عکسهایی که شهروندان استان سیستان و بلوچستان در شبکههای اجتماعی منتشر کردهاند، مردانی را نشان میدهد با سر و کله پوشیده که با بیل، خاک انباشته روی سقف خانهها را پایین میریزند. به سادگی پاک کردن برف سپید در روزهای برفی که خانهها را میپوشاند. سالهاست در فصلی مشخص، خانههای فراوانی در این استان زیر خاکی که طوفان برایشان به ارمغان آورد، دفن میشوند.
رییس امداد و نجات سازمان هلال احمر گفته، موضوع فراتر از این است، دستکم ۴۰۰ روستا در شهرستانهای زهک، نیمروز، زابل و هیرمند متأثر از این حادثه شد و اطراف بسیاری از منازل مسکونی با شن احاطه شد.
به صورت کامل بشنوید:
هر چند استان سیستان و بلوچستان با زوزه بادهای ۱۲۰ روزه ناآشنا نیست ـ بادهایی که از ابتدای بهار شروع میشوند و تا پاییز ادامه دارندـ هر چند سالهاست این بادها تعداد زیادی از مردم را به دلیلی مشکلات تنفسی و بینایی و پوستی روانه بیمارستان میکند، آسمان را تیره میکند و خانهها و وسایل نقلیه را زیر خاک دفن میکند، شهرها را خلوت و مدرسهها و ادارهها را تعطیل میکنند، اما تا به حال سابقه نداشته موفق شود دهها روستا را به رنگ خاک درآورند و دفن کنند. آنقدر که رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در گفتوگو با یک شبکه تلویزیونی اینترنتی بگوید، برای کاستن این بحران به کمک بینالمللی نیاز است.
آنطور که عبدالستار دوشوکی، پژوهشگر مسایل منطقه سیستان که در مورد دریاچه هامون هم پژوهش مبسوطی کرده، این باها اینبار ترکیبی از همه مواردی بودهاند که همه ایران را تهدید میکند.
بادهایی که میتوانستند فرصتی برای استفاده از انرژیهای نو در این منطقه باشند و به تولید برق استان کمک کنند، غیر از خانهنشینکردن، ابتلا به بیماری و ایجاد مشکلات اجتماعی برای مردم کاری نکردهاند.
خانم ابتکار از مطالعاتی گفته که در مورد شناسایی کانونهای گرد و غبار در استان سیستان و بلوچستان انجام شده است. به گفته او طرح جامع اقدام برای استان سیستان و بلوچستان به زودی نهایی خواهد شد.
مسئولان میگویند، احیای دریاچه هامون از اولویتهای برنامهریزی در این استان خواهد بود. معصومه ابتکار، میگوید مشخصا در مورد این دریاچه با رئیسجمهور افغانستان گفتوگو کرده است.
هامون روزگاری از پرآبترینها و مشهورترین دریاچههای ایران بعد از خزر و ارومیه بود. رود پرآب هیرمند از افغانستان به این دریاچه میریزد. رود و دریاچهای که سالهاست محل بحث ایران و افغانستان است. مسئولان و متخصصان میگویند، بخش زیادی از جدیترشدن ریزگردها در این منطقه خشکی هامون است که روزگاری سدی بود در برابر این میزان ریزگرد.
حالا مدیر طرح ملی مقابله با گرد و غبار میگوید، منشا غبار اخیر در سیستان خارجی است. به گفته او تا ۴۵ روز آینده برنامه عملی برای رفع این معضل در سیستان و بلوچستان آماده میشود.
مسئولان این استان میگویند، دستشان خالی است و تنها توانستهاند برای نصب فیلتر روی کولرهای شهروندان تلاش کنند تا خاک وارد خانهها نشود. اما عکسهایی که شهروندان این استان منتشر میکنند و خبرگزاریها بازنشر میکنند، فرش و صندلی و وسایل خانهشان را نشان میدهد که با خاک یکسان شدهاند. دفنشده زیر خاکی که داخل خانهها را هم پوشانده، با خطوطی که مردم روی آنها نوشتهاند: «اینجا سیستان است؛ صدای ما را از زیر خروارها خاک میشنوید».