در پی توافق آتشبسی که با میانجیگری روسیه به شش هفته درگیری در ناگورنو- قرهباغ پایان داد، نیروهای جمهوری آذربایجان روز جمعه ۳۰ آبان وارد ناحیه آغدام شدند.
آغدام یکی از نواحی اطراف قلمرو ناگورنو- قرهباغ و متعلق به جمهوری آذربایجان است که طی سی سال اخیر در کنترل نیروهای ارمنی بوده است.
وزارت دفاع جمهوری آذربایجان دربیانیهای گفت: «طبق توافق سه جانبهای که توسط رییس جمهورآذربایجان، نخست وزیر ارمنستان و رییس جمهور روسیه امضا شده واحدهای ارتش جمهوری آذربایجان روز جمعه وارد ناحیه آغدام شدند.»
همزمان با ورود نیروهای جمهوری آذربایجان یک روز پس از خروج نیروهای ارمنی، داویت تونویان، وزیر دفاع ارمنستان استعفا داد. او از ماه مه ۲۰۱۸ در این مقام بود.
به ساکنان ارمنی این ناحیه چند روز فرصت داده شده بود تا محل سکونت خود را ترک کنند. آنها قبل از ترک منطقه، خانههای خود را آتش زدند.
طبق توافق آتش بسی که روز ۲۰ آبان در مسکو امضا شد کنترل بخش قابل توجهی از ناحیه ناگورنو- قرهباغ و مناطق اطراف آن که طی درگیریهای اخیر توسط نیروهای جمهوری آذربایجان تصرف شده به این کشور واگذار میشود.
علاوه بر ناحیه آغدام که در شرق ناگورنو- قرهباغ قرار دارد، ارامنه باید ناحیه کلبجر در غرب ناگورنو- قرهباغ را روز ۲۵ نوامبر و ناحیه لاچین را روز اول دسامبر تخلیه کنند. ارتش آذربایجان در جریان درگیریهای اخیر چهار ناحیه دیگر در داخل و اطراف ناگورنو- قرهباغ را تصرف کرده است.
طبق توافق مسکو حدود ۲ هزار نیروی حافظ صلح روسیه برای نظارت بر آتشبس درناحیه ناگورنو- قرهباغ مستقر خواهند شد ولی مسئله اصلی که مالکیت مناطق مورد اختلاف دو کشور است حل نشده است. نیروهای روسیه در عین حال از تنها جاده بین ارمنستان و ناگورنو- قرهباغ که از ناحیه لاچین عبور میکند حفاظت خواهند کرد.
ناحیه ناگورنو- قرهباغ طی مصوبات سازمان ملل بخشی از خاک جمهوری آذربایجان تلقی میشود ولی ارامنه که اکثریت جمعیت این ناحیه را تشکیل میدهند با حاکمیت آذربایجان مخالفند. از سال ۱۹۹۴ که شدیدترین جنگ دو طرف پایان یافت ارامنه ساکن ناگورنو- قرهباغ با حمایت حکومت ارمنستان این ناحیه را اداره کردهاند.
دور اخیر درگیریها روز ۲۷ سپتامبر آغاز شد و چند هزار نظامی و غیرنظامی در این نبردها کشته شدند. جمهوری آذربایجان تاکنون آمار تلفات ارتش این کشور را اعلام نکرده است.
بر اثر این درگیریها دهها هزارنفر از ارامنه ساکن ناگورنو- قرهباغ و نواحی اطراف آن آواره شده و حکومت ارمنستان و دولت محلی ناگورنو- قرهباغ از نظر سیاسی، اقتصادی و اجتماعی به شدت تحت فشار قرار گرفتهاند.