به دنبال اعلام وصول طرحی با عنوان «صیانت از حقوق عامه مقابل حیوانات خطرناک» در مجلس ایران، کارزاری برای جرمزدایی از عنوان نگهداری حیوانات اهلی و خانگی در ایران به راه افتاده است.
در این کارزار مردمی که نامه آن خطاب به محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، نوشته شده، از وی خواسته شده مانع تصویب این طرح شده و از نگهداری حیوانات اهلی و خانگی از جمله سگ و گربه جرمزدایی کند.
امضاکنندگان این نامه از قالیباف خواستهاند به جای این طرح، برای «حفظ محیط زیست و حقوق شهروندی، احترام به حریم شخصی و حمایت از حیوانات»، با استفاده از نظرات کارشناسان «آگاه» تلاش شود «قوانین پیشرو» برای نگهداری، رشد و پرورش حیوانات تصویب شود.
این کارزار پس از آن به راه افتاد که روز ۱۸ آبان، طرحی موسوم به «صیانت از حقوق عامه مقابل حیوانات خطرناک» در مجلس شورای اسلامی اعلام وصول شد.
بر اساس این طرح قرار است چهار ماده به قانون مجازات اسلامی (کتاب پنجم- تعزیرات) الحاق شود.
در ماده ۶۸۸ مکرر آمده است: «واردات، تولید، تکثیر، پرورش، خرید و فروش، حمل و نقل و گردانیدن اعم از پیاده و یا با وسیله نقلیه و نگهداری حیوانات وحشی، نامتعارف، مضر و خطرناک، از قبیل کروکودیل (تمساح)، لاک پشت، مار، سوسمار، گربه، موش، خرگوش، سگ و سایر حیوانات نجسالعین و میمون ممنوع» است.
در این ماده پیشنهادی، نام سگ و گربه و خرگوش در کنار حیواناتی چون مار و موش و سوسمار و تمساح آورده شده است.
در این ماده اضافه شده که در صورت بیتوجهی به این ممنوعیت، «هر یک از مرتکبین، به جزای نقدی معادل ۱۰ تا ۳۰ برابر حداقل حقوق کارگری (که سالانه توسط دولت و اتحادیههای مربوطه تعیین و اعلان میشود) و نیز ضبط حیوان مربوطه محکوم» میشوند.
ماده ۶۸۸ مکرر ۲ نیز اتحادیه صنف مشاورین املاک را موظف کرده حداکثر سه ماه پس از ابلاغ رسمی این قانون، ممنوعیت نگهداری حیوانات موضوع این قانون را جهت اطلاع و رعایت موجرین و مستاجرین، در قراردادهای اجاره بگنجاند.
این ماده نیز تخلف دفاتر مشاورین املاک، موجران و مستاجران در این زمینه را موجب جزای نقدی دانسته است.
ماده ۶۸۸ مکرر ۳ این طرح نیز قوه قضائیه و نیروی انتظامی را موظف کرده در صورت دریافت شکایت از هر یک از شهروندان از نگهداری حیوانات موضوع این قانون توسط همسایگان، گزارش یا شکایت کند، حتی در صورت عدم تمایل شاکی یا گزارشگر به افشای هویت خود، باید به این موضوع رسیدگی کنند.
بر اساس ماده ۶۸۸ مکرر ۴، در صورت «حمل و گردانیدن» حیوانات موضوع این قانون با وسائل نقلیه، علاوه بر «مجازات نقدی مالک یا حامل حیوان، راننده خودرو نیز به جزای نقدی تعیین شده در این قانون محکوم و خودروی مربوطه نیز علاوه بر جریمه توسط پلیس به مدت سه ماه توقیف» میشود.
از جمله نمایندگان امضاکننده این طرح میتوان به مجتبی ذوالنوری، حسینعلی حاجی دلیگانی، حسینعلی شهریاری، بیژن نوباوه، موسی غضنفرآبادی و نصرالله پژمانفر اشاره کرد.
آمار دقیقی از تعداد حیوانات خانگی در ایران و کسانی که سگ را به عنوان حیوان خانگی نگهداری میکنند وجود ندارد، اما در سالهای اخیر و پس از افزایش تمایل شهروندان به داشتن حیوانات خانگی در ایران، مقامهای جمهوری اسلامی هر از چند گاهی اظهاراتی علیه داشتن سگ بیان میکنند.
محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور، از جمله افرادی است که مدعی شده «فرهنگ غالب ایرانیان این است که با فرهنگ منحط غربی که علاقه خاصی به سگ دارند، مغایرت دارد».
او سگ را «به لحاظ شرعی حیوانی نجس» خوانده و گفته که این حیوان «نباید در زندگی مسلمانان مخلوط شود».
۳۲ نماینده مجلس آبان ۹۳ طرحی را به مجلس داده بودند که در صورت تصویب آن، «گرداندن» سگ و میمون در اماکن عمومی و «انظار» و معامله و نگهداری این حیوانات در خانه، مجازاتی چون ۷۴ ضربه شلاق و جریمه نقدی از یک تا ده میلیون تومان داشت. این طرح به تصویب نرسید.
تیرماه سال جاری نیز ویدئویی در شبکههای اجتماعی منتشر شد که در این ویدئو ماموران نیروی انتظامی برای بازداشت مردی که سگی همراه او بود، شدیدا خشونت به خرج داده و به او دستبند میزنند. در نهایت یکی از ماموران به روی این مرد و خانواده او که سعی در میانجیگری دارند، اسلحه میکشد.