لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۲۰:۰۲

«زمین‌لرزه خاموش»، یافته جدید زمین‌شناسان


 زمين‌لرزه در استان سیچوآن، چين،۲۴ ارديبهشت ۱۳۸۷
زمين‌لرزه در استان سیچوآن، چين،۲۴ ارديبهشت ۱۳۸۷
طی روزهای ۲۴ تا ۲۸ بهمن در گردهمايی انجمن آمريکايی پيشرفت علم و خدمات اجتماعی در شهر شيکاگو يافته‌های جديد مربوط به مطالعات زمين‌شناسی و زمين‌لرزه ارائه شد.

دانشمندان در اعماق لايه‌های درونی زمين، بر روی خشکی و در دريا به دنبال مطالعه زمين‌لرزه هستند. با اين همه پرسشی که هنوز پاسخی در نزد آنها نيافته اين است که کی و کجا «زمين‌لرزه بزرگ بعدی» اتفاق خواهد افتاد.

لی رويدن، از مؤسسه فناوری ماساچوست، در سخنرانی خود در انجمن آمريکايی پيشرفت علم گفت: «بر اساس شواهد تاريخی در ژاپن و تبت زمين‌لرزه خواهيم داشت. اما آيا هرگز قادر خواهيم بود که آن را از قبل پيش‌بينی کنيم؟ پاسخ من اين است که، نمی‌دانم».

او همچنين اضافه کرد: « تعداد محدودی نشانه مرتبط با زمين‌لرزه وجود دارد، که تنها در بازنگری تحولات پس از وقوع آن قابل شناسايی است».

زمين‌لرزه‌ها در غالب موارد در محل انفصال پوسته‌های متحرک زمين روی می‌دهد. اما وقوع برخی از آنان در وسط پوسته‌ها هم ثبت شده است، زمين‌لرزه‌ای که در سال جاری در سیچوان چين اتفاق افتاد، نمونه‌ای از اين نوع لغزش‌های زمين است.

هارولد توبين، از دانشگاه وسکانسين در همين زمينه اظهار داشت: «زمين‌شناسان می‌توانند زمانی که پوسته تحت فشار است را تشخيص دهند، اما راه و روشی برای مشخص ساختن زمان شکست و ترک خوردن آن در اختيار ندارند».

جيمز اونز از دانشگاه يوتا می‌گويد: «محققان برای نصب دستگاه‌هايی در ژرفای گسل سن آندرياس واقع در ايالت کاليفرنيا، حفره‌ای به عمق بيش از سه کيلومتر و نيم حفر کرده‌اند، «به اين اميد که به هسته اصلی گسل دسترسی داشته باشند».

هارولد توبين در مورد تحقيق مشابهی روی ناوه‌های نانکای، در غرب اقيانوس آرام، که يکی از زلزله‌خيزترين نقاط بر روی کره زمين است، می‌گويد: «اگر بخواهيم فيزيک چگونگی کار گسست‌ها را بفهميم بايد به سراغ آن‌ها در اقيانوس‌ها برويم. حفاری علمی اصلی‌ترين راهی است که برای شناخت زمين در اختيار داريم».

زمين‌لرزه‌های اقيانوسی گاهی می‌تواند باعث بروز سونامی‌ شود، مانند موج‌های عظيم دريايی که در سال ۱۳۸۳ جان صدها هزار نفر را در کشورهای حاشيه اقيانوس هند گرفت.

سوزان شوارتز، استاد علوم زمين و سياره‌ای در دانشگاه کاليفرنيا در سانتا کروز، می گويد محققان نوع سومی از لغزش را کشف کرده‌اند که در امتداد انفصال‌های پوسته‌های زمين رخ می‌دهد.

برخی از انفصال‌های پوسته‌ای خزش‌هايی آرام دارند به گونه‌ای که باعث لغزش زمين نمی‌شوند، در حاليکه در ديگر موارد اصطکاک و ريزش به طور ناگهانی اتفاق می‌افتد و باعث لرزش زمين می‌شود.

در اين نوع جديد انفصال‌های پوسته‌ای در ابتدا به هم می‌چسبند، و بعد به آرامی جريان خزش آغاز می‌شود و بنا بر اين حرکت زمين از چند هفته تا يک سال به طول می‌انجامد و از اين رو هيچ زمين‌لرزه‌ای پيش نمی‌آيد.

گروه تحقيقاتی خانم شوارتز اين خزش‌های کند و آهسته که به نام «زمين‌لرزه‌های خاموش» شناخته می‌شوند را در مطالعات خود روی لايه‌های زمين‌شناختی در شبه‌جزيره نيکويا در کاستاريکا، کشف کردند.

بنا بر گزارش‌های ارائه شده در اين گردهمايی چهار روزه، حفاری‌های عميق و ثبت لرزش پوسته‌های زمين هنوز هم قابل اتکاترين اطلاعات را در مورد زمين‌لرزه‌ها در اختيار دانشمندان قرار می‌دهد.
XS
SM
MD
LG