این روزها کاربر هر شبکه اجتماعی که باشید احتمالا با فروشندگان گرگ، شیر، مار و انواع پرندههای شکاری هم آشنا شدهاید. آشنایی که احتمالا با تعجب و ایهام شروع میشود. با دیدن یک تبلیغ در فضای تلگرام، اینستاگرام و برخی از صفحههای فیسبوک و اگر کسی مشتری باشد فروشنده را پیدا کرده و قراری گذاشته میشود و حیوان وحشی که داشتنش قانونی نیست و خرید و فروشش جرم است، دست به دست میشود.
مدیر مرکز بازپروری حیات وحش پردیسان، میگوید، این آگهیهای خرید و فروش حیات وحش، یکی از مسائلی است که همیشه برای این نهاد دغدغه بوده است. آگهیهایی که به دلیل نبود قانون کارآمد رو به رشد هستند.
دکتر هومن ملوکپور، عضو کمیته مرکزی حیات وحش سازمان نظامپزشکی در تهران از نقایص روندی میگوید که برای پیگیری این نوع فعالیتها علیه حیات وحش انجام میشود:
«سطح مجازاتها بسیار پایین است و این کارها در محل مشخصی انجام نمیشود و دسترسی به فرد فروشنده وجود ندارد.»
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست از شناسایی و معرفی ۱۸۷ عامل کشتار، حیوانآزاری و خرید و فروش حیات وحش که در فضای مجازی صورت گرفته بود، با همکاری پلیس فتا خبر داد.
با افزایش خرید و فروش گرگ در فضای مجازی، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان تهران گفته، نظارت بر مرکز خرید و فروش حیوانات آغاز میشود. اما مدیر مرکز بازپروری حیاتوحش پردیسان گفته است، پلیس فتا این آگهیها را جرم نمیداند و با آنها برخورد نمیکند. به گفته مسئولان، قانون میگوید باید فرد متخلف را همراه با قاچاق بگیریم.
دکتر هومن ملوکپور، دامپزشک و جراح در تهران که هم با اینآگهیها و هم افراد نگهدارنده حیوانات حیاتوحش روبهرو شده است، میگوید، مشکل فقط به قانون ختم نمیشود:
«آنقدر توان مقابله سازمان حفاظت محیط زیست و نیروهای قضایی پایین است و سود زیاد است که قاچاقچیان به راحتی این کار را انجام میدهند. جریمه گاهی به یک دهم یا یک بیستم قیمت قاچاق حیوان هم نمیرسد. نظارت و شان اهمیت این موضوع برای برخی مسئولان خیلی پایینتر است.»
با این حال، فرمانده یگان حفاظت محیط زیست استان تهران در گفتوگو با خبرگزاری ایلنا گفته است، برخی از همکاران این سازمان به صورت خریدار با فروشنده حیوانات حیاتوحش ارتباط برقرار میکنند و در آخرین مورد گرگ و گربه جنگلی که برای فروش آگهی شده بود، از معامله نجات داده شدهاند. اما اینها تنها موارد نیستند و تهران هم تنها مرکز این نوع خرید و فروشهای مجازی نیست.
سهشنبههای بدون خودرو ایران را پوشش میدهد
آذرماه سال ۱۳۹۴ بود که ایده سهشنبههای بدون خودرو در استان اراک مطرح شد. ایدهای برای شروع تغییر از هر ایرانی اتوموبیلسواری که میتواند از راحتی خودش کم کند و با دوچرخهسواری یا پای پیاده مسیر روزانهاش را طی کند؛ کمکی برای کاستن بحران اجتماعی ترافبک، آلودگی هوا و حفظ محیط زیست. پویشی که از یک شهر کوچک در استان مرکزی شروع شد و به استان تهران رسید و اصفهان و شیراز و شهرهای مختلف استان هرمزگان و استانهای غربی کشور هم به آن پیوستند. هنوز زمان زیادی نگذشته بود که مردان و زنان عکسهایی را از خودشان با دوچرخههایشان در فضاهای مجازی منتشر کردند و شعار سهشنبه بدون خودرو حتی جهانی شد؛ از آلمان تا فرانسه، از آمریکای شمالی تا استرالیا بودند کسانی که سختی راه را به جان خریدند و تا محل کار پدال زدند.
حالا محمد درویش، مدیرکل دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست میگوید، مسئولان اصفهان که سردمدار شهرهای ایران در دوچرخهسواری شده، سعی در وضع قوانین تشویقی دارند تا شهروندان بیشتری به این پویش بپیوندند. او میگوید، بعد از اصفهان شهر یزد قرار دارد که از فرماندار تا شهردار این شهر از پویش سهشنبههای بدون خودرو حمایت کردهاند. هر چند رد شهر یزد به دلیل وجود برخی باورهای سنتی، دوچرخهسواری زنان با ممانعت روبرو شده است. موضوعی که در مریوان هم پیش آمد اما مسئولان میگویند، شهر مریوان، در حمایت از این پویش بالاتر از حد انتظار درخشیده است.
محمد درویش که یکی از مشوقان اصلی و رهبران پویش سهشنبههای بدون خودروست در صفحه اینستاگرام و تلگرام و شبکههای اجتماعی خودش هر روز و هر هفته افراد بیشتری را برای پیوستن به این بسیج، تشویق میکند و او میگوید حتی در شهرهای مذهبی مثل مشهد، هم حمایت خوبی از این پویش میکنند. به گفته او شهر نیشابور هم عملکرد مثبتی داشته و فرماندار و مقامات این شهر بادوچرخه تردد میکنند. قرار است از مهرماه دوچرخههای برقی در نیشابور راهاندازی شود.
در تهران، یکی از آلودهترین استانهای ایران با شهروندانی که کمتر هوای پاک را تجربه میکنند و آسمانی که بیشتر دودی و سیاه است، منطقه هشت مجهز به سیستم ایمن دوچرخهسواری شده و در برخی خیابانها مثل ۱۷شهریور و ۱۵ خرداد در روزهای سهشنبه هر نوع تردد موتوری حذف و این مسیرها تبدیل به پیادهراه شده است.
استفاده نکردن از خودرو در تهران که بیشترین میزان اتوموبیل را در کشور دارد و ترافیک سنگین هر ساعت در بخشی از مناطق ادامه دارد، کار سادهای نیست.
مدیرکل دفتر مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیط زیست میگوید، درمهاباد، همدان، رضوانشهر، شیراز و حتی در هرمزگان که با گرمای بسیار بالایی درگیر هستند، حمایت از پویش سهشنبههای بدون خودرو چشمگیر بوده است.
اما هنوز این مسیر طولانی پر از سنگلاخ است. سنگلاخهایی که بیشتر مقابل پای زنان است. زنان هنوز در بسیاری از استانها آنقدر آزاد نیستند و حق انتخاب ندارند که بدانند میتوانند یک رو زدر هفته بدون وسیله نقلیه شخصی خانه را ترک کنند.