۰۱۶ آر بی کی گزارش داد که حدود دو هزار و ۵۰۰ پیکارجوی خصوصی فقط توسط شرکت واگنر به سوریه اعزام شدهاند و هر ماه حدود چهار هزار و ۶۰۰ دلار حقوق و علاوه بر آن پاداش و مزایا دریافت میکنند.
طبق آمارهای رسمی میزان حقوق متوسط در نوامبر ۲۰۱۷ در روسیه حدود ۶۷۰ دلار بود. اما در بسیاری از مناطق دورافتاده از جمله ناحیه سوردلووسک در منطقه اورال سطح حقوق متوسط بسيار پایینتر از این رقم است.
یلنا ماتویوا، زن دیگری در ناحیه سوردلووسک که حدس زده میشود همسرش استانیسلاو، در دیرالزور کشته شده با زبان صریحتری از عدم حمایت دولت انتقاد میکرد. او گفت: همسرش و همکاران او را «مثل خوک در میدان نبرد میاندازند».
خشم از این وضعیت فقط به خانوادهها ختم نمیشود. روزنامه کومرسانت روز ۱۴ فوریه در یک سرمقاله تند ادعا کرد که «کرملین این تصور را که مدافع همه روسهاست از بین برده است».