گزارش یک کمیته پارلمانی بریتانیا می‌گوید که دولت بریتانیا از «فرصت‌هایی» که برای آزاد کردن شهروندان گروگان خود در دست جمهوری اسلامی داشت، استفاده نکرد و موجب «محنت شدید» آن‌ها و خانواده‌هایشان شد.
روزنامه گاردین روز سه‌شنبه ۱۵ فروردین خبر داد که گزارش تهیه شده برای کمیته سیاست خارجی مجلس عوام بریتانیا، عملکرد وزارت خارجه این کشور را در طول چند دهه در ارتباط با شهروندان دوتابعیتی زندانی در ایران و منطقه موشکافی کرده است.
این گزارش از بوریس جانسون و لیز تراس، دو وزیر خارجه پیشین این کشور که هر دو نیز بعدها نخست‌وزیر کشورشان شدند، به خاطر «از دست دادن فرصت‌هایی» که برای پایان دادن زودتر به رنج‌های گروگان‌ها در ایران و خانواده آن‌ها داشتند، انتقاد کرده است.
از جرمی هانت، یکی دیگر از وزیران خارجه اسبق بریتانیا نیز در این ارتباط انتقاد شده اما گزارش نوشته است که آقای هانت دست‌کم «صداقت» داشت تا کوتاهی‌های دولت لندن را بپذیرد.
این گزارش مشخصاً به «رنج شدید» وارده به نازنین زاغری- رتکلیف و انوشه آشوری اشاره کرده است. این دو شهروند ایرانی- بریتانیایی ۱۴ ماه پیش با میانجی‌گری عمان آزاد شدند و به کشور خود بازگشتند.
آزادی آن‌ها زمان کوتاهی پس از آن بود که لندن بدهی خود از زمان حکومت پهلوی را به جمهوری اسلامی بازپرداخت کرد.
خانم زاغری، روزنامه‌نگار، شش سال و آقای آشوری، یک کارآفرین شرکت‌های فناوری، چهار سال و نیم در زندان ایران بودند. ایران آن‌دو را به «جاسوسی» متهم کرده بود.
گزارش کمیته پارلمانی بریتانیا می‌گوید شرایطی که براساس آن خانم زاغری و آقای آشوری آزاد شدند، با وضعیت پنج سال پیش از آن، «تفاوتی» نداشت، اما دولت‌های وقت بریتانیا «از بیم تحریک آمریکا» یا توصیه‌های حقوقی بریتانیایی، اقدامات لازم را انجام ندادند اما اواخر زمستان سال ۱۴۰۰ از رویه پیشین دست کشیدند.
این گزارش، رفتار کلی وزارت خارجه بریتانیا در قبال شهروندان این کشور را که خود یا یکی از اعضای خانواده‌شان به گروگان درآمده، «آزاردهنده» توصیف کرده و به «هماهنگی ضعیف» دستگاه‌ها، سردرگمی وزیران، پنهان‌کاری بیش از حد و عملکرد گاه «ناشیانه» اشاره کرده است.
رئیس کمیته نیز گفته برخی اظهارنظرهای مقامات بریتانیایی در این زمینه «بی‌رحمانه» بوده است.
این گزارش تأکید دارد که مقام‌های وزارت خارجه بریتانیا در چارچوب آنچه که لندن «دیپلماسی آرام» می‌داند، خانواده گروگان‌ها را به «سکوت» فرامی‌خوانند در حالی که این رویه «مشوقی» در تداوم گروگان‌گیری است.
وزارت خارجه بریتانیا از خود در برابر مفاد عنوان شده در گزارش کمیته مجلس عوام دفاع کرده و گفته است که با خانواده‌ها در تماس ۲۴ ساعته برای ارائه «پشتیبانی» بوده است.
خانواده مراد طاهباز، شهروند زندانی در پرونده محیط زیستی که زاده لندن است و تابعیت آمریکا را نیز دارد، از دولت بریتانیا و آمریکا به دلیل چشم‌پوشی از تلاش برای آزاد کردن او از زندان ایران شدیداً انتقاد کرده‌اند.
مهران رئوف، یک شهروند بریتانیایی-ایرانی نیز همچنان در زندان ایران محبوس است.
