معاون وزیر خارجه ایران روز سه‌شنبه ۱۳ شهریور خبر داد که تهران به کشورهای اروپایی تا ۱۴ آبان مهلت داده است تا راه‌حل عملی برای خرید نفت و تجارت با ایران ارائه کنند.
این تاریخ مقارن با اجرای مرحله دوم تحریم‌های آمریکاست که قرار است صنعت نفت ایران را هدف گیرد.
عباس عراقچی در مصاحبه با شبکه چهار تلویزیون ایران گفت که سیستم‌های مالی و کانال‌های بانکی کشورهای اروپایی برای همکاری با ایران باید تا قبل از ۱۴ آبان ایجاد شده باشد.
وی تاکید کرد که پیش از این تاریخ باید مسیرهای فروش نفت به اروپا مشخص شده باشد.
آقای عراقچی اضافه کرد: «آنها می‌دانند اگر این را تامین نکنند و اگر راهش را پیدا نکنند ما در برجام نخواهیم ماند. اگر تا ۱۴ آبان نتوانند کاری انجام بدهند فایده‌ای ندارد».
وی در عین حال گفت که کشورهای اروپایی هنوز راهکارهای «عملیاتی و عینی» برای مقابله با تحریم‌های آمریکا ارائه نکرده‌اند.
رهبر جمهوری اسلامی روز هفتم شهریور ضمن تاکید بر «منتفی بودن هر گونه مذاکره با آمریکایی‌ها» اعلام کرده بود که دولت حسن روحانی نباید در زمینه برجام و اقتصاد به اروپایی‌ها امید داشته باشد.
مقامات جمهوری اسلامی خرید نفت و مبادلات بانکی را مهم‌ترین انتظارات ایران از اتحادیه اروپا اعلام کرده‌اند. با این حال خرید روزانه نفت اروپا از ایران که در ماه مارس حدود ۷۴۰ هزار بشکه بود، در ماه اوت به ۳۸۷ هزار بشکه افت پیدا کرده است.
دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا روز ۱۵ مرداد با امضای فرمانی اعلام کرد که بخشی از تحریم‌ها علیه جمهوری اسلامی که پس از دستیابی به توافق هسته‌ای معلق شده بود، بار دیگر اجرایی شدند.
تحریم‌های دور اول آمریکا علیه تهران دسترسی ایران به دلار، تجارت فلزات، زغال سنگ، نرم افزار صنعتی و صنایع خودرو را مورد هدف قرار داده است.
آمریکا اعلام کرده است در مرحله بعدی تحریم‌ها که روز ۱۳ آبان آغاز می‌شود، صنعت نفت ایران را هدف قرار خواهد داد و در حال حاضر تلاش می‌کند واردات نفت ایران از سوی متحدان خود را به صفر برساند.
آقای عراقچی دراین مصاحبه اذعان کرد که شرکت‌های خصوصی اروپا بازارهای آمریکا را به بازار ایران ترجیح خواهند داد و ایران را ترک خواهند کرد یا می‌کنند.
وی در عین حال گفت: «حرف ما به اروپایی‌ها خیلی روشن است؛ اگر معتقدید که برجام یک موضوع امنیتی، حیثیتی و سیاسی اروپاست برای آن هزینه پرداخت کنید ... اگر آمریکا می‌خواهد آنها را جریمه کند جریمه‌ها را باید متقبل شوید و شرایطی را فراهم کنید که کمپانی و بانک شما بیایند با ایران در آرامش کار کنند و نگران نباشند».
با وجود مذاکرات ایران و اروپا برای ادامه برجام و تاکید مقامات اروپایی بر حفظ این توافق، چندین شرکت اروپایی از بازار ایران خارج شده‌اند.
شرکت نفتی توتال فرانسه، سه شرکت هواپیمایی بریتیش‌ایرویز، کی‌ال‌ام و ایرفرانس، شرکت‌های خودروسازی دایملر، رنو، مزدا، هیوندای و پی‌اس‌ای از جمله شرکت‌هایی هستند که تنها در دو ماه گذشته از بازار ایران خارج شده‌اند.
آقای عراقچی همچنین گفت که تحریم‌های آمریکا از هم اکنون شروع شده و خریداران نفت ایران اقدام به کاهش خرید نفت خود کرده‌اند.
وی اضافه کرد: «فشارهای آمریکا به اوج خود رسیده و در ۱۴ آبان هم چیزی بیشتر از اینکه الان هست اتفاق نخواهد افتاد. آمریکا در حقیقت همه کارت‌های خودش را رو کرده است».
خبرگزاری رویترز با استناد به داده‌های کشتی‌رانی و منابع صنعتی گزارش داده که مجموع صادرات نفت و میعانات گازی ایران در ماه اوت، به روزانه دو میلیون و ۵۰ هزار بشکه رسیده است.
ماه قبل از خروج آمریکا از برجام، مجموع صادرات روزانه نفت و میعانات گازی (نوعی نفت خام فوق سبک که از میادین گازی تولید می‌شود) ایران سه میلیون و ۹۰ هزار بشکه بود که بالاترین میزان از زمان رفع تحریم‌ها در ژانویه ۲۰۱۶ به شمار می‌رود.
رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی ایران سال ۹۸ را سالی «استثنایی در تاریخ معاصر ایران» خوانده و گفته که به دلیل تحریم‌های آمریکا، بودجه این سال به شکل «ویژه» و «متناسب با تحریم‌ها» تصویب می‌شود.
مقامات جمهوری اسلامی همچنین از ذخیره‌سازی مواد غذایی برای شرایط اضطراری خبر داده‌اند.
