اتحادیه اروپا از تصمیم آمریکا در رابطه با پایان دادن به معافیت برای خریداران نفت ایران انتقاد کرد و هشدار داد که این اقدام توافق هستهای با تهران را به خطر میاندازد. همزمان چین نیز آمریکا را به ایفای نقش مخرب در خاورمیانه و بازار انرژی متهم ساخت.
ایالات متحده روز دوشنبه اعلام کرد که معافیت کنونی هشت خریدار نفت ایران از تحریمها را تمدید نخواهد کرد.
این معافیتها به طور موقت شامل کشورهای چین، هند، ترکیه، یونان، ایتالیا، ژاپن، کره جنوبی و تایوان شده بود، اما حال این کشورها تنها تا ۱۲ اردیبهشت فرصت دارند که خرید نفت از ایران را به صفر برسانند.
ماجا کوچیجانچیچ، سخنگوی کمیسیون روابط خارجی اتحادیه اروپا، روز سهشنبه ۳ اردیبهشت در این باره به خبرنگاران گفت: «ما از تصمیم دیروز آمریکا برای عدم تمدید معافیتها متاسفیم. این امر بیشتر از قبل برجام را به خطر میاندازد.»
وی سپس بر پایبندی اتحادیه اروپا بر توافق هستهای تاکید کرد و خواستار آن شد که ایران نیز همچنان این توافق را به طور کامل رعایت کند.
از هشت کشوری که معافیت موقت دریافت کرده بودند پنج کشور یونان، ایتالیا، ژاپن، کره جنوبی و تایوان خرید نفت از ایران را در ماههای اخیر به طور چشمگیری کاهش دادهاند. این میان چین که بزرگترین مشتری نفت ایران محسوب میشود، واکنش شدیدی به تصمیم آمریکا نشان داده است.
گنگ شائونگ، یکی از سخنگوهای وزارت خارجه چین، تاکید داشت که پکن در برابر تحریمهای یکجانبهای که آمریکا علیه کشورهای دیگر وضع میکند، میایستد.
وی سپس گفت: «این تصمیم ایالات متحده به بیثباتی در خاورمیانه و بازار بینالمللی انرژی دامن میزند. ما از ایالات متحده میخواهیم که رویکرد مسئولانهای داشته باشد و نقش سازندهای ایفا کند، نه برعکس.»
به گفته او، چین قبلا نارضایتی خود را از این تصمیم ایالات متحده به اطلاع مقامات این کشور رسانده است و همکاری پکن با ایران در رابطه با انرژی یک همکاری «عادی» و قانونی است، همان گونه که با دیگر کشورها نیز چنین همکاری دارد و باید به آن احترام گذاشت.
این مقام دولت چین در ادامه به آمریکا هشدار داد که به منافع چین احترام بگذارد و هیچ اقدامی نکند که علیه منافع این کشور باشد.
آقای گنگ در نهایت تاکید کرد که پکن همچنان به تلاشهای خود برای حفاظت از حقوق مشروع شرکتهای چینی ادامه خواهد داد.
چین سال گذشته میلادی ۲۹.۲۷ میلیون تن نفت خام از ایران وارد میکرد که به طور روزانه حدود ۵۸۵ هزار و ۴۰۰ بشکه میشود. به عبارتی ایران شش درصد نفت وارداتی چین را تامین میکند.
پیش از این ترکیه نیز به تصمیم آمریکا اعتراض کرده بود، اما اسرائیل و عربستان سعودی به استقبال آن شتافتهاند.