ترکیه با رد هشدار وزیر خارجه آمریکا در مورد خرید سامانه ضد موشکی اس-۴۰۰ از روسیه، تأکید کرد که بخش عمدهای از توافق خرید این سامانه به انجام رسیده و غیرقابل بازگشت است.
آن طور که مقامهای آمریکایی گفتهاند مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، روز جمعه در حاشیه نشست وزیران خارجه کشورهای عضو ناتو در بروکسل به وزیر خارجه ترکیه گفته است که آمریکا به طور جدی نگران تصمیم ترکیه برای خرید تسلیحات روسی است که با سیستم دفاعی ناتو سازگاری ندارند.
مقامهای آمریکایی در این باره یادآور شدهاند که آقای پمپئو به ترکیه هشدار داده است که کشورهایی که تجهیزات نظامی از روسیه میخرند ممکن است گرفتار تحریمهایی شوند که آمریکا سال گذشته بر صنایع نظامی و دفاعی روسیه وضع کرده است.
با این حل مولود چاووشاغلو، وزیر خارجه ترکیه، به رسانههای کشورش گفته است که خرید دو و نیم میلیارد دلاری سامانه اس-۴۰۰ از روسیه، در دسامبر سال گذشته میلادی به امضا رسیده و قراردادی تمام شده است.
او گفته است که در واقع روسیه به درخواست ترکیه، در حال تسریع روند تحویل این سامانه موشکی است.
وزیر خارجه ترکیه اضافه کرده که کشورش از تهدید در مورد تحریمهای هراسی ندارد و رویکردی که «اگر تو بخری من تحریم میکنم» برای ترکیه پذیرفتنی نیست و ترکیه از آن اثر نمیپذیرد.
با این حال آقای چاووشاغلو امکان خرید سلاح از کشورهای عضو ناتو را هم رد نکرده است. او گفته است که «ما به تجهیزاتدفاع هوایی بیشتری نیاز داریم، و میتوانیم در مورد خریدهای بعدی خود مذاکره کنیم».
تصمیم ترکیه برای خرید تجهیزات نظامی از روسیه، با واکنش منفی شماری از کشورهای عضو ناتو که برای مواجهه با تهدیدهای فزاینده روسیه، به دنبال استقرار نیروهایی در شرق اروپا هستند، روبهرو شده است.
همچنین احتمال میرود که موضع ترکیه در این باره، واکنشهایی را در کنگره آمریکا به دنبال داشته باشد؛ چرا که بسیاری از قانونگذاران آمریکایی نه تنها نگران نزدیکی روزافزون رجب طیب اردوغان به روسیه هستند، بلکه از اقدامات او در سرکوب مخالفان سیاسی، روزنامهنگاران و چهرههای دانشگاهی ترکیه انتقاد میکنند.
روز پنجشنبه، سه سناتور آمریکایی با انتقاد از رفتار «غیرمسئولانه و غیرقانونمدارانه» دولت ترکیه، اقداماتی برای توقف فروش جنگندههای اف-۳۵ به ترکیه پیشنهاد کردند.
ترکیه قصد دارد که بیش از یکصد جنگنده اف-۳۵ از آمریکا خریداری کند، اما طرح پیشنهادی نه تنها به دنبال توقف فروش این جنگندهها به ترکیه است، بلکه محدودیتهایی را برای دسترسی به اطلاعات فنی و مورد نیاز برای حفظ و پشتیبانی این هواپیماها در نظر میگیرد.
واشینگتن و آنکارا متحدانی قدیمی به حساب میآیند اما در سالهای اخیر تنش بین آنها به دلایل مختلفی افزایش یافته است؛ از جمله مقابله نظامی ترکیه با برخی گروههای کرد مخالف اسد در سوریه که از حمایت آمریکا برخوردار هستند.
در این زمینه وزیر خارجه ترکیه روز شنبه در مسکو تأکید کرد که ایالات متحده باید حمایت از شبهنظامیان کرد را متوقف کند.
مقامهای ترکیه از جمله مدعی هستند که خرید تجهیزات نظامی از روسیه بخشی از برنامه آنها برای مقابه با «تهدید گروههای کرد و شبهنظامیان اسلامگرا» در سراسر مرزهای این کشور با عراق و سوریه است.
دو کشور همچنین در موضوع استرداد فتحالله گولن، یک روحانی سرشناس مخالف اردوغان اختلاف نظر دارند و ترکیه که آقای گولن را متهم به برنامهریزی کودتا علیه دولت اردوغان میکند، بر استرداد او از آمریکا پافشاری میکند.