آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، روز پنج‌شنبه طی یک سخنرانی در دانشگاه جورج واشینگتن تاکید کرد که هدف آمریکا منزوی کردن چین در نظام اقتصادی جهانی نیست.
بر اساس چکیده‌ای از نکات مهم این سخنرانی که وزارت خارجه آمریکا آن را منتشر کرده است، آقای بلینکن تاکید کرد که سیاست واشینگتن جلوگیری از رشد اقتصادی چین و یا پیشبرد منافع مردم آن کشور نیست، ولی آمریکا تلاش خواهد کرد قوانین و نهادهای بین المللی را که ضامن حفظ امنیت و ثبات و همکاری و همزیستی همه کشورها از جمله چین و آمریکا هستند، تقویت کند.
وی اظهار داشت: «ما به دنبال یک جنگ سرد جدید نیستیم. کاملا برعکس، ما مصمم هستیم از وقوع چنین وضعیتی پیشگیری کنیم.»
مناسبات چین و آمریکا در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ تیره‌تر شد و دولت جو بایدن نیز علاوه بر حفظ تعرفه‌های سنگین و گسترده دولت ترامپ بر واردات کالاهای چینی، تلاش کرده همکاری‌های امنیتی و نظامی با متحدان آمریکا برای جلوگیری از گسترش نفوذ چین در اقیانوس آرام و هند را توسعه دهد.
با این همه، جمهوری‌خواهان و منتقدان جو بایدن می‌گویند با وجود گذشت هفده ماه از شروع دوران ریاست جمهوری او هنوز راهبرد رسمی خود در قبال چین را اعلام نکرده است.
آقای بایدن بارها اعلام کرده که در دوران ریاست جمهوری او چین به عنوان یک ابرقدرت از آمریکا جلو نخواهد افتاد ولی بحران‌های ژئوپلیتیک نظیر خروج آشفته از افغانستان و جنگ در اوکراین مانع از تمرکز دولت بایدن بر رقابت با چین شده است.
رهبران چین و روسیه چند هفته قبل از تهاجم نظامی مسکو به اوکراین در پنجم اسفند اعلام کردند که همکاری‌های دو کشور به مرحله‌ای رسیده که «هیچ محدودیتی» ندارد. در مقابل دولت جو بایدن تلاش کرده متحدان آمریکا را در برابر روسیه بسیج کند.
سخنرانی وزیر خارجه آمریکا همزمان با سفر منطقه‌ای وزیر خارجه چین به کشور- جزیره‌های اقیانوس آرام انجام می‌شود که به عرصه جدیدی از رقابت‌های چین با واشینگتن و متحدانش بدل شده است.
آنتونی بلینکن در سخنرانی خود بر «تمرکز تزلزل ناپذیر» واشینگتن بر اقیانوس آرام و هند و اقدامات چین در این بخش از جهان تاکید کرد.
یکی از شکایات مهم واشینگتن رقابت نابرابر بین شرکت‌های اقتصادی چینی و غربی است که دلیل آن را حمایت مالی پکن از شرکت‌های چینی و در مقابل اعمال فشار به شرکت‌های خارجی می‌داند.
آقای بلینکن در سخنرانی خود از تلاش خستگی‌ناپذیر مردم چین طی چند دهه اخیر برای بهبود اقتصاد کشور ستایش ولی از سیاست‌های رییس جمهوری چین انتقاد کرد.
او گفت:«حزب کمونیست چین تحت رهبری شی جی پینگ در داخل سرکوبگرتر و در خارج معترض‌تر شده است. حزب کمونیست چین تمامی اصول و نهادهای داخلی و بین المللی را که ضامن موفقیت چین بوده‌اند تضعیف می‌کند.»
وزیر خارجه آمریکا در بخش دیگری از سخنانش گفت: «ما نمی‌توانیم به تغییر سیاست پکن اتکا کنیم. در نتیجه با در نظر گرفتن مواضع چین فضای استراتژیک مناسب برای پیشبرد اهداف خود از جمله یک نظام بین‌المللی باز و فراگیر را شکل خواهیم داد.»
یکی دیگر از محورهای تنش در مناسبات چین و آمریکا حمایت همه‌جانبه واشینگتن از تایوان است. به گفته مقامات آمریکایی، آقای بلینکن در سخنرانی خود بر تعهد واشنگتن به سیاست موسوم به «چین واحد» تاکید کرد.
این در حالی است که جو بایدن چند روز پیش در توکیو گفت اگر چین به تایوان تعرض کند آمریکا به شکل نظامی از آن کشور دفاع می‌کند. البته آقای بایدن و مشاورانش تاکید کردند که این اظهارات به معنای تغییر سیاست راهبردی واشینگتن نیست.
دولت آمریکا بر اساس سیاست «چین واحد» پکن را نماینده رسمی چین می‌داند ولی درعین حال طبق قوانین مصوب کنگره موظف است تمامی امکانات لازم از جمله تسلیحات را برای دفاع از تایوان در اختیار آن کشور قرار دهد.
سخنرانی آقای بلینکن به دلیل ابتلای او به کووید-۱۹ چند هفته به تاخیر افتاد و چند روز پس از پایان سفر منطقه‌ای جو بایدن به شرق آسیا ایراد شد.
یکی از اهداف مهم آقای بایدن در این سفر تقویت همکاری‌های همه جانبه از جمله نظامی با متحدان آمریکا در منطقه اقیانوس آرام و هند بود. او در این سفر با رهبران ژاپن، کره جنوبی، استرالیا و هند در مورد مقابله با گسترش نفوذ چین گفت‌وگو کرد.
