خبرگزاری اسوشیتدپرس و روزنامه واشینگتنپست میگویند دولت دونالد ترامپ قصد دارد به پنج کشور خریدار نفت ایران بگوید معافیتهای در نظر گرفته شده برای آنها، تمدید نخواهد شد.
اسوشیتدپرس به نقل از مقامهایی که نامی از آنها نبرده گزارش داده، مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، قرار است روز دوشنبه پایان معافیتهای نفتی را اعلام کند.
معافیتهای نفتی روز دوم ماه مه (حدود دو هفته دیگر) به پایان میرسند.
گزارش فعلی واشینگتنپست و خبرگزاری اسوشیتدپرس بر خلاف گزارشهای پیشین است که حاکی از قصد آمریکا برای در نظر گرفتن معافیتهایی برای چین، هند، ترکیه و احتمالا کره جنوبی تا شش ماه دیگر، و همزمان کاهش صادرات نفت ایران به حدود ۶۵۰ تا ۸۵۰ هزار بشکه در روز بودند.
اسوشیتدپرس میگوید هنوز مشخص نیست به کشورهای خریدار نفت ایران فرصتی برای کاهش واردات داده میشود یا به آنها اعلام خواهد شد از روز سوم ماه مه، در صورت خرید نفت ایران، فورا هدف تحریم قرار خواهند گرفت.
آمریکا در سال گذشته، پس از بازگرداندن تحریمها علیه تهران، به هشت کشور برای مدت شش ماه معافیت داد تا خرید نفت ایران را به طور محدود ادامه دهند. این کشورها چین، ترکیه، هند، کره جنوبی، ژاپن، تایوان، ایتالیا و یونان بودند، اما تایوان، ایتالیا و یونان به رغم داشتن معافیت، نفتی نخریدند.
پیشتر، خبرگزاری رویترز گزارش داده بود که ژاپن در ماه جاری هیچ سفارش خرید نفت به ایران نداده و پالایشگاههای هند نیز آماده میشوند تا سفارش خرید نفت ایران را متوقف کنند. خبرگزاری بلومبرگ نیز گزارش داده بود حداقل پنج پالایشگاه آسیایی سفارش جدیدی برای خرید نفت ایران ندادهاند.
روزنامه واشینگتنپست که نخستین گزارش در مورد تمدید نشدن معافیتها را منتشر کرده، به نقل از یک مقام وزارت خارجه آمریکا میگوید «هدف از این سیاست این است که بهای اقدامات مخرب ایران را افزایش دهیم و بهشکل قویتری به تهدیدهای گوناگون حکومت [ایران] برای صلح و امنیت، بپردازیم».
واشینگتنپست با اشاره به گزارشها و تحلیلهای مربوط به صادرات نفت ایران میگوید این صادرات، احتمالا بهدلیل اینکه تهران آماده پیامدهای تحریمها میشود، در اوایل سال ۲۰۱۹ افزایش یافت؛ اما در ماه مارس، احتمالا چون خریدارها آماده جایگزین کردن نفت ایران میشوند، کاهش یافت.
اسوشیتدپرس میگوید تصمیم نهایی برای توقف معافیتهای نفتی روز جمعه توسط دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، گرفته شدهاست. مقامهای طرف گفتوگو با این خبرگزاری نیز تاکید کردهاند هدف افزایش فشارها بر تهران است.
مقامهای جمهوری اسلامی اتهامهای آمریکا در مورد «اقدامات مخرب» و دخالت در امور دیگر کشورها را رد کردهاند. آنها هنوز واکنشی به گزارشهای تازه نشان ندادهاند.
گزارش شده برخی کشورها از جمله ترکیه در حال بررسی ایجاد یک سازوکار جدید تجاری با ایران هستند که مشابه با سیستم «اینستکس» اروپایی عمل کند. «اینستکس» کوتاهشده عبارتی انگلیسی به معنی «ابزار حمایت از مبادلات تجاری»، نام نهاد تازهای است که آلمان، فرانسه و بریتانیا برای کاهش اثر تحریمهای آمریکا علیه ایران راهاندازی کردهاند. با این حال هنوز مشخص نیست این سازوکار تا چه اندازه کارایی خواهد داشت.
دولت دونالد ترامپ در بهار سال گذشته از توافق اتمی صورتگرفته در زمان باراک اوباما با ایران، خارج شد. تحریمهای پیشین نیز در دو نوبت بازگشتهاند. مقامهای ایالات متحده تاکید کردهاند قصد دارند صادرات نفت ایران را «به صفر» برسانند.