دولت مکزیک، زمانی، خواگین «ال‌چاپو» گوزمن را، «بزرگ‌ترین» سردسته قاچاقچیان آن کشور، از نظر قدرت، نفوذ و سازماندهی نامیده بود. حال پس از سال‌ها بازداشت و فرار، در آمریکا در جایگاه متهمین نشسته‌است.
«اونی که با ال‌چاپو دست نداد دیگه زنده نیست»
۱
خزوس زامبادا، برادر اسماعیل زامبادا، روز دوشنبه در دادگاهی در نیویورک روایت‌هایی رازآلود و ترسناک از خواگین گوزمن تعریف کرد. یکی از این روایت‌ها به سال ۲۰۰۴ باز می‌گردد، وقتی ال‌چاپو از دست جوانی که با او دست نداده بود آن‌قدر عصبانی شده که دستور قتلش را داده‌است. قتلی که به گفته خزوس زامبادا، به جنگ بین کارتل‌ها دامن زد.
در تصویر: ال‌چاپو در ۲۵ فوریه ۲۰۱۴ پس از بازداشت در مکزیک؛ تفنگداران دریایی مکزیک او را نزد خبرنگاران می‌برند.
۲
خواگیم گوزمن که به «ال‌چاپو» (در اسپانیایی یعنی کوتوله) معروف است سردسته گروه سینالوئا بود. او یکی از افرادی است که طی ده سال گذشته «از مهم‌ترین روسای یک باند تبه‌کار در سراسر جهان» به شمار می‌رفت. در زمانی که این عکس در زندان گرفته شده؛ این مرد با ظاهری که شباهتی به پولدارها ندارد، مشغول اداره امور گروهش بود و یکی از ثروتمندترین افراد جهان شده بود.
۳
دسته‌های بزرگ قاچاق مواد مخدر در مکزیک به «کارتل» معروف هستند. هرچند کارتل برای شرکت‌هایی که با هم همکاری می‌کنند هم استفاده می‌شود، در خود مکزیک این دسته‌ها، گاه نه تنها همکاری با هم ندارند که درگیر نبردهایی خونبار هستند. (در تصویر: سلاح‌های کشف‌شده از یکی از این کارتل‌ها در سال ۲۰۱۲)
۴
تفنگداران دریایی ارتش مکزیک در خط مقدم نبرد با کارتل‌ها و قاچاقچیان در آن کشور هستند. در تصویر: تفنگداران پس از نابودی ۴.۷ تن کوکایین، ۴۶۸ کیلو ماریجوانا و ده‌ها قرص روانگردان در سپتامبر ۲۰۱۸.
۵
گوزمن چند بار موفق شده از زندان فرار کند. از جمله یک بار در سبد لباس‌های چرک. (در تصویر: فوریه ۲۰۱۴، ال‌چاپو پس از بازداشت در مکزیکو سیتی)
۶
بار دیگر در سال ۲۰۱۵ که از زندان آلتیپلانو تونلی کند و فرار کرد. به گفته مقام‌های آمریکایی کارتل «ال‌چاپو» فقط بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۸، دست‌کم ۲۰۰ تن کوکائین و البته صدها تن هروئین و مواد دیگر به ایالات متحده وارد کرده‌است.
۷
در نهایت پس از چند بار فرار و بازداشت، خواکین گوزمن دو سال پیش، در آخرین روز ریاست جمهوری باراک اوباما و یک روز پیش از آغاز به کار دولت دونالد ترامپ به مقام‌های آمریکایی تحویل داده شد. (در تصویر: پلیس مکزیک در حال تحویل دادن ال‌چاپو به ایالات متحده؛ ژانویه ۲۰۱۷)
۸
یکی از خونین‌ترین درگیری‌ها میان کارتل‌ها بین دسته ال‌چاپو و دسته «زتا» -دیگر کارتل مشهور مکزیک- رخ داده‌است. دسته زتا تحت رهبری کهنه‌سربازهای حرفه‌ای مکزیک شکل گرفت و از نظر آمریکا زمانی «حرفه‌ای‌ترین» و «خطرناک‌ترین» کارتل فعال در مکزیک بود. (در تصویر: اعضای بازداشت‌شده زتا)
۹
گوزمن ۶۳ ساله زندگی فقیرانه و سختی را پشت سر گذاشت تا به یکی از «قوی‌ترین» روسای قاچاقچیان مواد مخدر در جهان تبدیل شود. کارتل‌ها از خشن‌ترین تبه‌کاران قاره آمریکا به شمار می‌روند. فعالیت‌های آنها در این سال‌ها، تنها در مکزیک ده‌ها هزار قربانی گرفته و عملا به یکی از بدترین خشونت‌های داخلی یک کشور در سال‌های معاصر تبدیل شده‌است. (در تصویر: ۱۹ ژانویه ۲۰۱۷، ال‌چاپو پشت میز بازجویی نشسته‌است)
۱۰
کارتل‌ها به تجارت کوکائین، ماریجوانا، مت‌آمفتامین، هروئین و دیگر مواد مشغول هستند. فعالیت‌های آن در این زمینه البته با رشته‌ای از دیگر تبه‌کاری‌ها مانند پول‌شویی نیز همراه است و خشونت‌های شدید و هولناک آنها، مانند بریدن سر و آویختن اجساد در شهرها یا روستاها، گاه خبرساز می‌شود.