ریچارد نفیو، کارشناس سیاست خارجی آمریکا که از او بهعنوان «معمار تحریمها» علیه جمهوری اسلامی یاد میشود، میگوید دونالد ترامپ میبایست برای آخرین بار فرصتی به دیپلماسی با ایران بدهد و همزمان برای استفاده از توان نظامی هم آماده شود.
آقای نفیو در مقالهای که ۱۳ دیماه در نشریهٔ فارن افرز منتشر کرد، نوشته است «با توجه به خطرات اقدام نظامی، ایالات متحده باید در آغاز دورهٔ ترامپ یک تلاش نهایی و صادقانه برای مذاکره بهمنظور متوقف کردن برنامهٔ هستهای تهران انجام دهد».
ریچارد نفیو در عین حال افزوده است «احتیاط ایجاب میکند که واشینگتن هماکنون برنامهریزی برای اقدام نظامی را آغاز کند و اطمینان حاصل کند که ایران این تهدید را جدی میگیرد».
آقای نفیو که پیشتر عضو تیم مذاکرهکنندهٔ آمریکا در جریان مذاکرات هستهای ایران با قدرتهای جهانی نیز بود، تأکید کرده است که حملهای که پایگاه نطنز و سایر پایگاههای هستهای ایران را نابود کند، پایان مشکل نخواهد بود، «همانطور که مرگ محسن فخریزاده در سال ۲۰۲۰ و حملات به پایگاه تولید سانتریفیوژهای ایران در سال ۲۰۲۱ نیز پایان مشکل نبود».
محسن فخریزاده که نخستوزیر اسرائیل دو سال و نیم پیش از ترور او نامش را بهعنوان «پدر بمب هستهای ایران» ذکر کرده بود، هفتم آذر سال ۱۳۹۹ در حمله به خودرویش در جاده آبسرد در حومهٔ تهران کشته شد.
ریچارد نفیو که در زمان ریاستجمهوری باراک اوباما مدیر میز ایران در شورای امنیت ملی ایالات متحده بود، در مقالهاش نوشته است «ایالات متحده ممکن است مجبور شود برای سرکوب دائم رؤیاهای هستهای ایران بهطور مداوم به این کشور حمله کند یا حملهٔ بزرگتری انجام دهد که عناصر نیروهای امنیتی یا رژیم ایران را از بین ببرد».
او سپس استدلال میکند که اگر این حملات انجام شود، دشوار میتوان تصور کرد که جمهوری اسلامی بهسرعت به دیپلماسی روی آورد، مگر آنکه تغییری در حکومت ایران رخ دهد.
این پژوهشگر ارشد در دانشگاه کلمبیا سپس افزوده است که مذاکرات در سالهای ۲۰۲۱ و ۲۰۲۲ برای بازگرداندن ایالات متحده و ایران به پایبندی کامل به توافق هستهای برجام به این دلیل شکست خورد که ایران به ایالات متحده اعتماد نداشت و نگران بود که در صورت روی کار آمدن جمهوریخواهان در آمریکا، رئیسجمهور تازه به این توافق پایبند نباشد.
با این حال او افزوده است که «اگر خود ترامپ با یک توافق جدید موافقت کند، ایران ممکن است باور کند که این توافق پایدار خواهد بود».
دونالد ترامپ در جریان کارزار انتخاباتی اخیر خود بارها بر بازگرداندن سیاست موسوم به «فشار حداکثری» علیه جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده و توافق سال ۲۰۱۵ قدرتهای جهانی با ایران را بهدلیل عدم شمول برنامهٔ موشکی و فعالیتهای بیثباتکننده در خاورمیانه ناکافی خوانده است.
ریچارد نفیو که بین سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۴ بهعنوان کارشناس ارشد تحریم در مذاکرات با ایران حضور داشت، میگوید که اگر ایالات متحده از رویکرد «فشار حداکثری» برای نرم کردن ایران در مذاکرات بعدی استفاده کند، ممکن است ایران با پنهان کردن مواد هستهای خود، ساخت بمب، خروج از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای و یا با هر سه مورد واکنش نشان بدهد.
او نوشته است «اگر تلاشها برای دستیابی به توافق شکست بخورد، ایالات متحده باید برای استفاده از نیروی نظامی آماده باشد».
به باور آقای نفیو، در این صورت ایران باید در حالی که همچنان تحت تحریمها قرار دارد به طور همزمان بر بازسازی برنامهٔ هستهای خود، بازسازی حزبالله، تجدید توان موشکی خود و همچنین مدیریت مشکلات اقتصادی کشور تمرکز کند.
بهگفتهٔ ریچارد نفیو، حکومت ایران «باید تصمیمهای واقعی در مورد مسیر استراتژیک خود بگیرد. این کشور تمام سیستمها و روشهای بازدارندگی عمدهٔ خود را از دست داده و دیگر نمیتواند به سلاحهای هستهای بهعنوان گزینهای ارزان و سریع برای بازیابی این بازدارندگی روی بیاورد».
وی همچنین نوشته است که در صورت وقوع حملات ایالات متحده به ایران، ممکن است که جمهوری اسلامی پشتیبانی محدودی در میان مردم ایران دریافت کند و این احتمال وجود دارد که مردم ایران بسته به شدت، دامنهٔ هدفگیری و خسارات جانبی این حملات، آن را فرصتی برای تغییر رژیم بیابند.
آقای نفیو در پایان مقالهٔ خود برای نشریهٔ فارن افرز نوشته است: «ممکن است ضرباتی که ایران از اسرائیل دریافت کرده، به همراه اقتصاد رنجور آن، همین حالا نیز برای رفتن این کشور به مسیر هستهای کافی باشد.»
جمهوری اسلامی ایران در پی کشته شدن محمدرضا زاهدی، یکی از فرماندهان ارشد نیروی قدس سپاه، در سوریه روز ۲۵ فروردین با موشک و پهپاد به اسرائیل حمله کرد و روز دهم مهر نیز در واکنش به کشته شدن اسماعیل هنیه در تهران، و کشته شدن حسن نصرالله و عباس نیلفروشان، جانشین زاهدی، در لبنان با ۱۸۱ موشک بالیستیک اسرائیل را هدف قرار داد.
در پاسخ به این حملات، اسرائیل در روز پنجم آبان حملاتی را به ایران انجام داد که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، مدعی است در نتیجهٔ آن علاوه بر انهدام چند مرکز نظامی، توان پدافندی جمهوری اسلامی را هم از بین برده است.
ریچادر نفیو در مقالهٔ خود توصیه کرده است که سیاستگذاران آمریکا میبایست محاسبات خود را به این سمت ببرند که ساخت سلاحهای هستهای توسط ایران امری حتمی است و باید مدیریت شود و هشدار میدهد که فرصت محدودی برای جلوگیری از رسیدن به این نقطه وجود دارد و واشینگتن باید اقدامات شدید را در نظر بگیرد.