مرکز مبارزه با تروریسم آکادمی ارتش آمریکا که روز پنج‌شنبه، ۱۴ اردیبهشت، مجموعه‌ای از اسناد کشف شده در محل سکونت بن لادن را منتشر کرد، می‌گوید این اسناد نشان‌دهنده «روابط خصمانه» جمهوری اسلامی و القاعده بوده است.
لیام کالینز، مدیر مرکز مبارزه با تروریسم آکادمی ارتش، در این خصوص به خبرگزاری رویترز گفته است: «این اسناد نشان می‌دهند که رابطه ایران و القاعده خصمانه بوده و بیشتر حول مذاکرات غیرمستقیم بر سر آزادی تعدادی از جهادگرایان (القاعده) بوده است که به همراه خانواده‌های‌شان از سوی جمهوری اسلامی بازداشت شده بودند.»
به دنبال حمله آمريکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱، شماری از رهبران عملياتی القاعده به همراه خانواده‌های خود به ايران گريختند، که دولت ايران آنها را تحت «حصر خانگی» قرار داد.
ايران طی اين سال‌ها شماری از اين افراد، از جمله برخی از وابستگان اسامه بن لادن، را آزاد کرد، ولی گفته می‌شود که «هم‌چنان شماری از آنها را در اختيار دارد».
مرکز مبارزه با تروریسم آکادمی ارتش آمریکا ۱۴ اردیبهشت‌ماه ۱۷ سند از مجموعه اسناد متعلق به اسامه بنلادن را منتشر کرد که در یکی از آنها متعلق به ژوئن ۲۰۰۹ یکی از فرماندهان القاعده خطاب به بن لادن نوشته است که ایرانیان «ماه گذشته تعدادی از برادران» را آزاد کرده است.
به گفته این مرکز، در این نامه تأکید شده است که ایران قصد دارد «در عرض یک هفته» تعدادی دیگر، از جمله احتمالا برخی از اعضای خانواده بن لادن را آزاد کند.
بر اساس تحلیل‌های این مرکز، آزادی برخی از اعضای القاعده، از جمله سیف‌العدل، از سوی ایران نه به دلیل ابراز همدردی با القاعده، بلکه در واکنش به تهدیدهای القاعده و همچنین ربوده شدن یک دیپلمات جمهوری اسلامی در پاکستان بوده است.
حشمت‌الله عطارزاده، دبیر سوم سرکنسولگری ایران در پیشاور پاکستان، نوامبر ۲۰۰۸ (آبان‌ماه ۱۳۸۷) ربوده شد و انگشت اتهام در این آدم‌ربایی به سوی القاعده نشانه رفت. آقای عطارزاده در نهایت در ماه مارس ۲۰۱۰ (فروردین ۱۳۸۹) آزاد شد.
رویترز تأکید می‌کند که علی‌رغم آزادی تعدادی از اعضای خانواده بن لادن از سوی ایران، گزارش‌ها حاکی است که سعد، یکی از پسران بن لادن که در ایران نگهداری می‌شد، سال ۲۰۰۹ کشته شده است.
در یکی از نامه‌های منتشر شده از سوی این مرکز، بن لادن از یکی از اعضای القاعده خواسته است تا نامه‌ای از سعد، به دلیل «اطلاعات مهمی که در خصوص ماهیت حقیقی حکومت ایران» در خود دارد، در آرشیو القاعده نگهداری شود.
رویترز همچنین تأکید کرده است که حتی بعد از آزاد شدن دیپلمات ایرانی، جمهوری اسلامی هم‌چنان یکی از دختران بنلادن را به همراه همسرش نزد خود نگاه داشته است.
بنلادن ماه مه ۲۰۱۰ در نامه‌ای به یکی از دستیارانش آورده است: «این عادلانه نیست که زنان را از همسران‌شان جدا کنند، بنابراین آنها (جمهوری اسلامی) باید دخترم و همسرش را با هم آزاد کنند.»
در اين اسناد همچنین عطيه عبدالرحمن، که برای مدتی پس از مرگ بن لادن و پیش از آن‌که به دست آمریکایی‌ها کشته شود، مرد شماره ۲ القاعده به حساب می‌آمد، با ناراحتی و تلخی از رابطه و مذاکره با ايران صحبت می‌کند.
عطيه عبدالرحمن در نامه‌ای نوشته است: «اين جنايتکاران نه برای ما نامه‌ای فرستادند و نه از طريق برادرمان برای ما پيامی فرستادند. چنين رفتاری از جانب آنها چيز غيرمعمولی نيست، بلکه شيوه و طرز تفکر آنها اين طوری است. آنها نمی‌خواهند نشان دهند که در حال مذاکره با ما هستند يا به فشارهای وارده از جانب ما پاسخ می‌دهند.»
مرکز مبارزه با تروریسم آکادمی ارتش آمریکا می‌گوید هنوز به طور دقیق مشخص نیست چه منطقی پشت بازداشت اعضای نظامی القاعده از سوی ایران، آن هم بدون طی مراحل قانونی، نهفته است.
این مرکز می‌گوید احتمال دارد این دستگیری‌ها به منظور بازداشتن القاعده از دست زدن به اقدام نظامی علیه ایران صورت گرفته باشد یا امکان دارد جمهوری اسلامی اعضای القاعده را برای چانه‌زنی با واشینگتن نزد خود نگاه داشته است.
علی‌رغم این روابط خصمانه، مطالعات این مرکز نشان می‌دهد که پس از حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱، گروه القاعده ایران را به عنوان پایگاه جایگزین برای فعالیت‌های خود مد نظر قرار داده بود.
این مرکز تأکید کرده است که سیف العدل، عضو ارشد القاعده که سال‌ها در ایران در حصر خانگی بود، بارها در نوشته‌های عمومی خود خاطرنشان کرده است که القاعده توانسته است با حامیان خود در ایران که مرتبط با گلبدین حکمتیار، جنگ‌سالار افغان، هستند، ارتباط برقرار کند.
در این نوشته‌ها اما هیچ‌گاه اشاره‌ای به ارتباط القاعده با دولت جمهوری اسلامی نشده است.
آمریکا تاکنون بارها ایران را به حمایت از گروه‌های تروریستی، از جمله القاعده متهم کرده است، با این حال تهران همواره از القاعده به عنوان گروه تروریستی یاد کرده است و خبرگزاری‌های جمهوری اسلامی بارها گزارش‌هایی مبنی بر دستگیری اعضای القاعده در ایران منتشر کرده است.
لیام کالینز، مدیر مرکز مبارزه با تروریسم آکادمی ارتش، در این خصوص به خبرگزاری رویترز گفته است: «این اسناد نشان می‌دهند که رابطه ایران و القاعده خصمانه بوده و بیشتر حول مذاکرات غیرمستقیم بر سر آزادی تعدادی از جهادگرایان (القاعده) بوده است که به همراه خانواده‌های‌شان از سوی جمهوری اسلامی بازداشت شده بودند.»
به دنبال حمله آمريکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱، شماری از رهبران عملياتی القاعده به همراه خانواده‌های خود به ايران گريختند، که دولت ايران آنها را تحت «حصر خانگی» قرار داد.
ايران طی اين سال‌ها شماری از اين افراد، از جمله برخی از وابستگان اسامه بن لادن، را آزاد کرد، ولی گفته می‌شود که «هم‌چنان شماری از آنها را در اختيار دارد».
مرکز مبارزه با تروریسم آکادمی ارتش آمریکا ۱۴ اردیبهشت‌ماه ۱۷ سند از مجموعه اسناد متعلق به اسامه بنلادن را منتشر کرد که در یکی از آنها متعلق به ژوئن ۲۰۰۹ یکی از فرماندهان القاعده خطاب به بن لادن نوشته است که ایرانیان «ماه گذشته تعدادی از برادران» را آزاد کرده است.
به گفته این مرکز، در این نامه تأکید شده است که ایران قصد دارد «در عرض یک هفته» تعدادی دیگر، از جمله احتمالا برخی از اعضای خانواده بن لادن را آزاد کند.
بر اساس تحلیل‌های این مرکز، آزادی برخی از اعضای القاعده، از جمله سیف‌العدل، از سوی ایران نه به دلیل ابراز همدردی با القاعده، بلکه در واکنش به تهدیدهای القاعده و همچنین ربوده شدن یک دیپلمات جمهوری اسلامی در پاکستان بوده است.
حشمت‌الله عطارزاده، دبیر سوم سرکنسولگری ایران در پیشاور پاکستان، نوامبر ۲۰۰۸ (آبان‌ماه ۱۳۸۷) ربوده شد و انگشت اتهام در این آدم‌ربایی به سوی القاعده نشانه رفت. آقای عطارزاده در نهایت در ماه مارس ۲۰۱۰ (فروردین ۱۳۸۹) آزاد شد.
رویترز تأکید می‌کند که علی‌رغم آزادی تعدادی از اعضای خانواده بن لادن از سوی ایران، گزارش‌ها حاکی است که سعد، یکی از پسران بن لادن که در ایران نگهداری می‌شد، سال ۲۰۰۹ کشته شده است.
در یکی از نامه‌های منتشر شده از سوی این مرکز، بن لادن از یکی از اعضای القاعده خواسته است تا نامه‌ای از سعد، به دلیل «اطلاعات مهمی که در خصوص ماهیت حقیقی حکومت ایران» در خود دارد، در آرشیو القاعده نگهداری شود.
رویترز همچنین تأکید کرده است که حتی بعد از آزاد شدن دیپلمات ایرانی، جمهوری اسلامی هم‌چنان یکی از دختران بنلادن را به همراه همسرش نزد خود نگاه داشته است.
بنلادن ماه مه ۲۰۱۰ در نامه‌ای به یکی از دستیارانش آورده است: «این عادلانه نیست که زنان را از همسران‌شان جدا کنند، بنابراین آنها (جمهوری اسلامی) باید دخترم و همسرش را با هم آزاد کنند.»
در اين اسناد همچنین عطيه عبدالرحمن، که برای مدتی پس از مرگ بن لادن و پیش از آن‌که به دست آمریکایی‌ها کشته شود، مرد شماره ۲ القاعده به حساب می‌آمد، با ناراحتی و تلخی از رابطه و مذاکره با ايران صحبت می‌کند.
عطيه عبدالرحمن در نامه‌ای نوشته است: «اين جنايتکاران نه برای ما نامه‌ای فرستادند و نه از طريق برادرمان برای ما پيامی فرستادند. چنين رفتاری از جانب آنها چيز غيرمعمولی نيست، بلکه شيوه و طرز تفکر آنها اين طوری است. آنها نمی‌خواهند نشان دهند که در حال مذاکره با ما هستند يا به فشارهای وارده از جانب ما پاسخ می‌دهند.»
مرکز مبارزه با تروریسم آکادمی ارتش آمریکا می‌گوید هنوز به طور دقیق مشخص نیست چه منطقی پشت بازداشت اعضای نظامی القاعده از سوی ایران، آن هم بدون طی مراحل قانونی، نهفته است.
این مرکز می‌گوید احتمال دارد این دستگیری‌ها به منظور بازداشتن القاعده از دست زدن به اقدام نظامی علیه ایران صورت گرفته باشد یا امکان دارد جمهوری اسلامی اعضای القاعده را برای چانه‌زنی با واشینگتن نزد خود نگاه داشته است.
علی‌رغم این روابط خصمانه، مطالعات این مرکز نشان می‌دهد که پس از حمله آمریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱، گروه القاعده ایران را به عنوان پایگاه جایگزین برای فعالیت‌های خود مد نظر قرار داده بود.
این مرکز تأکید کرده است که سیف العدل، عضو ارشد القاعده که سال‌ها در ایران در حصر خانگی بود، بارها در نوشته‌های عمومی خود خاطرنشان کرده است که القاعده توانسته است با حامیان خود در ایران که مرتبط با گلبدین حکمتیار، جنگ‌سالار افغان، هستند، ارتباط برقرار کند.
در این نوشته‌ها اما هیچ‌گاه اشاره‌ای به ارتباط القاعده با دولت جمهوری اسلامی نشده است.
آمریکا تاکنون بارها ایران را به حمایت از گروه‌های تروریستی، از جمله القاعده متهم کرده است، با این حال تهران همواره از القاعده به عنوان گروه تروریستی یاد کرده است و خبرگزاری‌های جمهوری اسلامی بارها گزارش‌هایی مبنی بر دستگیری اعضای القاعده در ایران منتشر کرده است.
