رئیسجمهوری سوریه میگوید، توافقنامهها و طرحهای همکاری که این هفته میان کشورش و ایران امضا شد، «اهمیت راهبردی» دارد و «مقاومت و پایداری دو کشور را در برابر جنگ اقتصادی برخی کشورهای غربی، تقویت میکند».
به گزارش سانا، خبرگزاری رسمی سوریه، این اظهارات بشار اسد روز سهشنبه ۹ بهمن در دیدار با اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهوری ایران، بیان شد.
آقای جهانگیری از روز دوشنبه در صدر هیاتی از مقامات ارشد دولتی و صاحبان صنایع خصوصی و شرکتهای بازرگانی ایران به دمشق رفته است.
همزمان با حضور معاون اول رئیسجمهوری ایران در سوریه، همایش تجاری دو کشور با حضور نمایندگان شرکتهای ایرانی و سوری روز سهشنبه گشایش یافت.
به گزارش سانا، پیش از دیدار معاون اول رئیسجمهوری ایران با بشار اسد، آقای جهانگیری روز دوشنبه در دیدار با عماد خمیس، نخستوزیر سوریه، و در جریان چهاردهمین نشست شورای عالی مشترک دو کشور، ۱۱ توافقنامه اقتصادی بلند مدت را امضا کرد.
اسحاق جهانگیری در نشست خبری مشترک با نخستوزیر سوریه گفت: «ایران در دوران بازسازی سوریه نیز در کنار دولت و ملت سوریه خواهد بود و اجلاس مشترک اقتصادی دو کشور حاوی این پیام بود که سوریه وارد مرحله جدیدی شده و باید برای بازسازی این کشور تلاش شود».
بشار اسد هم در دیدار با اسحاق جهانگیری با اشاره به این توافقها و سایر همکاریهای ایران و سوریه گفت: «تلاشهای مشترک باید افزایش یابد تا کشورهایی که مترصد هستند کشورهای ما را تضعیف کنند، این فرصت را نیابند».
تهران و دمشق که در ۴۰ سال گذشته همپیمان و وفادار به یکدیگر بوده و این اتحاد را بخشی از «محور مقاومت» در برابر اسرائیل و حامیان آن توصیف میکنند، با تحریمها و فشارهای منطقهای و بینالمللی روبرو هستند.
حکومت بشار اسد پس از جنگی هشت ساله به تازگی با یاریهای گسترده ایران، حزبالله و سایر همپیمانان تهران و نیز با کمک روسیه به ثبات نسبی بازگشته و با تسلط دوباره بر حدود دو سوم از خاک سوریه، طرحهای بازسازی را آغاز کرده است.
کشورهای عربی بسیاری که با سوریه در هشت سال گذشته روابط متشنجی داشتند، به تازگی یکی پس از دیگری سفارت خود را در دمشق بازگشایی کرده و تاکید دارند در جستوجوی کسب فرصتهای اقتصادی از دوران بازسازی سوریه هستند؛ امری که ایران را تا حد زیادی نگران کرده است.
شماری از مقامات ایران در دوره اخیر به طور تلویحی یا آشکارا ابراز ناخرسندی کردهاند که سوریه طرحهای سودآور را به کشورهای دیگر از جمله روسیه بسپارد و بخش خصوصی ایران از بازسازی سوریه کمترین سود را ببرد.
روزنامههای ایران نیز از «سر بیکلاه ایران» در دوران بازسازی سوریه گلایه کردهاند. این ناخشنودی در سخنان اخیر یک مقام ارشد مجلس ایران نیز مطرح شد.
به گزارش خانه ملت، خبرگزاری پارلمان ایران، حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، دو هفته پیش در دیدار با نخستوزیر سوریه در جریان سفرش به دمشق گفت کمکهای ایران به سوریه «حقالناس» بوده و «باید در مناسبات بین تهران و دمشق تسویه شود».
آقای فلاحتپیشه افزوه بود: «در ایام غربت سوریه، ایران از هیچ کمکی برای شکست دشمنان سوریه دریغ نکرد؛ این کمکها بدون آزادسازی خط اعتباری و مالی امکانپذیر نبود...ولی متاسفانه از فرصتسوزی و کمکاری در حوزه اجرا گلایهمند هستیم».
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس فهرستی از اقداماتی را که دولت سوریه باید برای رفع موانع همکاری از سوی شرکتهای ایرانی انجام دهد، ذکر کرد و از جمله گفت، سوریه زمینهایی برای کشاورزی در اختیار شرکتهای ایرانی قرار داده اما حقآبهای در این اراضی قائل نشده؛ ایران برای بهرهبرداری از میدانهای نفتی در سوریه نیز با مشکل روبروست و همچنین کشتیهای ایرانی برای پهلوگیری در بندر طرطوس با مانع مواجه هستند که دولت سوریه باید آنها را برطرف کند.
عماد خمیس، نخستوزیر سوریه، نیز در دیدار با حشمتالله فلاحتپیشه عنوان کرد که «بخشی از این مشکلات نزد طرف ایرانی است و قسمتی از فرصت سوزیها نیز به خود ایرانیان مربوط میشود». او اما در دیدار با معاون اول رئیسجمهوری ایران قول برطرف کردن این مشکلات را داد.
به گزارش سانا، آقای خمیس در دیدار با اسحاق جهانگیری متعهد شد که سوریه به شرکتهای ایرانی امکان دهد در ساخت «صدها هزار واحد مسکونی، توسعه بنادر، کشاورزی و تلفن همراه» مشارکت کنند و نیز «مشکلات شرکتهای ایرانی که در سالهای گذشته در سوریه سرمایهگذاری کرده بودند، برطرف شود».
ایران و سوریه پیمان نظامی نیز دارند که در جریان سفر محمد حسین باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، به دمشق در اواخر مهر سال گذشته تجدید شد.
به گزارش تسنیم، ولید معلم، وزیر خارجه سوریه، روز سهشنبه در دیدار با هیات ارشد دولت ایران گفت که دمشق از ایران میخواهد «تا پیروزی نهایی بر دشمنان و بازسازی کشور، در کنار دولت و ملت سوریه بماند».
سفرهای معاون اول رئیسجمهوری و هیات مجلس ایران به سوریه با تشدید حملات اسرائیل به «اهداف ایرانی و همپیمانان ایران در سوریه» همزمان شده است.
ارتش اسرائیل هفته گذشته گفت، با شاخه قدس سپاه پاسداران ایران در سوریه وارد جنگ شده است.
اسرائیل بیاعتنا به حضور ایران در سوریه بر اساس پیمانهای قانونی میان تهران و دمشق، میگوید فرصت تثبیت حضور نظامی ایران در سوریه را نمیدهد و تا «هر زمان که لازم باشد، به اهداف ایران در سوریه حمله میکند».
مقامات ایران و سوریه نگفتهاند با گسترش همکاری بخش خصوصی ایران در دوران بازسازی سوریه، چه تدابیری برای حفظ جان کارکنان ایرانی در برابر خطر احتمالی حمله از سوی اسرائیل در نظر گرفتهاند.
در حالی که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل گفته که کشورش حملات به منافع ایران در سوریه را تشدید میکند، این خطر محتمل است که افزون بر نظامیان ایران و متحدین منطقهای آنها، طرحهای ایرانی و مجریان ایرانی این پروژهها در سوریه نیز مورد حمله قرار گیرند.