آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل روز دوشنبه ۲۹ اسفند هشدار داد که «عقربه‌های بمب ساعتی فاجعه اقلیمی با سرعت حرکت می‌کنند» و با استناد به گزارش اقلیمی اخیر این نهاد که می‌گوید فرصت مقابله با تغییرات اقلیمی از دست می‌رود از کشورهای ثروتمند خواست میزان انتشار گازهای آلاینده را به سرعت کاهش دهند.
آقای گوترش در یک سخنرانی ویدئویی گفت: «ضریب افزایش دمای کره زمین طی نیم قرن اخیر از هر مقطع دیگری در دو هزار سال گذشته بیشتر بوده است. انباشت دی اکسید کربن در جو کره زمین از هر زمان دیگری طی ۲ میلیون سال گذشته بیشتر است. عقربه‌های بمب ساعتی فاجعه اقلیمی با سرعت در حال حرکت هستند.»
او ششمین گزارش هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی سازمان ملل را که اخیرا منتشر شده است «راهنمایی برای بقای بشریت» توصیف کرد و از کشورهای ثروتمند و پیشرفته خواست تعهد بدهند که قبل از سال ۲۰۴۰ میزان انتشار گازهای آلاینده را به صفر برسانند.
گزارش اخیر هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی که با عنوان «گزارش تلفیقی» منتشر شده است جمع‌بندی سه پژوهش و ارزیابی علمی جداگانه‌ای است که در فاصله سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ انجام شده و علاوه بر پژوهش تغییرات اقلیمی بر اساس علم فیزیک پیامدهای این تغییرات و راه‌های مقابله با آن را در برمی‌گیرد.
هدف از انتشار این جمع‌بندی فشرده از تمامی پژوهش‌های سال‌های اخیر ارائه یک راهنمایی روشن و صریح به سیاست گذاران برای تنظیم اقدامات بیشتر در زمینه مقابله با تغییرات اقلیمی است.
جان کری، فرستاده ویژه دولت آمریکا در اموراقلیمی گفت: «ما برای جلوگیری و یا کاهش ریسک ناشی از بدترین پیامدهای بحران اقلیمی ابزارهای لازم را در اختیار داریم ولی باید از فرصت باقی‌مانده برای عملی کردن اقدامات لازم استفاده کنیم.»
جمع‌بندی فشرده‌ای که در ۳۷ صفحه منتشر شده است نتیجه جلسه یک هفته‌ای کارشناسان در سوئیس است که هزاران صفحه گزارش پژوهش‌های علمی در سال‌های اخیر را خلاصه کرده‌اند.
این جمع‌بندی درعین حال راهنما و دستور کار جلسه‌ای است که امسال با شرکت تمامی کشورهای جهان برای ارزیابی از میزان تحقق اهداف «معاهده اقلیمی پاریس» مصوب سال ۲۰۱۵ برگزار خواهد شد.
بر اساس توصیه‌های گزارش جدید هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی برای تضمین مهار گرمایش زمین در حد ۱.۵ درجه سانتی‌گراد بالاتر از دوران ماقبل صنعتی که مهم‌ترین هدف معاهده اقلیمی پاریس است، حجم انتشار گازهای آلاینده تا اواسط دهه ۲۰۳۰ باید به نصف میزان فعلی کاهش یابد.
اگر وضعيت امروزی ادامه یابد دمای زمین تا پایان قرن میلادی فعلی حدود ۳.۲ درجه سانتی گراد افزایش خواهد یافت و حتی اگر تمامی تعهدات تا به امروز اجرا شود باز هم میزان گرمایش زمین تا پایان قرن حدد ۲.۲ درجه خواهد بود.
در حال حاضر دمای زمین حدود ۱.۱ درجه گرم‌تر از دوران ماقبل صنعتی است و از حداقل یک دهه پیش شاهد تناوب و تشدید پیامدهای جوی ویرانگر مثل سیلاب و خشکسالی‌های گسترده هستیم.
فرانک جوتزو، استاد دانشگاه ملی استرالیا و از تنظیم‌کنندگان گزارش جدید اظهار داشت: «به گفته دانشمندان و همکاران ارشد در هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی، گرمایش زمین هنوز در دوران طفولیت است و پیام اصلی گزارش این است که اگر در همین مرحله از رشد بحران جلوگیری نکنیم در دوران بلوغ آن وضعیت به مراتب بحرانی‌تر خواهد شد.»
کارشناسان معتقدند که اختلاف برانگیزترین موضوع در این گزارش تامین هزینه طرح‌های ضروری برای مقابله با تغییرات اقلیمی و رعایت عدالت برای انطباق کشورهای فقیر و کم درآمد با این طرح‌هاست.
نکته دیگر که ممکن است اختلاف برانگیز شود اصرار هر یک از کشورها بر شیوه مورد نظر خود برای کاهش گازهای آلاینده است. به عنوان نمونه برخی بر توسعه منابع انرژی تجدیدپذیر مثل باد و خورشید و برخی دیگر بر فناوری‌های جذب دی اکسید کربن موجود در جو یا آب اقیانوس‌ها اصرار می‌کنند.
هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی تاکید می‌کند که شيوه‌های اصلی کاهش آلايندگی مصرف انرژی‌های تجدیدپذیر و ایجاد تغییرات اساسی در کشاورزی، دامپروری و نحوه تولید مواد غذایی است.
این نهاد کارشناسی هشدار می‌دهد که روند ذوب شدن لایه‌های یخ و بالا آمدن سطح آب دریاها تشدید شده و حدود نیمی از جمعیت جهان در شرایطی زندگی می‌کنند که در برابر روند تغییرات اقلیمی آسیب‌پذیر است.
آقای گوترش گفت: «در يک کلام، جهان ما به اقدامات اقليمی در تمامی عرصه‌ها، هر آنچه که می‌توانيم و هر آنجا که می‌توانيم به صورت همزمان نياز دارد.»
