پارلمان آلمان روز پنجشنبه، ۱۳ خردادماه، طرحی را تصویب کرد که به موجب آن از این پس در کشور آلمان کشتار ارامنه،«نسلکشی» نامیده میشود.
دولت ترکیه نیز در نخستین واکنش سفیر خود را از این کشور فراخوانده است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، پارلمان آلمان علیرغم اعتراضات ترکیه، این طرح را که «در یابود و بزرگداشت نسلکشی ارامنه و دیگر اقلیتهای مسیحی ۱۰۱ سال پیش در دوران عثمانی» نام داشت، به رای گذاشته است. تنها یک نماینده به این طرح رای منفی و یک نماینده دیگر رای ممتنع داده است.
روزهای مقدم بر رایگیری، نخستوزیر ترکیه این طرح و رایگیری آن را «آزمونی» برای روابط میان دو کشور نامیده بود.
این طرح توسط ائتلاف راستگرا و چپگرای پارلمان و سبزهای مخالف دولت المان پیشنهاد شده بود و علیرغم عدم حضور آنگلا مرکل در زمان رایگیری، به گفته سخنگوی وی، کاملا مورد تایید و حمایت صدراعظم آلمان است. خانم مرکل ساعاتی پس از رای گیری در یک سخنرانی اعلام کرد ه روابط آلمان با ترکیه همچنان وسیح و محکم است.
نوربرت لامرت، سخنگوی پارلمان آلمان، پیش از انجام رایگیری گفته بود که پرداختن به وقایع تاریخی ممکن است دردناک باشد، با این همه ارزیابی صادقانه و انتقادی گذشته، نمیتواند موجب به خطر افتادن رابطه کشوری با کشور دیگر شود.
او تاکید کرده است که دولت فعلی ترکیه مسئول آنچه یک صد سال پیش رخ داده نیست، بلکه مسئول آینده این کشور است.
اندکی پس از تصویب این طرح، دولت ترکیه به آن واکنش نشان داد، سفیر خود از ایم کشور را فراخواند و آن را «اشتباهی تاریخی» از سوی آلمان نامید.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، نومان کورتولموز، سخنگوی دولت و معاون بنعلی ییلدیریم، نخستوزیر ترکیه، پس از انتشار خبر تصویب این طرح گفته است که این طرح "پوچ، تهی و اشتباهی تاریخی" است که دولت آلمان مرتکب شده است.
وی ذکر کلمه "نسلکشی" را اتهامی «تحریفشده و بیاساس» نامیده است.
وزارت امور خارجه ترکیه نیز به تصویب این طرح واکنش نشان داده است.
مولود چاووشاوغلو، وزیر خارجه ترکیه، روز پنجشنبه به «گذشته سیاه» آلمان اشاره کرده و میگوید «راه بستن پرونده سیاه گذشته خود، این نیست که با اتخاذ تصمیماتی سهلانگارانه و بیاساس در مجلس، تاریخ کشورهای دیگر را بدنام و بیآبرو کنید.»
علی رغم واکنش تند دولت ترکیه، نخستوزیر این کشور پیشتر اعلام کرده بود که تصویب یا عدم تصویب این طرح تاثیری بر توافق ترکیه و اتحادیه اروپا بر کنترل موج ورود پناهجویان به اروپا نخواهد داشت.
اما از آن سو در ایروان، پایتخت ارمنستان، مردم از تصویب این طرح خوشحالاند. خبرگزاری ایتارتاس به نقل از ادوارد نعلبندیان، وزیر خارجه ارمنستان، نوشته است که ارامنه این کشور از این تصمیم دولت آلمان استقبال میکنند. وی میگوید که تصویب این طرح نشان از مشارکت باارزش آلمان نه تنها در محکوم کردن کشتار ارامنه، بلکه در مبارزه جهانی علیه نسلکشی و جنایت علیه بشریت دارد.
خبر تصویب این طرح در پارلمان آلمان، مورد استقبال گسترده کاربران شبکه اجتماعی توییتر روبرو شده که با هشتگ #ArmenianGenocide در حال واکنش به این خبرند.
بسیاری از تاریخدانان میگویند که در دوران جنگ جهانی اول، حدود یک و نیم میلیون نفر از اقلیت ارامنه توسط ترکهای عثمانی کشته شدهاند.
ترکیه با نسلکشی نامیدن کشتاری که از سال ۱۹۱۵ آغاز شد، مخالف است و میگوید آنهایی که کشته شدند، قربانیان جنگ داخلی و ناآرامیهای مرتبط با آن هستند. ترکیه همچنین میگوید که در آمار کشتهشدگان غلو شده است.
بیش از بیست کشور جهان، ۴۳ ایالت آمریکا، واتیکان و نهادهای بین المللی از جمله پارلمان اروپا، انجمن محققان در مورد نسل کشی و کمیته فرعی سازمان ملل برای پیشگیری از نسل کشی و حفاظت از اقلیتها، کشتار ارامنه را نحستین نسلکشی قرن بیستم میدانند.