وزیر خارجه آمریکا روز دوشنبه ۱۵ خرداد بار دیگر بر تعهد «بی‌چون‌وچرای» واشینگتن در قبال امنیت اسرائیل و جلوگیری از دستیابی حکومت ایران به سلاح هسته‌ای تأکید کرد.
آنتونی بلینکن که خطاب به اعضای کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل، ای‌پک، سخن می‌گفت تصریح کرد چنانچه جمهوری اسلامی از گام برداشتن در «مسیر دیپلماسی» سر باز زند، در آن صورت، همان‌طور که رئیس جمهور بایدن بارها به روشنی گفته، «همۀ گزینه‌ها برای اطمینان از عدم دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای روی میز است».
این اظهارات یک روز پس از انتقاد شدیداللحن نخست‌وزیر اسرائیل از رویکرد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در برابر «فشار» حکومت ایران و سخنان انتقادآمیز دیگر مقام‌های اسرائیلی از سیاست‌های این نهاد ناظر سازمان ملل در قبال فعالیت‌های هسته‌ای تهران بیان می‌شود.
بنیامین نتانیاهو روز ۱۴ خرداد در نشست کابینۀ خود گفت که آژانس در خطر «سیاسی شدن» قرار دارد و تسلیم شدن این سازمان در برابر «دروغ‌ها» و «فشار» جمهوری اسلامی را «لکۀ سیاهی» در کارنامۀ این نهاد ناظر دانست.
او تأکید کرد که چنانچه آژانس تسلیم جمهوری اسلامی شود، نظارت این سازمان بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران عملاً «ناکارآمد» و «بی‌ثمر» خواهد بود.
از آن‌جا که گزارش‌ها نشان می‌دهد ذخایر اورانیوم غنی شده ۶۰ درصدی ایران به میزان چشمگیری افزایش یافته، اسرائیل تهدیدهای خود با محور «حمله نظامی پیشگیرانه» در صورت شکست خوردن روش‌های دیپلماتیک را شدت بخشیده است.
هفته گذشته اعلام شد که پاسخ‌های تهران به کشف ذرات اورانیوم در سایت هسته‌ای مریوان «قانع‌کننده» بوده و این پرونده از نظر آژانس «مختومه است».
با این حال، مدیرکل آژانس روز دوشنبه در آغاز نشست فصلی شورای حکام این سازمان اعلام کرد که پیشرفت‌ها در اجرای توافق این نهاد سازمان ملل با ایران مطابق انتظار او نیست.
رافائل گروسی با اشاره به این‌که میزان ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران در سه ماه گذشته بیش از یک‌چهارم افزایش یافته است تأکید کرد تهران فقط با «بخشی» از درخواست‌های بازرسی هسته‌ای همکاری می‌کند.
رسانه‌های حکومتی ایران در روزهای اخیر مدعی «حل‌وفصل» دو موضوع هسته‌ای میان ایران و آژانس شده بودند؛ ادعایی که روز ۹ خرداد از سوی آقای گروسی رد شد.
از سوی دیگر، روزنامه فایننشال‌تایمز روز ۱۲ خرداد به نقل از دیپلمات‌ها و تحلیلگران گزارش داد که رابرت مالی، نماینده آمریکا در امور ایران، چندین بار با امیرسعید ایروانی، سفیر و نماینده داٰئم ایران در سازمان ملل متحد، دیدار کرده است.
طبق این گزارش٬ مقام‌های آمریکایی و اتحادیه اروپا مذاکرات بر سر چگونگی تعامل با ایران و به ویژه برنامه هسته‌ای این کشور را آغاز کرده‌اند.
یک فرد نزدیک به دولت جو بایدن که نامش فاش نشده است به روزنامه فایننشال تایمز گفت٬ این رایزنی‌ها عمدتا بر امکان تبادل زندانیان با ایران متمرکز بوده است.
این گزارش می‌افزاید٬ احتمالا این گفت‌وگوها اولین تماس مستقیم بین مقام‌های آمریکایی و ایرانی از زمانی است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق آمریکا، کشورش را در سال ۲۰۱۸ از توافق هسته‌ای «برنامه جامع اقدام مشترک»٬ موسوم برجام٬ خارج کرد.
دونالد ترامپ به‌دنبال خروج آمریکا از برجام در چارچوب «راهبرد فشار حداکثری» برای دستیابی به توافق جدیدی با ایران، تحریم‌های گسترده‌ای علیه تهران اعمال کرد.
جمهوری اسلامی ایران نیز از آن زمان٬ با عدول از تعهداتش در چارچوب برجام٬ فعالیت هسته‌ای خود را گسترش داده است.
تأکید بر «تقویت» مناسبات ریاض و تل‌آویو
وزیر خارجه آمریکا روز دوشنبه همچنین هشدار داد که هر اقدامی از سوی اسرائیل در راستای الحاق کرانه باختری اشغالی و یا برهم زدن «وضع موجود» در اماکن مقدس مسلمانان بیت‌المقدس/اورشلیم شرقی به چشم‌انداز «راه حل دو کشوری» آسیب می‌زند.
او در عین حال افزود واشینگتن همچنان به پشتیبانی از اسرائیل برای یکپارچگی یافتن در منطقه «به عنوان ابزار بهبود امنیت، ثبات و کامیابی» در خاورمیانه ادامه خواهد.
در همین زمینه، این دیپلمات ارشد آمریکایی بر اهمیت «عادی‌سازی» مناسبات اسرائیل و عربستان سعودی تأکید کرد و گفت که تقویت عادی‌سازی مناسبات بین تل‌آویو و ریاض، تأمین‌کنندۀ منافع امنیت ملی آمریکا نیز خواهد بود.
روزنامه «اسرائیل‌هیوم» که به دولت بنیامین نتانیاهو نزدیک است، روز ۱۱ خرداد مدعی شده بود که دولت جو بایدن روی پیشبرد توافق عادی‌سازی اسرائیل و عربستان کار می‌کند تا از این راه اسرائیل را «به سکوت در برابر ادامه تلاش برای احیای برجام با ایران بکشاند».
با این حال، یک مقام دفتر نخست وزیری اسرائیل در مورد آن‌چه «خرید سکوت اسرائیل» بر سر احیای برجام خوانده شده، به «اسرائیل‌هیوم» گفت اسرائیل «موضع خود را تغییر نداده است و از هر راه ممکن و در تمامی سطوح علیه هر تلاشی برای جلوگیری از دستیابی ایران به قابلیت‌های هسته‌ای اقدام می‌کند».
