دولت آمریکا، نهادها و افراد متعددی در زمینه سیاست گذاری، تحلیل و بررسی مسایل مرتبط با حوزه اقتصاد دارد؛ از آن جمله شورای ملی اقتصاد، وزارت خزانه داری و فرستاده رییس جمهور در امور تجارت. حال اما پیش از انتخاب این فرستاده، دونالد ترامپ رییس جمهور منتخب، شورایی تازه در این زمینه بنیان گذاری و رییس آن را معرفی کرده است.
پیتر ناوارو ۶۷ سال دارد و استاد دانشگاه کالیفرنیاست. کسی که بیشتر با یکی از کتابهایش شناخته می شود که درباره تجارت چین و آمریکا نوشته است. کتابی با عنوان «مرگ توسط چین: چگونه آمریکا بنیان صنعت خود را به چین باخت». این کتاب مبنای یک فیلم مستند در اینباره نیز هست. حال آقای ناوارو، به ریاست یک شورا برگزیده شده است. شورای ملی تجارت که شورایی تازه تاسیس است که کار خود را با آغاز به کار دولت دونالد ترامپ در کمتر از یک ماه دیگر آغاز خواهد کرد.
این اولین بار نیست که یک رییس جمهور آمریکا در آستانه شروع فعالیتش، در زمینه اقتصادی نوآوری می کند. وقتی باراک اوباما هم در میانه یک بحران مالی به کاخ سفید رفت یک گروه مشورتی احیای اقتصاد تاسیس کرد که توسط پل والکر و آستن گولیزبی، دو تن از مشاوران ارشد اقتصادی آقای اوباما اداره می شد. اما نفوذ آن گروه به مرور کاهش یافت، نامش تغییر کرد و آخرین نشست آنها ۴ سال پیش بود. از همین رو هم روزنامه ای مانند وال استریت جورنال با اعلام خبر تشکیل شورای ملی تجارت در کاخ سفید آقای ترامپ، این سوال را مطرح می کند که این شورا تا چه حد نمادین خواهد بود.
ولادیمیر گلیگوروف، تحلیلگر ارشد در انستیتوی مطالعات اقتصاد بین الملل وین، می گوید با توجه به اطلاعات محدود، فعلا نمی توان درباره این شورا نظر دقیقی ارائه داد.
ولادیمیر گلیگوروف می افزاید: «می‌توان از دو جهت به این موضوع نگاه کرد. اول اینکه نشان می دهد نیت انجام اقدامات در راستای وعده‌های انتخاباتی ترامپ وجود دارد. اما از سوی دیگر به نظر نمی آید که بیشتر از آنچه در دوران انتخابات وعده داده شد، تصویر دقیقی از این اقدامات و سمت و سوی آن داشته باشند، منظورم اقداماتی است فراتر از خروج از توافق تجاری ترانس پاسیفیک ( تی پی پی ) که اعلام شد و ایجاد شورا را می توان در این راستا تحلیل کرد.»
در روز چهارشنبه رییس جمهور منتخب آمریکا دو نفر را در زمینه سیاست های اقتصادیش معرفی کرد. یکی کارل آیکان سرمایه گذار و میلیاردر آمریکاییست که به عنوان مشاور ارشد در زمینه ترمیم تنظیمات و قوانین فدرال معرفی شده است. پستی که با توجه به وعده های انتخاباتی آقای ترامپ برای از بین بردن نود درصد از قوانین فدرال ِ‌موثر بر مشاغل مختلف، می تواند مهم ارزیابی شود.
اما تمرکز بیشتر ناظران بر انتخاب پیتر ناوارو اولین اقتصاددان دولت ترامپ بوده است. کسی که نحوه تجارت آمریکا با چین را به باد انتقاد گرفته و می گوید این رابطه تغییرات اساسی لازم دارد. دونالد ترامپ در جریان کارزار انتخابات ریاست جمهوری بارها به قراردادهای بین المللی آمریکا با سایر کشورها اشاره کرد و آنها را قراردادهایی به ضرر آمریکا معرفی کرد اما بیشترین این انتقادها متوجه دو کشور مکزیک و چین بود.
از همین رو هم اقتصاددانی مانند ولادیمیر گلیگوروف، انتخاب پیتر ناوارو را در همین راستا ارزیابی می کند و می‌گوید انتظار آقای ترامپ از او ارائه سریع یک برنامه برای اصلاح تجارت است اما انجام این مهم کار ساده‌ای نخواهد بود.
وی می گوید: «وقتی به وضعیت تجارت نگاه کنیم، در کنار دعواهایی که با مکزیک خواهد بود، کار خیلی زیاد دیگری به غیر از بازتعریف سیاست ها در قبال چین نمی توانند انجام دهند.
مشکل اینجاست که بیشتر مطالعات در زمینه روابط تجاری چین و آمریکا در ده بیست سال گذشته می گفت که هر ضربه و شوکی که در روابط تجاری آزادتر آمریکا و چین تصور می شد، اتفاق افتاده است و حال جالب است که این چگونه می خواهد بازگردانده شود و دقیقا آمریکایی ها چه کار خواهند کرد. صحبت هایی درباره واحد پول کردند که هم اکنون چین در سبد ارزی صندوق بین المللی پول است و نباید تغییر ایجاد شود و تصور اینکه چه می خواهند بکنند، سخت است و موضوع تعرفه ها احتمالا بیشتر ازآنکه به تولیدکنندگان آمریکایی کمک کند، به مصرف کنندگان آمریکایی می تواند ضربه بزند. در نتیجه مطمئننا بسیار جالب خواهد بود که نحوه شکل گیری این سیاست های تازه در قبال چین را مشاهده کنیم و البته پیش بینی هم می شود که این حتما چین را عصبانی خواهد کرد.»
چین به دقت در حال بررسی تحولات در واشنگتن است. سخنگوی وزارت خارجه چین، در واکنش به انتخاب آقای ناوارو به ریاست شورای ملی تجارت گفته است همکاری بهترین گزینه است و ابراز امیدواری کرده که آمریکا برای نگه داشتن رابطه سالم با چین و توسعه با ثبات آن در همه زمینه ها خصوصا تجارت و بازرگانی تلاش کند.
