وزارت بازرگانی آمریکا با صدور فرمانی اضطراری عطف به قانون ضدتروریسم در کنترل صادرات، اعلام کرد که صدور دو موتور هواپیمای ایرباس به ایران را متوقف کرده است. این تصمیم وزارت بازرگانی آمریکا بنا بر بیانیه‌ای که دراین باره صادر کرده٬ به دلیل قصد شرکت‌های دخیل در این مبادله گرفته شده است.
نخست وزیر ترکیه، در چشم انداز ۱۰ ساله کشورش یعنی تا سال ۲۰۲۳، در صدد است تا در روند پیشرفت، ترکیه را تبدیل به یک مرکز مهم در عرصه هوانوردی و لجستیک یا تدارکات هوایی تبدیل کند. از همین رو شهر آنتالیا در جنوب غربی آن کشور، مکانی برای خدمات‌دهی به تعداد بی‌شماری از هواپیماها و شرکت‌های هوایی بین‌المللی شده است.
حال یکی از شرکت‌های واسطه در همین شهر، به اتهام نقض تحریم‌ها علیه ایران، با مشکل مواجه شده است. شرکت «3K Aviation» واسطه‌ای بین خریداران و فروشندگان تجهیزات هواپیماست. این شرکت محموله‌ای از دو موتور هواپیمای «ایرباس ای ۳۱۰» را از شرکتی که در آمریکا ثبت شده، دریافت می‌کند و در انبار نگهداری می‌کند، تا زمان تحویل آن به خریدار فرا برسد؛ و دردسر از همین جا آغاز می‌شود.
آن‌طور که وزارت بازرگانی آمریکا در بیانیه‌ای ۷ صفحه‌ای اعلام کرده است، مقصد این دو موتور ایرباس ایران بوده و قرار بوده است که یک هواپیمای باربری متعلق به شرکت هواپیمایی پویا، آنها را روز سه شنبه٬ ۱۷ دی‌ماه (برابر با ۷ ژانویه) به ایران منتقل کند٬ کشوری که بر اساس تحریم‌های آمریکا، اجازه خرید تجهیزات هواپیما را ندارد.
بیانیه وزارت بازرگانی دلیل تنبیه شرکت «3K Aviation» و دو شرکت دیگر را، قصد انتقال تجهیزات به ایران اعلام کرده است. اتهامی که «اِنگین بُرلوجا»٬ مدیر این شرکت در گفت‌وگو با رادیوفردا این‌گونه به آن واکنش نشان می‌دهد: «من هیچگاه نقض تحریم نکرده‌ام و تصمیم به چنین کاری هم ندارم. من نمی دانم وزارت بازرگانی آمریکا چگونه من را متهم به داشتن چنین قصدی می‌کند. من نمی دانم چنین اتهامی چگونه بدون اینکه هیچ مدرک گمرکی‌ای وجود داشته باشد به من وارد شده است.»
آقای بُرلوجا در عین حال درباره روند فعالیت شرکتش به رادیوفردا می‌گوید: «ما درخواست‌های فراوانی از هواپیماهایی دریافت می‌کنیم که در آنتالیا برای تعویض اجزا و قطعات توقف می‌کنند. مثلا موتورهایی دریافت می‌کنیم که باید منتظر دستور بعدی برای انتقال آنها باشیم. در این مورد هم ما فروشنده نیستیم و فقط واسطه‌ایم. در این مرحله هم منتظر خبر فروشنده بودیم که با این موتورها چه بکنیم. بعد از اینکه دستور وزارت بازرگانی آمریکا ما را شگفت‌زده کرد، تصمیم گرفتیم که موتورها را به فروشنده بازگردانیم و تلاشی برای فرستادن این موتورها به مکان دیگری نکردیم.»
علیرغم تلاش‌های رادیو فردا دو شرکت دیگری که نام آنها در بیانیه وزارت بازرگانی آمریکا آمده، «آدائِرو اینترنشنال» در آمریکا و «پویا ایرلاین در ایران»، برای ابراز موضع خود در این پرونده، در دسترس نبودند.
سه شرکت، بنا بر دستور وزارت بازرگانی آمریکا، به مدت ۱۸۰ روز نمی‌توانند اقلامی را که در فهرست اقلام خاص آمریکاست٬ خریداری و مبادله کنند. «اِنگین بُرلوجا» در آنتالیا درباره تاثیر چنین مجازاتی به رادیوفردا می‌گوید: «چنین تصمیمی می‌تواند بر صنعت نگهداری هواپیماها در بسیاری کشورها خصوصا اتحادیه اروپا تاثیر بگذارد. ایران یک مقصد رو به رشد برای صنعت هوایی است. هواپیماهای این کشور پرواز می‌کنند و حامل انسان هستند. اینکه این هواپیماها چقدر امنیت دارند ما نمی‌دانیم. دولت ایران تلاش خوبی را برای پیشبرد صنعت هوایی‌اش و حفظ جان انسان‌ها در پرواز‌های بین‌المللی انجام می‌دهد، اما نظر شخصی من این است که اگر اعمال چنین تحریم‌ها و قوانینی ادامه یابد، شبیه اعدام انسان‌ها خواهد بود.»
ممنوعیت ارسال تجهیزات هواپیماها به ایران سال‌هاست که توسط آمریکا اعمال می‌شود. لغو این تحریم، یکی از موارد ذکر شده در توافق ابتدایی ژنو است که مقام‌های ایرانی می‌گویند احتمالا در اواخر ماه جاری میلادی اجرایی خواهد شد. در صورت اجرای این توافق، در شش ماه اول، مجوز تأمین و نصب قطعات یدکی برای ایمنی پرواز هواپیماهای غیرنظامی ایران و گواهی تعمیر و بازرسی ایمنی و خدمات وابسته در ایران، صادر خواهد شد.
نخست وزیر ترکیه، در چشم انداز ۱۰ ساله کشورش یعنی تا سال ۲۰۲۳، در صدد است تا در روند پیشرفت، ترکیه را تبدیل به یک مرکز مهم در عرصه هوانوردی و لجستیک یا تدارکات هوایی تبدیل کند. از همین رو شهر آنتالیا در جنوب غربی آن کشور، مکانی برای خدمات‌دهی به تعداد بی‌شماری از هواپیماها و شرکت‌های هوایی بین‌المللی شده است.
حال یکی از شرکت‌های واسطه در همین شهر، به اتهام نقض تحریم‌ها علیه ایران، با مشکل مواجه شده است. شرکت «3K Aviation» واسطه‌ای بین خریداران و فروشندگان تجهیزات هواپیماست. این شرکت محموله‌ای از دو موتور هواپیمای «ایرباس ای ۳۱۰» را از شرکتی که در آمریکا ثبت شده، دریافت می‌کند و در انبار نگهداری می‌کند، تا زمان تحویل آن به خریدار فرا برسد؛ و دردسر از همین جا آغاز می‌شود.
آن‌طور که وزارت بازرگانی آمریکا در بیانیه‌ای ۷ صفحه‌ای اعلام کرده است، مقصد این دو موتور ایرباس ایران بوده و قرار بوده است که یک هواپیمای باربری متعلق به شرکت هواپیمایی پویا، آنها را روز سه شنبه٬ ۱۷ دی‌ماه (برابر با ۷ ژانویه) به ایران منتقل کند٬ کشوری که بر اساس تحریم‌های آمریکا، اجازه خرید تجهیزات هواپیما را ندارد.
بیانیه وزارت بازرگانی دلیل تنبیه شرکت «3K Aviation» و دو شرکت دیگر را، قصد انتقال تجهیزات به ایران اعلام کرده است. اتهامی که «اِنگین بُرلوجا»٬ مدیر این شرکت در گفت‌وگو با رادیوفردا این‌گونه به آن واکنش نشان می‌دهد: «من هیچگاه نقض تحریم نکرده‌ام و تصمیم به چنین کاری هم ندارم. من نمی دانم وزارت بازرگانی آمریکا چگونه من را متهم به داشتن چنین قصدی می‌کند. من نمی دانم چنین اتهامی چگونه بدون اینکه هیچ مدرک گمرکی‌ای وجود داشته باشد به من وارد شده است.»
آقای بُرلوجا در عین حال درباره روند فعالیت شرکتش به رادیوفردا می‌گوید: «ما درخواست‌های فراوانی از هواپیماهایی دریافت می‌کنیم که در آنتالیا برای تعویض اجزا و قطعات توقف می‌کنند. مثلا موتورهایی دریافت می‌کنیم که باید منتظر دستور بعدی برای انتقال آنها باشیم. در این مورد هم ما فروشنده نیستیم و فقط واسطه‌ایم. در این مرحله هم منتظر خبر فروشنده بودیم که با این موتورها چه بکنیم. بعد از اینکه دستور وزارت بازرگانی آمریکا ما را شگفت‌زده کرد، تصمیم گرفتیم که موتورها را به فروشنده بازگردانیم و تلاشی برای فرستادن این موتورها به مکان دیگری نکردیم.»
علیرغم تلاش‌های رادیو فردا دو شرکت دیگری که نام آنها در بیانیه وزارت بازرگانی آمریکا آمده، «آدائِرو اینترنشنال» در آمریکا و «پویا ایرلاین در ایران»، برای ابراز موضع خود در این پرونده، در دسترس نبودند.
سه شرکت، بنا بر دستور وزارت بازرگانی آمریکا، به مدت ۱۸۰ روز نمی‌توانند اقلامی را که در فهرست اقلام خاص آمریکاست٬ خریداری و مبادله کنند. «اِنگین بُرلوجا» در آنتالیا درباره تاثیر چنین مجازاتی به رادیوفردا می‌گوید: «چنین تصمیمی می‌تواند بر صنعت نگهداری هواپیماها در بسیاری کشورها خصوصا اتحادیه اروپا تاثیر بگذارد. ایران یک مقصد رو به رشد برای صنعت هوایی است. هواپیماهای این کشور پرواز می‌کنند و حامل انسان هستند. اینکه این هواپیماها چقدر امنیت دارند ما نمی‌دانیم. دولت ایران تلاش خوبی را برای پیشبرد صنعت هوایی‌اش و حفظ جان انسان‌ها در پرواز‌های بین‌المللی انجام می‌دهد، اما نظر شخصی من این است که اگر اعمال چنین تحریم‌ها و قوانینی ادامه یابد، شبیه اعدام انسان‌ها خواهد بود.»
ممنوعیت ارسال تجهیزات هواپیماها به ایران سال‌هاست که توسط آمریکا اعمال می‌شود. لغو این تحریم، یکی از موارد ذکر شده در توافق ابتدایی ژنو است که مقام‌های ایرانی می‌گویند احتمالا در اواخر ماه جاری میلادی اجرایی خواهد شد. در صورت اجرای این توافق، در شش ماه اول، مجوز تأمین و نصب قطعات یدکی برای ایمنی پرواز هواپیماهای غیرنظامی ایران و گواهی تعمیر و بازرسی ایمنی و خدمات وابسته در ایران، صادر خواهد شد.
