مقام‌های رسمی کانادا روز پنجشنبه، ۲۸ فروردین‌ماه، بر تعهد خود برای اجرای عدالت در مورد پرونده سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی که با شلیک دو موشک سپاه پاسداران جمهوری اسلامی سرنگون شد، تاکید کردند.
سرنگونی این هواپیما در بامداد هشتم ژانویه ۲۰۲۰ در آسمان تهران، منجر به کشته شدن ۱۷۶ سرنشین آن شد که ۵۵ نفر آنها تابعیت کانادایی داشتند.
ایران علت شلیک دو موشک سپاه به این هواپیما را «خطای انسانی» می‌نامد.
به گزارش رادیو بین‌المللی کانادا، فرانسوا فیلیپ شامپانی، وزیر خارجه کانادا و مارک گرنو، وزیر راه و ترابری این کشور در بیانیه مشترکی به نمایندگی از دولت، به خانواده‌ها و بازماندگان این پرونده تسلیت گفته و تاکید کرده‌اند که حاکمیت در اندوه آنها شریک است.
در این بیانیه که به مناسبت صدمین روز مرگ قربانیان صادر شده آمده است: «این جنایت، همه کانادایی‌ها را تکان داد. ما به همان اندازه که به یاد قربانیان هستیم، اجرای عدالت برای آنها و خانواده‌هایشان را نیز دنبال خواهیم کرد.»
دولت‌های کانادا، اوکراین، بریتانیا، سوئد و افغانستان نیز در بیانیه‌های جداگانه‌ای، بر «مسئولیت‌پذیری و پاسخگویی، تحقیقات مستقل و شفاف، اجرای عدالت و کمک به بازماندگان» تاکید کرده‌اند.
این کشورها از آن رو بر این موارد تاکید کرده‌اند که شماری ازکشته‌شدگان در این هواپیما از شهروندان آنها بودند.
مقام‌های این کشورها هفته گذشته از ایران خواسته بودند بررسی داده‌های به‌دست‌آمده از جعبه سیاه بویینگ ۷۵۲ اوکراین را به دلیل ادامه شیوع ویروس کرونا در جهان به تعویق بیندازد.
حسن رضایی‌فر، رئیس تیم تحقیق و تفحص ایران، گفته بود که تهران از هشت کشور برای حضور در یک آزمایشگاه اروپایی و آغاز روند بررسی داده‌های هواپیمای مسافربری اوکراینی دعوت کرده، اما به دلیل محدودیت‌های جهانی ایجادشده برای کنترل بیماری کرونا، این برنامه به تعویق افتاده است.
به گفته کتی فاکس، رئیس هیئت ایمنی حمل و نقل جهانی، این کشورها اعلام کرده‌اند که نمایندگان آنها نیز باید در مرحله پیاده‌سازی (دانلود) اطلاعات جعبه سیاه حضور داشته باشند.
به گفته وی، پیاده‌سازی و بررسی داده‌های جعبه سیاه هواپیما با توجه به شرایط فعلی، باید به تعویق بیفتد.
دولت جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا به تازگی از انتصاب رالف گودال به عنوان مشاور ویژه دولت کانادا در رابطه با پرواز ۷۵۲ اوکراین خبر داده و وی قرار است به زودی با خانواده‌های کشته‌شدگان دیدار کند.
ایران ابتدا اصرار داشت بوئینگ، شرکت آمریکایی سازنده هواپیما، یا کشور دیگری تجهیزات فنی در اختیار تهران بگذارد تا خودش جعبه سیاه را بازخوانی کند.
سرانجام پس از افزایش فشارهای بین‌المللی، ایران روز ۲۱ اسفند اعلام کرد آماده تحویل جعبه سیاه به اوکراین یا کشوری ثالث تا دو هفته آینده است.
پرواز ۷۵۲ هواپیمای اوکراینی حدود چهار ماه پیش توسط موشک‌های سپاه پاسداران در آسمان تهران مورد هدف قرار گرفت و همه سرنشینان آن شامل ۱۴۶ شهروند ایرانی، ۶۱ شهروند کانادایی که عمدتاً تابعیت دوگانه داشتند، ۱۱ شهروند اوکراینی و نیز شماری اتباع دیگر کشورها کشته شدند.
مقام‌های جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران در ابتدا اصرار داشتند سرنگونی هواپیما را نقص فنی و سقوط جلوه دهند، اما با فشار بین‌المللی و انتشار ویدئو‌های شلیک موشک به آن مجبور به اعتراف شدند.
با وجود این‌که شماری از مقام‌های جمهوری اسلامی از بازداشت چند نفر در این پرونده خبر داده‌اند، حسن نوروزی، نماینده مجلس می‌گوید کسی بازداشت نشده و نیروهای نظامی وظیفه خود را به‌خوبی انجام دادند.
