«هیئت امنیت حملونقل» وابسته به دولت کانادا در بیانیهای اعلام کرده است که بر پایه توافقات بینالمللی، ایران رهبری تحقیقات در مورد سقوط هواپیمای اوکراینی در اطراف تهران را در دست خواهد داشت و این هیئت کارشناسی را برای بررسی و نظارت بر این تحقیقات برگزیدهاست.
این بیانیه پس از آن صادر میشود که رئیس سازمان هواپیمایی ایران اعلام کرد جعبه سیاه بوئینگ ۷۳۷ را به شرکت آمریکایی بوئینگ یا ایالات متحده تحویل نخواهد داد.
هواپیمای اوکراینی صبح چهارشنبه ۱۸ دی ماه اندکی پس از برخاستن از باند فرودگاه امام، در اطراف تهران سقوط کرد و تمامی ۱۶۷ سرنشین آن جان خود را از دست دادند.
در میان جانباختگانی از کشورهای مختلف، ۸۲ تن ایرانی، ۶۳ تن کانادایی و ۱۱ تن نیز شهروند اوکراین بودند. با در نظر گرفتن شهروندان دوتابعیتی اکثر جانباختگان تبار ایرانی داشتند.
پرواز تهران-تورونتو از طریق کییف، در نبود پرواز مستقیم و نیز نبود گزینههای مختلف برای سفر به آمریکای شمالی، پرواز متداولی بود و بسیاری از مسافران را دانشجویان یا دانشگاهیان تشکیل میدادند.
«هواپیمایی بینالمللی اوکراین»، هواپیمایی حامل پرچم اوکراین است که دفتر مرکزی آن نیز در کییف قرار دارد.
فهرستهای منتشرشده از سوی مراکز دانشگاهی ایران و رسانههای کانادا حاکیست شماری از جانباختگان را کارشناسان و نخبگان علمی تشکیل میدادند.
دانشگاه صنعتی شریف درگذشت ۱۳ نفر از دانشآموختگان این دانشگاه را تایید کرده و شبکه کانادایی سیبیسی نیز میگوید شماری از سرنشینان دانشآموختگان دانشگاه آلبرتا بودند.
علاوه بر این دو تن از جانباختگان و دستکم چهار تن همراه آنها نیز در حال بازگشت از مراسم عروسی خود در ایران بودند.
جاستین ترودو، نخستوزیر کانادا، میگوید کشورش «از نزدیک با شرکای بینالمللی در حال همکاریست تا اطمینان حاصل شود که تحقیقات کامل و دقیقی در مورد واقعه صورت خواهد گرفت».
در بیانیه «هیئت امنیت حملونقل» دولت کانادا گفته شده «بنا بر توافقنامههای بینالمللی (سازمان بینالمللی هوانوردی غیرنظامی پیوست ۱۳)، دفتر بررسی سوانح و حوادث سازمان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران رهبری تحقیقات در مورد سانحه را در دست دارد. همراستا با این توافق، همچنین به این دلیل که در میان جانباختگان شهروندان کانادایی حضور دارند، هیئت امنیت حملونقل کارشناسی را برگزیده تا اطلاعات علمی را دریافت و بازبینی کند و بر روند تحقیقات نظارت کند».
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، نیز روز چهارشنبه گفت آمریکا موضوع را از نزدیک دنبال میکند و آماده هرگونه کمک به دولت اوکراین است.
اوکراین در نظر دارد هیئتی را برای بررسی واقعه به ایران بفرستند.
سقوط بوئینگ «هواپیمایی بینالمللی اوکراین» در همان روزی رخ داد که جمهوری اسلامی به دو پایگاه مورد استفاده ارتش آمریکا در عراق حمله موشکی کردهاست.
خبرگزاری رویترز ۱۸ دی ماه به نقل از منابعی امنیتی در کانادا گزارش داده بود که ارزیابیهای اولیه نهادهای اطلاعاتی و امنیتی غرب بر این است که هواپیما به خاطر شلیک موشک سرنگون نشده است.
هنوز هیچ مقام رسمی یا کارشناس رسمی کانادا یا اوکراین بهطور مشخص دلیل یا دلایل سقوط بوئینگ را اعلام نکردهاست.
شرکت بوئینگ در بیانیهای گفته «ما به هر شکل ممکن آماده یاریرسانی هستیم».