وکلای کانادایی به نیابت از بستگان قربانیان پرواز ۷۵۲ اوکراین که با شلیک نیروهای سپاه پاسداران در اطراف تهران سرنگون شد، پروندهای جهت دریافت غرامت به ارزش ۱.۵ میلیارد دلار کانادا (۱.۱ میلیارد دلار آمریکا) در دادگاههای این کشور گشودهاند.
مارک آرنولد وکیل شناخته شده کانادایی که قبلا نیز همراه با پدر وکیلش در پرونده دیگری وکالت ضبط داراییهای ایران در این کشور را با موفقیت به انجام رسانده بود، اکنون میخواهد پرونده غرامت بازماندگان قربانیان کانادایی هواپیمای اوکراینی را جلو ببرد.
خبرگزاری رویترز روز جمعه ۱۸ بهمن گزارش داد نام شاکی اصلی درخواست غرامت پنهان نگاه داشته شده تا خانواده وی در ایران با فشار حکومت مواجه نشوند، اما متهمین پرونده شامل جمهوری اسلامی، علی خامنهای رهبر آن و جمعی از مقامات حکومتی از جمله امیرعلی حاجیزاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هستند.
بهخاطر ترس از تهدیدات جمهوری اسلامی، نام شاکی پرونده ذکر نشده است.
در جریان سرنگونی هواپیمای اوکراینی که در پی شلیک پدافند سپاه پاسداران اتفاق افتاد، ۱۷۶ نفر از جمله ۵۷ شهروند کانادایی که عمدتا دوتابعیتی بودند، همچنین چندین شهروند اوکراین، افغانستان و بریتانیا و شهروندان خود ایران کشته شدند.
ایران بعد از سه روز پنهانکاری در نهایت تحت فشار افکار عمومی و اطلاعاتی که سیستمهای ماهوارههای خارجی از هدف قرار گرفتن هواپیما ارائه دادند، اعلام کرد که علت سقوط هواپیما شلیک اشتباهی سامانه دفاع هوایی سپاه پاسداران بوده است.
قبلا کانادا در پرونده دیگری داراییهای جمهوری اسلامی از جمله دو ساختمان را ضبط کرده و به فروش رسانده بود و معلوم نیست آیا جمهوری اسلامی اساسا دارایی دیگری برای ضبط شدن در کانادا دارد یا نه. اقای آرنولد میگوید پرونده برای سالها باز خواهد ماند و حکم ضبط داراییهای ایران در آینده نیز پیگیری خواهد شد.
در این پرونده ایران متهم به «عمل تروریستی آگاهانه و عمدی» علیه هواپیمای اوکراینی شده است.
آقای آرنولد میگوید باید صدای خانواده قربانیان بود و پیگیری غرامت از کارهای اساسی است که باید انجام شود.
در همین زمینه ولودیمیر زِلِنسکی رئیس جمهوری اوکراین ۱۳ بهمن گفت: «ایرانیها بلافاصله ۸۰ هزار دلار به خانواده هر قربانی پرداخت کردند. این مبلغ خیلی کم است. ما برای اینکه غرامت بیشتری بپردازند به آنان فشار خواهیم آورد.»
بر اساس قانون بازبینی شده کانادا در سال ۲۰۱۲، کشورهایی که در لیست حامیان تروریستی این کشور هستند، داراییهاشان میتواند ضبط شود و از طرف شاکیان به فروش برسد. هماکنون تنها ایران و سوریه در این لیست قرار دارند.
پرونده غرامت برای بازماندگان قربانیان سقوط هواپیما، ۲۴ ژانویه در تورنتو افتتاح شده است.