مقامات کشورهای اروپایی در روز دیدار با محمدجواد ظریف وزیر خارجه ایران با تاکید مجدد بر حفظ توافق هستهای از تهران خواستند که همچنان در این توافق باقی بماند.
وزیران خارجه کشورهای بریتانیا، فرانسه و آلمان، سه کشوری که توافق هستهای را امضاء کردهاند، با توجه به این امر که تحریمها علیه ایران به منافع شرکتهای اروپایی نیز آسیب میرساند، روز سهشنبه ۲۵ اردیبهشت مذاکراتی با محمدجواد ظریف دارند.
بوریس جانسون وزیر خارجه بریتانیا در آستانه این دیدار در بروکسل اظهار داشت: «بریتانیا و شرکای اروپایی ما همچنان برجام را امری مهم برای امنیت خود میدانند و کاملا به انجام آن متعهد هستند».
وی افزود: «باید ببینیم چه گزینههایی داریم که با استفاده از آنها بتوانیم همچنان تحریمها علیه ایران را لغو کنیم و به ایران اطمینان بدهیم که به تعهدات خود طبق توافق هستهای پایبند هستیم. در عین حال از ایران میخواهیم همچنان به محدودیتهایی که برجام در رابطه با برنامه هستهای این کشور تعیین کرده است، پایبند بماند».
بوریس جانسون سپس از واشینگتن خواست از «هر اقدامی که میتواند مانع دیگر طرفهای توافق بشود تا نتوانند تعهدات خود را طبق توافق اجرا کنند، دوری کند».
ساعاتی قبل از این اظهارات، محمدجواد ظریف گفته بود که نشست «بسیار خوب و سازندهای» با فدریکا موگرینی رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا داشته است، چهرهای که کمک کرد تا شورای امنیت سازمان ملل متحد بر توافق هستهای صحه بگذارد و آن را تایید کند.
ظریف بعد از این دیدار که در مقر اتحادیه اروپا در بروکسل برگزار شد و یک ساعت به طول انجامید گفت که اعتقاد دارد دو طرف تلاش میکنند اطمینان دهند که «منافع کشورهای باقیمانده در برجام حفظ شود، به ویژه در رابطه با منافع ایران تضمینی داده شود».
موگرینی هم عنوان کرد هدف از این دیدار آن است که ببینیم چگونه ایران و اروپاییها میتوانند برای حفظ برجام همکاری کنند. وی سپس با تاکید بر ضرورت حفظ برجام به عنوان توافقی که «تاکنون جواب داده است» گفت که «تنها پس از آن میتوان روی مسائل دیگر کار کرد و شرایط را بهبود بخشید و همیشه چنین امکانی وجود دارد».
آریکا شش ماه به شرکتهای اروپایی مهلت داده که روابط تجاری خود را با تهران قطع کنند. از این رو اروپا برای حفظ برجام کار سادهای پیش رو نخواهد داشت.
کنوت فلکنشتاین از نمایندگان آلمان در پارلمان اروپا در گفتوگو با هانا کاویانی، خبرنگار اعزامی رادیو فردا به بروکسل، شرایط را به این شکل توضیح داد: «ما عادت داریم که آمریکاییها را در کنار خود داشته باشیم. برای زمانی بسیار طولانی آنها متحد قابل اعتماد ما بودهاند. حال به نظر میرسد که این گونه نیست».
وی افزود: «آنچه من از دولتم در آلمان و کمیسیون اروپا انتظار دارم یک مکانیسم روشن و کاراست که چگونه به تحریمهای آمریکا علیه ایران واکنش نشان دهیم بهطوری که از کمپانیهای اروپایی طرف تجارت با ایران حمایت شود».
مرکل: برجام بهرغم ضعفهایش باید حفظ شود
در همین حال، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان گفته که «گرچه توافق هستهای با ایران به طور حتم نقطه ضعفهایی دارد» اما باید حفظ شود.
خانم مرکل که در کنگره اتحادیه کارگران در برلین سخنرانی میکرد افزود: تصمیم دونالد ترامپ برای خروج آمریکا از توافق هستهای گویای «یک دگرگونی در روابط میان آلمان با آمریکا و اروپا با آمریکا» است.
وی افزود: «بریتانیا، فرانسه و آلمان معتقدند که توافق درباره برنامه هستهای ایران اگرچه به طور حتم ضعفهایی دارد اما باید از آن حمایت کنیم».
صدراعظم آلمان همچنین برای مثال گفت اروپا از «تهدیداتی که فعالیتهای ایران در سوریه متوجه اسرائیل میکند آگاه است، اما همچنان بر این باوریم که با این توافق امکانات بهتری برای گفتوگو با ایران به منظور دستیابی به توافقهای بیشتر داریم».
دولت آمریکا تاکید کرده که ایران باید تن به توافق جدیدی بدهد که برنامه موشکی این کشور را نیز شامل شود. ایران تاکنون این مسئله را رد کرده و در عین حال هشدار داده که اگر با موضع کنونی آمریکا علیه برجام، اروپاییها نتوانند تضمین بدهند که منافع ایران حفظ خواهد شد از این توافق خارج میشود.
در این راستا حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران، روز سهشنبه در مراسم دریافت استوارنامه «مارین موتوس» سفیر جدید استونی گفت: «ایران تنها در شرایطی میتواند در برجام باقی بماند که به طور کامل از منافع آن بهرهمند شود».
وی افزود: «متأسفانه امروز آمریکا قصد دارد در اقدامی بیمنطق و غیرحقوقی قوانین داخلی خود را به دیگر نقاط جهان گسترش دهد که باید همه کشورها از جمله اتحادیه اروپا در برابر آنها ایستادگی کنند».
پیش از این وزیر خارجه ایران در نامهای به دبیرکل سازمان ملل خروج آمریکا از برجام را «غیرقانونی» و «غیرموجه» خوانده و تاکید کرده که این کشور قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل را نیز «نقض» کرده است.