همزمان با اینکه رئیسجمهور چین برای سفری سهروزه راهی مسکو شده است، گزارشهایی منتشر شده که نشان میدهد روسیه اکنون در صادرات نفت به چین از عربستان پیشی گرفته و به بزرگترین تأمینکنندهٔ نفت چین تبدیل شده است.
شی جینپینگ، رئیسجمهور چین، روز دوشنبه ۲۹ اسفند سفر سهروزهای را به مسکو آغاز کرد که شامل گفتوگوی تکبهتک با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، هم خواهد بود.
این اولین دیدار یک رهبر خارجی با ولادیمیر پوتین از زمانی است که دادگاه کیفری بینالمللی حکم بازداشت پوتین را بهاتهام جنایات جنگی در اوکراین صادر کرد.
خبرگزاریها گزارش میدهند که گفتوگوهای شی و پوتین در روز دوشنبه «بر توسعه مشارکت راهبردی دو کشور متمرکز است» و شی جینپینگ همچنین قصد دارد در جلسه خود با ولادیمیر پوتین، او را به دیدار مجازی با ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، ترغیب کند.
شی جینپینگ که اخیراً در امری بیسابقه برای سومین دوره به عنوان رهبر چین منصوب شد، بهدنبال نقش بزرگتری برای پکن در صحنه جهانی است و دولت او بهتازگی در تنشزدایی میان عربستان و ایران نیز نقش داشته است.
در صورت موفقیت او در برگزاری یک نشست ویدئویی بین پوتین و زلنسکی، این نخستین گفتوگوی این دو رئیسجمهور از زمان آغاز تهاجم روسیه به خاک اوکراین در فوریه سال گذشته خواهد بود.
دولت جو بایدن روز ۲۶ اسفند در واکنش به اعلام خبر سفر شی جینپینگ به مسکو گفت که با هرگونه تلاش چین در این نشست برای پیشنهاد آتشبس در اوکراین که «مؤید استیلای روسیه» باشد، مخالفت خود را ابراز میکند.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، به آقای شی توصیه کرد که پیش از سفر به مسکو با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، نیز تماس بگیرد و از دیدگاه کییف در مورد جنگ جاری مطلع شود.
این دیپلمات آمریکایی همچنین خطاب به رئیسجمهور چین تأکید کرد که در جریان ملاقات با ولادیمیر پوتین از طرح پیشنهادهای «یک سویه» بپرهیزد.
درگیری نظامی روسیه با اوکراین که اکنون وارد دومین سال خود شده، جان دهها هزار نفر را گرفته، میلیونها نفر را آواره کرده و همچنین تورم در سراسر جهان را افزایش داده و بر اثر آن ذخایر غلات، کود و انرژی نیز در جهان دچار کمبود شده است.
پکن چند هفته پیش از طرحی ۱۲ مادهای برای آتشبس در جنگ روسیه و اوکراین رونمایی کرد، اما در این طرح درخواست مشخصی برای خروج نیروهای روسیه از اوکراین درج نشده و این امر باعث شده است که دولتهای غربی رویکرد محتاطانهای در پذیرش این طرح در پیش بگیرند.
چین کوشیده در بحران اوکراین خود را «بیطرف» جلوه دهد، ولی در بیش از یک سال گذشته از محکومکردن تهاجم نظامی روسیه به اوکراین خودداری کرده است. پکن حتی ضمن محکوم کردن تحریمهای غرب علیه روسیه، آمریکا و ناتو را به تحریک مسکو برای حمله به اوکراین متهم میکند.
نفت ارزان روسیه برای چین
در حالی که چین بهعنوان متحد نزدیک روسیه تلقی میشود، تاکنون تا حد زیادی از تحریمهای بینالمللی علیه روسیه تبعیت کرده تا خود هدف تحریمها قرار نگیرد.
اما در همین حال روز دوشنبه خبر رسید که بر اساس دادههای دولت چین، روسیه در دو ماه اول سال ۲۰۲۳ با پشت سر گذاشتن عربستان، تبدیل به بزرگترین تأمینکنندهٔ نفت چین شده است.
بهنوشتهٔ خبرگزاریها، روسیه که تحت تحریم بینالمللی است، این نفت را با تخفیف زیاد به چین فروخته و دادههای اداره کل گمرک در روز دوشنبه نشان داد که واردات آن کشور از روسیه در ژانویه تا فوریه به ۱۵.۶۸ میلیون تن یا ۱.۹۴ میلیون بشکه در روز رسیده است.
این رقم ۲۳.۸ درصد نسبت به ۱.۵۷ میلیون بشکه در روز در دوره مشابه سال ۲۰۲۲ افزایش نشان میدهد.