دادگاه عالی اونتاریو در کانادا روز پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت در حکمی اعلام کرده است که سرنگونی هواپیمای اوکراینی توسط سپاه پاسداران اقدامی «عامدانه» و «تروریستی» بود.
به گزارش سایت خبری گلوبالنیوز کانادا، ادوارد بلوبابا رئیس دادگاه عالی اُنتاریو ساقط کردن پرواز ۷۵۲ توسط موشکهای سپاه پاسداران را «اقدامی تروریستی و عمدی» ارزیابی کرده است.
شبکه سیبیسی کانادا نیز با پوشش این خبر گزارش داده است چهار نفر از بازماندگان قربانیان پرواز ۷۵۲ بصورت علنی به همراه یک خانم که نمیخواهد نامی از وی برده شود، علیه ایران در دادگاه اُنتاریو شکایت کردهاند. دولت ایران هیچ نمایندهای به این دادگاه نفرستاده و در مقابل اتهامات از خود دفاع نکرده است.
تصمیم این دادگاه مجوزی موثر برای بازماندگان قربانیان پرواز ۷۵۲ جهت دریافت غرامت از جمهوری اسلامی است.
قانون مصونیت دولتی کانادا، سپری برای جمهوری اسلامی ایران در مقابل احکام دادگاههای کانادا است، اما این قانون شامل اقدامات تروریستی نمیشود.
هواپیمای اوکراینی با شماره پرواز پیاس ۷۵۲، در تاریخ ۱۸ دیماه ۱۳۹۸ با شلیک دستکم دو موشک پدافند سپاه پاسداران سرنگون شد و تمام ۱۷۶ سرنشین آن که اکثرا ایرانی و شهروندان دوتابعیتی ایرانی-کانادایی بودند، جان باختند. همچنین شهروندان (از جمله دوتابعیتیها) کشورهای افغانستان، بریتانیا، آلمان، سوئد و اوکراین نیز در این حادثه کشته شدند.
جمهوری اسلامی برای چند روز ساقط کردن این پرواز را انکار کرد، اما بعد از انتشار شواهد و اسنادی توسط آمریکا، استرالیا، کانادا و بریتانیا، نهایتا تحت فشار بینالمللی پذیرفت که هواپیما توسط موشکهای سامانه دفاعی سپاه ساقط شده، اما مدعی شد این حادثه به خاطر «خطای انسانی» اتفاق افتاده است.
اوکراین بارها ناخشنودی را از روند رسیدگی به پرونده متهمان این رخداد اعلام کرده و میگوید که خودداری مسئولان ایرانی از ارائه پاسخها و شواهد عینی این سوءظن را تقویت میکند که سرنگونی هواپیمای اوکراینی عمدی بوده است؛ اتهامی که ایران آن را رد کرده و تاکید دارد «خطای انسانی» باعث شلیک به این هواپیما بوده است.
اکنون رئیس دادگاه عالی اُنتاریو میگوید هنگام شلیک موشکهای سپاه به پرواز ۷۵۲، هیچ مناقشه منطقهای وجود نداشته و اقدام سپاه در شلیک موشک «عمدی» بوده است.
دادگاه عالی اُنتاریو میگوید گزارش وزیر وقت امنیت اجتماعی کانادا نیز نشان میدهد ادعای ایران مبنی بر نقش «خطای انسانی» در سرنگونی این پرواز، درست نیست.
در همین حال٬ آگنس کالامارد٬ ، دبیرکل سازمان عفو بینالملل در رشته توئیتی، اطلاعات منتشر شده از سوی ایران در خصوص نحوه سرنگونی هواپیمای مسافربری را «گمراه کننده» خواند.
آگنس کالامارد، نوشت توضیحات رسمی مقامهای ایران در مورد شلیک به هواپیمای اوکراینی طوری طراحی شده که «به شدت گیجکننده» و «گمراهکننده» باشد.
ایران مدعی بود یکی از سامانههای دفاع هوایی تهران، «پس از جابجایی»، به دلیل «خطای انسانی» و فراموش کردن اجرای مراحل الزامی بعد از جابجایی، دچار خطایی برابر با ۱۰۷ درجه میشود و ارتباط کاربر این سامانه با مرکز هماهنگی برای شلیک موشک نیز ناموفق بوده است.
رئیس دادگاه عالی اُنتاریو این ادعا را رد کرد.
خانوادههای جانباختگان پرواز ۷۵۲ در داخل ایران نیز ۲۶ اردیبهشت با تجمع در مقابل سازمان قضایی نیروهای مسلح خواستار اعلام جرم علیه سه مقام بلندپایه امنیتی و نظامی ایران شدند.
حامد اسماعیلیون، سخنگوی انجمن خانواده قربانیان پرواز پیاس ۷۵۲، در شبکههای اجتماعی نوشت که این خانوادهها پیرو شکایت قبلی خود علیه امیرعلی حاجیزاده٬ فرمانده هوافضای سپاه، این بار شکایتی علیه علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی، حسین سلامی فرمانده کل سپاه پاسداران و محمدحسین باقری رییس ستاد کل نیروهای مسلح در دادسرا ثبت کردند.
تاکنون گزارشهای متعددی از اقدام نیروهای امنیتی ایران برای ارعاب خانوادههای جانباختگان پرواز ۷۵۲ منتشر شده است. سازمان اطلاعات و امنیت کانادا نیز ماه گذشته در گزارش سالانه خود عنوان کرد که از آزار و ارعاب خانوادهها و بستگان قربانیان شلیک سپاه پاسداران به هواپیمای اوکراینی در کانادا «گزارشهای معتبری» در دست است.