پنجمین و آخرین جلسه دادگاه بین‌المللی مردمی آبان برای رسیدگی به «جنایات» حکومت ایران در جریان اعتراضات آبان ۹۸، روز یک‌شنبه ۲۳ آبان ۱۴۰۰، در لندن برگزار شد.
دادگاه روز یک‌شنبه با شهادت شاهد شماره ۱۲۵ با نام «آرام مردوخی» آغاز شد. آقای مردوخی که در جریان سه روز اعتراضات آبان در قسمت‌های مختلف شهر سنندج حضور داشته، گفت در جریان تظاهرات متوجه شد که از آمبولانس‌ها برای انتقال نیروی امنیتی و سپاه استفاده می‌شد و نیروهای امنیتی حکم تیر دارند.
او در این جلسه شهادت داد که شاهد حضور گسترده نیروهای امنیتی، ماموران یگان ویژه، گارد ضد شورش با تجهیزات نظامی سنگین در جای‌جای شهر بوده و بر روی پشت‌بام بانک‌ها و ساختمان‌های بلندمرتبه شهر، تعداد زیادی تک‌تیرانداز و لباس شخصی را دیده است.
به گفته این شاهد، اعتراضات مردم ابتدا کاملا مسالمت‌آمیز با شعارهایی چون «نیروی انتظامی، حمایت، حمایت» آغاز شد اما توسط نیروهای امنیتی به خشونت و حتی در مواردی با شلیک مستقیم از سوی آنها کشیده شد و حتی چند سرهنگ نیروی انتظامی در روز دوم به او و باقی معترضان هشدار دادند که در آن روز نیروهای امنیتی حکم تیر دارند.
آقای مردوخی در ادامه هم‌چنین گفت شاهد بوده که یگان ویژه بسیاری از تظاهرکنندگان را بازداشت و به خودروهای تویوتایی که پشت آنها فضایی شبیه به قفس داشته، منتقل و از برخی از آنها به‌عنوان سپر انسانی در مقابل سنگ‌پراکنی سایر معترضان استفاده می‌کردند.
شاهد شماره ۱۲۵ گفت در مرکز شهر سنندج هم شاهد آتش گرفتن یک بانک از داخل آن بوده و با توجه به شرایط حفاظتی و محکم بانک‌ها شهروندان اصلا امکان ورود و یا انداختن مواد آتش‌زا به داخل آنها را نداشتند.
آقای مردوخی هم‌چنین گفت شاهد تیراندازی مستقیم نیروهای امنیتی به مردم بوده و پسر نوجوانی ۱۴ تا ۱۶ ساله‌ای را دیده که گلوله به سینه او برخورد کرده بود. او هم‌چنین گفت شاهد زخمی شدن چند نفر دیگر با شلیک مستقیم و پرتاب یک نفر از بالای دیوار توسط نیروهای امنیتی بوده است.
به گفته آقای مردوخی گارد ویژه علاوه بر شلیک به معترضان از گاز اشک‌آور و ماشین‌های آب‌پاش با آب داغ برای پراکنده کردن معترضان استفاده می‌کردند.
به گفته این شاهد تیراندازی و ضرب و شتم نیروهای امنیتی و گارد ویژه تنها محدود به معترضان نبود و ماموران یگان ویژه حتی به سوی مغازه‌دارانی که جلوی در مغازه‌های خود ایستاده و فقط در حال تماشا بودند، حمله کرده و آنها را زده‌اند.
در ادامه دادگاه روز یک‌شنبه، یک زن که از او به عنوان شاهد شماره ۲۱۶ نام برده شد به ادای شهادت پرداخت و گفت شاهد آتش زدن گسترده بانک‌ها در منطقه زندگی خود بوده، اما با توجه به آتش‌گرفتن هم‌زمان تعداد زیادی بانک و عدم حضور نیروهای نظامی و انتظامی برای محافظت از بانک‌ها و عدم اقدام آنها حتی پس از آتش گرفتن آنها، مطمئن است این کار توسط معترضان انجام نشده است.
او گفت که به نظرش رسیده که برخی از اسناد باارزش بانک‌ها پیش از آتش گرفتن از آنها خارج شده و افرادی بدون هیچ نگرانی پرونده‌های داخل بانک‌ها را خارج می‌کرده و در معابر آتش می‌زدند.
او هم‌چنین گفت شاهد گلوله خوردن دست‌کم دو نفر در روزهای اعتراضات بوده و پسر دوست او نیز زمانی که برای کمک به یک زن باردار که همراه کودکش در حال خارج شدن از یک درمانگاه تیر خورده بود، رفته بود، هدف شلیک مستقیم نیروهای امنیتی قرار گرفت و با وجود زخمی بودن به مدت یک ماه بدون درمان و دارو در بازداشتگاه نگه داشته شد.
در ادامه پنجمین دادگاه مردمی آبان، شاهد ۱۱۹ نیز که هویت او اعلام نشد، شهادت داد که در جریان اعتراضات شاهد تیراندازی‌ها و صحنه‌های خشونت‌بار از جمله شلیک به یک دختر نوجوان ۱۶ ساله بوده است.
او نیز با ابراز تردید درباره به آتش کشیده شدن بانک‌ها توسط معترضان می‌گوید که نیروهای امنیتی در ارتباط به آتش‌گرفتن بانک‌ها هیچ اقدامی نمی‌کردند و آتش گرفتن بانک‌ها بهانه‌ای شد که نیروهای امنیتی دست به سلاح ببرند.
دادگاه مردمی آبان که از سوی سه سازمان «حقوق بشر ایران»، «عدالت برای ایران» و «با هم علیه اعدام» سازماندهی شده و در روزهای برگزاری آن از ۱۹ تا ۲۳ آبان بیش از ۱۵۰ شاهد به صورت کتبی و شفاهی به ادای شهادت درباره مشاهدات و تجربه‌های خود از اعتراضات آبان ۹۸ پرداختند.
برگزارکنندگان دادگاه مردمی آبان در لندن روز سه‌شنبه، ۱۸ آبان، در بیانیه‌ای اعلام کرده بودند که این دادگاه قرار است بررسی کند «که آیا جرایم انجام شده توسط مقامات جمهوری اسلامی، از جمله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی و ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور کنونی و رئیس وقت قوه قضائیه در ارتباط با اعتراضات آبان ۹۸ جنایت علیه بشریت بوده است یا خیر».
مقام‌های دولت ایران تاکنون واکنش رسمی به این دادگاه نشان نداده‌اند ولی حسن نوروزی، نايب رئيس کمیسیون قضایی مجلس ایران، با اشاره به حوادث آبان ۹۸ گفته است: «یکی از آن‌هایی که به مردم شلیک کرد من بودم، ما کُشتیم. حالا چه کسی می‌خواهد ما را محاکمه کند.»
او در گفت‌وگو با سایت دیدبان ایران و در واکنش به برگزاری دادگاه بین‌المللی مردمی آبان، بدون اشاره به فرد خاصی گفته است یک معترض در آبان ۹۸ « بانک را آتش زده و ما هم او را کُشتیم».
اعتراضات آبان ۹۸ که در ابتدا واکنشی به گران شدن ناگهانی قیمت بنزین بود، به‌سرعت تغییر جهت داد و حکومت جمهوری اسلامی و در راس آن علی خامنه‌ای را نشانه گرفت. این اعتراضات اما با سرکوب شدید مواجه شد.
مقام‌های ایران می‌گویند در این اعتراضات ۲۰۰ تا ۲۲۵ نفر کشته شدند، ولی سازمان عفو بین‌الملل تاکنون اسامی ۳۲۳ نفر از معترضان را تایید کرده و خبرگزاری رویترز در گزارشی نوشته است که حداقل ۱۵۰۰ نفر در جریان اعتراضات کشته شده‌اند.
