جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا، شنبه ۱۵ دی به بشار اسد، رییس جمهوری سوریه، در مورد حمله احتمالی با سلاح شیمیایی به مخالفانش، هشدار داد.
آقای بولتون در آغاز یک سفر چهار روزه که در چارچوب آن با مقامات ارشد اسرائیل و ترکیه درباره وضعیت منطقه بعد از خروج نظامیان آمریکا از سوریه رایزنی میکند، این هشدار را به رییس جمهوری سوریه داد.
این مقام آمریکایی اندکی بعد از تصمیم رییس جمهوری کشورش برای بیرون بردن دو هزار نظامی خود از سوریه، که عمدتا ماموریت آموزش شبه نظامیان کرد سوریه را برعهده داشتند، به اسرائیل و ترکیه رفته است.
رسانههای آمریکا نوشته بودند این تصمیم دونالد ترامپ در پی یک مکالمه تلفنی میان او و اردوغان، در ۲۸ آذر اعلام شد.
به گزارش خبرگزاریها، جان بولتون شنبه در هواپیمایی که او را به تلآویو میبرد، در گفتوگو با خبرنگاران همراهش گفت بیرون رفتن آمریکا از خاک سوریه، مجوزی برای کاربرد سلاح شیمیایی از سوی بشار اسد نیست.
مشاور امنیت ملی آمریکا افزود که موضع کشورش در زمینه استفاده از سلاح شیمیایی از سوی حکومت اسد تغییری نکرده و آمریکا به هر نوع کاربرد سوریه از این سلاح، واکنشی سخت نشان خواهد داد.
دونالد ترامپ تاکنون دو بار، اوایل بهار ۲۰۱۷ و سپس در اوایل بهار ۲۰۱۸، پس از حملات شیمیایی حکومت بشار اسد علیه مخالفانش، به سوریه حمله کرده است.
مشاور امنیت ملی آمریکا پس از فرود در تل آویو، همچنین در توییتر خود نوشت که درباره «طیف گستردهای از مسائل مورد علاقه آمریکا و اسرائیل، از جمله تعهد پایدار آمریکا نسبت به امنیت اسرائیل»، با مقامات این کشور گفتوگو خواهد کرد.
به گزارش رسانههای اسرائیل، برنامه کاری اصلی آقای بولتون در این سفر، گفتوگوی او با بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر و وزیر دفاع اسرائیل است که یکشنبه ۱۶ دی انجام میشود.
پیش از این رسانهها خبر داده بودند که ژنرال جوزف دانفورد، رییس ستاد مشترک ارتش آمریکا و نیز دیپلمات کارکشته آمریکایی جیمز جفری، آقای بولتون را در سفر به اسرائیل و ترکیه همراهی میکنند.
آقای جفری از جمعه ۱۴ دی نماینده ویژه آمریکا در ائتلاف جهانی علیه گروه داعش شده است.
پس از سفری که آقای بولتون اوایل شهریور امسال به اسرائیل داشت، این دومین بار در ۴ ماه اخیر است که او رسما از اسرائیل دیدار میکند؛ سفرهای متعدد غیررسمی او به اسرائیل نیز پیش از انتصاب به مقام مشاور امنیت ملی کاخ سفید، تاکیدی بر حمایتهای همیشگی او از اسرائیل بود.
آقای بولتون پس از اسرائیل به منظور گفتو گو با رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه، به آنکارا میرود.
منافع اسرائیل و ترکیه در ارتباط با سوریه متفاوت است. اسرائیل که به تازگی بر دامنه خصومتش با ایران افزوده شده و نخست وزیر آن نیز تاکید کرده که کشورش «تنها دولت جهان است که مستقیم با ایران در جنگ است»، با حملات هوایی علیه سوریه میخواهد مانع از «تثبیت نظامی ایران» در این کشور همسایه خود شود.
اما ترکیه که مناسباتش با ایران به تازگی بهبود بیشتری یافته، از طریق فعالیت نظامی گسترده ارتش خود، برای دور کردن هر چه بیشتر کردها از مناطق مرزی ترکیه و سوریه تلاش میکند.
ادامه هشدارهای ترکیه در عملیات علیه کردهای سوریه، بویژه در منطقه منبیج، در حالی است که اظهارات نخست وزیر اسرائیل شائبه حمایت این کشور از کردها را ایجاد میکند و در جنگ لفظی اخیر میان بنیامین نتانیاهو و رجب طیب اردوغان نیز نخست وزیر اسرائیل رییس جمهوری ترکیه را دوباره به «قتل عام کردها» متهم کرد.
در بسیاری از تحلیلهای اولیه بعد از اعلام قصد آمریکا گفته شد که خروج نظامیان آمریکا از سوریه، اسرائیل را «غافلگیر کرده» زیرا مانند یک هدیه به ایران در سوریه است و ترکیه را نیز قویتر میکند.
تحلیلگران و برخی مقامات اسرائیلی همچنین گفتند، اظهارات چهارشنبه گذشته دونالد ترامپ که در نشست دولتش گفت «ایرانیها هر کاری که دلشان میخواهد در سوریه بکنند»، برای اسرائیل «شوکهآور» بود.
به گفته آقای ترامپ، اسرائیل سالانه چهار و نیم میلیارد دلار از آمریکا میگیرد و بلد است «به خوبی از خود دفاع کند».
نخست وزیر اسرائیل در دیدار چهارشنبه گذشته در برزیل با مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، و سپس در مکالمه تلفنی جمعه ۱۴ دی با ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه، بار دیگر گفت که کشورش از این به بعد نیز قاطعانه علیه حضور نظامی ایران در سوریه اقدام خواهد کرد.
اسرائیل میگوید، هم مایک پمپئو بر ادامه حمایت آمریکا از اسرائیل تاکید کرده و هم ولادیمیر پوتین با بنیامین نتانیاهو برای «هماهنگی ارتشهای اسرائیل و روسیه» در ارتباط با عملیات اسرائیل در سوریه «توافق داشت».
همزمان با پایان سفر آقای بولتون به منطقه، مایک پمپئو، وزیر خارجه آمریکا، نیز سهشنبه ۱۸ دی به منطقه میرسد و هر چند از اسرائیل دیدار نخواهد کرد اما در ملاقات با سران شماری از کشورهای عربی همپیمان با آمریکا در خصوص وضعیت منطقه پس از خروج نظامیان آمریکایی از سوریه گفتوگوهای بیشتری خواهد داشت.
ایران و سوریه همواره تاکید کردهاند که حضور نظامیان ایران و همپیمانان آنها در جریان جنگ سوریه، به خاطر دعوت «قانونی» دولت دمشق بوده است.