روسیه روز سهشنبه ۲۱ مرداد از نخستین واکسنی که در مقابله با ویروس جدید کرونا، «ایمنی پایدار» ایجاد میکند، رونمایی کرد و این در حالی است که متخصصان بینالمللی و مقامهای بلندپایه برخی کشورها درباره استفاده از این واکسن و ایمن بودن آن ابراز تردید کردهاند.
الکس ایزار، وزیر بهداشت و خدمات انسانی آمریکا، که در راس هیئتی به تایوان سفر کرده است، در واکنش به دستاورد اخیر روسیه به عنوان نخستین کشور ثبتکننده واکسن کرونا گفت: «هدف این نیست که در (ثبت) واکسن اول بشویم. موضوع، دستیابی به واکسنی است که برای مردم آمریکا و مردم جهان، ایمن و موثر باشد.»
او در مصاحبه با «ای بیسی نیوز» بر اهمیت دسترسی به اطلاعات شفاف که متضمن بیخطر و موثر بودن واکسن باشد، تاکید کرد.
الکس ایزار همچنین افزود که ایالات متحده، در حال حاضر، شش واکسن برای مقابله با ویروس جدید کرونا در دست آزمایش و تولید دارد.
واکنش آلمان
همزمان با اظهارات وزیر بهداشت آمریکا، آلمان نیز در خصوص ایمنی و موثر بودن واکسن کرونای روسیه ابراز تردید کرده است.
سخنگوی وزارت بهداشت آلمان اظهار داشت، تنها از واکسنی استفاده خواهد شد که در اتحادیه اروپا تهیه و کارآزمایی بالینی آن به طور کامل انجام شده باشد.
این سخنگو به روزنامه «رند» گفته است، بالاترین اولویت ما ایمنی بیماران است.
وی اضافه کرده است: هیچ داده اطلاعاتی دقیقی در مورد کیفیت، کارایی و ایمنی واکسن روسیه وجود ندارد.
همزمان، کلیان کانوی٬ مشاور کاخ سفید نیز نسبت به صحت و سقم آزمایشهایی که موید ادعای روسیه در تولید واکسن کووید-۱۹ است، ابراز تردید کرده است. کانوی روز سهشنبه در مصاحبه با «فاکس» گفت: «معیارهای ایالات متحده به مراتب دقیقتر و سختگیرانهتر است.»
وی همچنین افزود: «سازمان غذا و دارو در کشور ما، استانداردها را تعیین میکند و استنباط من از اطلاعیه روسیه این است که در رابطه با این موضوع، از ما بسیار عقبترند.»
از سوی دیگر، رسانههای خبری به نقل از ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، گزارش دادهاند که این واکسن بر روی یکی از دخترهای وی آزمایش شده و استفاده از آن خطری ندارد.
پوتین تاکید کرده است که این واکسن به نحو لازم مورد ارزیابی و آزمایشهای متعدد قرار گرفته و اثرگذاری آن در ایجاد ایمنی پایدار در مقابله با ویروس کرونا پیشاپیش اثبات شده است.
با وجود این، محققان در روسیه و دیگر نقاط دنیا نسبت به استفاده شتابزده از واکسن پیش از آزمایشهای فاز سوم و اثرات معکوس آن هشدار دادهاند؛ مرحلهای که به گفته پژوهشگران، معمولا ماهها طول میکشد و هزاران نفر در آن دخیلاند.
آقای پوتین در جریان نشستی که سهشنبه برگزار شد، درباره بیخطر بودن این واکسن گفت: «مایلم باز هم تکرار کنم که همه آزمایشهای لازم (در این زمینه) انجام گرفته است.» وی همچنین بر «داوطلبانه بودن» استفاده از واکسن فعلی تاکید کرد.
مقامهای روسیه میگویند پزشکان و اعضای کادر درمانی، معلمها و دیگر گروههای در معرض خطر برای تزریق واکسن در اولویت قرار دارند. معاون نخست وزیر نیز گفته است که پزشکان از ماه جاری میلادی به واکسن دسترسی خواهند داشت.
روسیه تا کنون نزدیک به ۹۰۰ هزار مورد ابتلا به ویروس جدید کرونا گزارش داده است که از این میان، بیش از ۱۵ هزار نفر جان خود را از دست دادند.
از همان ابتدا دستیابی به واکسن کروناویروس به عنوان نخستین کشور در جهان، برای کرملین به موضوعی حیثیتی و در پیوند با آبروی ملی مبدل شد. بهویژه که دولت این کشور در تلاش است تا تصویری مقتدرانه از روسیه به عنوان یک قدرت جهانی به نمایش بگذارد.
ماه پیش بود که در میانه شتاب روسیه برای اول شدن در تولید واکسن کروناویروس، ایالات متحده، بریتانیا و کانادا این کشور را به همکاری با هکرها به منظور سرقت اطلاعات مربوط به تولید واکسن کووید-۱۹ از آزمایشگاههای غربی متهم کردند.
در همین حال، برخی متخصصان تاکید دارند که ادعاهای مقامهای روسیه درباره اثرگذاری و بیخطر بودن واکسن باید از پشتوانه علمی برخوردار باشد. سازمان جهانی بهداشت میگوید تمام واکسنهای منتخب پیش از تولید و عرضه در بازار، باید مراحل آزمایشی را به طور کامل پشت سر گذاشته باشند.
متخصصان هشدار دادهاند که واکسنهایی که به درستی آزمایش نشدهاند ممکن است از بسیاری جهات عواقب جبرانناپذیری به بار آورند؛ از تاثیر منفی بر سلامت افراد گرفته تا ایجاد احساس کاذب ایمن بودن یا سلب اعتماد عمومی از واکسیانسیون.