یک مقام آمریکایی تاکید کرد که دوران اختلاف میان کشورش و اروپا بر سر برجام به پایان رسیده و ساز و کار اروپا برای تجارت با ایران هم هیچ چیزی نیست جز یک «ببر کاغذی».
گوردون ساندلند، نماینده آمریکا در اتحادیه اروپا، روز پنج‌شنبه ۲۲ فروردین در نشستی که در بروکسل انجام شد، مذاکرات ماه‌های اخیر ایالات متحده با اروپا را «بسیار سازنده» خواند و اظهار داشت، محور این مذاکرات این بود که فارغ از حضور یا خروج واشینگتن از برجام، دقیقا از ایران چه باید خواست.
آمریکا شروط متعددی را برای بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران مطرح کرده از جمله توقف برنامه‌های موشکی این کشور، عدم مداخله آن در جنگ سوریه و جنگ داخلی یمن و عدم حمایت از حزب الله لبنان و حماس.
این میان اروپا که بر ادامه توافق هسته‌ای تاکید دارد، نسبت به برنامه‌های موشکی ایران و نقش آن در خاورمیانه بارها ابراز نگرانی کرده از جمله در آخرین روزهای اسفند گذشته وزیر خارجه فرانسه از اتحادیه اروپا خواست که تحریم‌هایی علیه برنامه موشکی و اقدامات ایران در منطقه خاورمیانه وضع کند.
همچنین روز ۱۳ فروردین نیز سه کشور اروپایی بریتانیا، فرانسه و آلمان با متهم کردن ایران به نقض قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد با توسعه فناوری موشکی، خواستار گزارش کامل سازمان ملل دراین باره شدند.
گوردون ساندلند در ادامه سخنان روز پنج‌شنبه خود به ساز و کار اروپا برای تجارت با ایران، موسوم به اس‌پی‌وی، پرداخت، امری که اروپا آن را برای حفط برجام طراحی کرده تا شرکت‌های اروپایی بتوانند بدون واهمه از تحریم‌های آمریکا به تجارت با ایران بپردازند.
آقای ساندلند اما اعتقاد دارد که «این ساز و کار عملا چیزی جز ببر کاغذی نیست و حکم دلجویی از ایران را دارد که اروپا نشان دهد برای انجام مبادلات بانکی با ایران تمام تلاش خود را به کار گرفته است».
وی در توضیح نظر خود گفت: «هر نهادی می‌تواند با ایران یا آمریکا معامله کند؛ اما نمی‌توانند با هر دو معامله کنند. باید انتخاب کنند. چون اگر با ما معامله کنند نمی‌توانند از اس‌پی‌وی استفاده کنند.»
این مقام آمریکایی همچنین اشاره کرد که اکثر شرکت‌های بزرگ یا کوچکی که با آنها صحبت کرده گفته‌اند تمایلی به استفاده از اس‌پی‌وی ندارند.
وزرای خارجه سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان روز ۱۱ بهمن از ثبت رسمی سازوکار ویژه مالی برای تجارت با ایران تحت نام «اینس‌تکس» خبر دادند. این ساز و کار بیشتر بر اقلام ضروری مانند دارو، تجهیزات پزشکی و مواد غذایی تمرکز دارد.
ساز و کار ویژه مالی اروپا برای تجارت با ایران مخالفانی در میان مقامات جمهوری اسلامی دارد از جمله صادق لاریجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، روز دوشنبه ۱۵ بهمن، گفته بود که اروپا برای اجرای سازوکار مالی با ایران «دو شرط تحقیرآمیز» تعیین کرده است.
به گفته آقای لاریجانی، پذیرش مقررات گروه ویژه اقدام مالی (FATF) و مذاکره درباره برنامه موشکی ایران، دو شرط اروپاست.
مقام‌های اتحادیه اروپا و همچنین ایران هنوز واکنشی به اظهارات گوردون ساندنلند نشان نداده‌اند.
