محمد خاتمی، رئیس جمهور سابق ایران، گفته است که اصلاحطلبی صرفا به معنی ماندن در حکومت نیست. او گفته است فعلا درباره انتخابات ریاستجمهوری آینده نظری نمیدهد ولی تاکید کرده است که شرکتنکردن در انتخابات آینده، به معنی «خروج از نظام» نیست.
آقای خاتمی که به گزارش وبسایت رسمیاش به مناسبت ماه محرم با جمعی از اصلاح طلبان دیدار داشته، در این نشست گفته است تصمیمگیری درباره انتخابات آینده را به اجماع جریان اصلاحطلبی واگذار میکند.
او گفته است که اهل تحریم انتخابات نیست ولی شرکتنکردن و معرفینکردن نامزد به معنی «خروج از نظام» نیست و «نباید تحت تأثیر جنگ روانی قرار بگیریم».
رئیس جمهور سابق ایران اسفندماه سال ۹۰ در انتخابات مجلس شورای اسلامی از یک حوزه رایگیری در حومه تهران رای داد. این اقدام او، انتقاد گروههایی از اصلاحطلبان و منتقدان جمهوری اسلامی را در داخل و خارج ایران برانگیخت.
آقای خاتمی پیش از این انتخابات هم گفته بود «دلسوزان جمهوری اسلامی هیچگاه انتخابات را تحریم نمیکنند» اما در عین حال تاکید کرده بود در آن انتخابات اصلاحطلبان «نمیتوانند و نباید» شرکت کنند.
در واکنش به انتقادهای مطرحشده، او در بيانيهای گفت که برای «باز نگه داشتن روزنههای اصلاحطلبی» در انتخابات شرکت کرده است.
محمد خاتمی که در سالهای ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴ رئیس جمهوری اسلامی ایران بود، بار دیگر از وضعیت فعلی ایران ابراز نارضایتی کرده و گفته است: «الان وضعی که ما بهخصوص از نظر اقتصادی داریم وضع سختی است و بالاخص از نظر وضعیت معیشت مردم عادی خیلی دشوار است».
او درباره تاثیر تحریمها بر این وضع گفته است: «تحریمها و فشارهای بینالمللی یکی از عوامل اصلی است که البته اگر مدیریت سنجیدهای بود میشد آثار بد آن را کم کرد.»
او از دولتهای غربی به خاطر وضع تحریمها علیه ایران انتقاد کرده و گفته است: «چه تحریم هوشمندی؟ این تحریم برای فشار آوردن روی مردم است. پس حقوق بشر چه شده است؟»
آقای خاتمی گفته است: «همه موظفیم که برای اصلاح این وضع تلاش کنیم». او در عین حال از «یک جریان و تفکر» انتقاد کرده است که «میگوید هر کس در من هضم نشود، خارج از نظام است.»
رئیسجمهور سابق ایران گفته است: «مگر فلان آقای نظامی یا امنیتی حق دارد درون و بیرون نظام را تعریف کند؟»
به گفته محمد خاتمی، «نظام همین مردم هستند». او گفته است: «ما نظامی می خواهیم که به معیشت مردم برسد و حرمت مردم را نگه دارد.»
محمد خاتمی همچنین خواستار اجماع و همبستگی اصلاحطلبان درباره انتخابات ریاست جمهوری آینده ایران شده است. انتخابات ریاست جمهوری قرار است خرداد ۱۳۹۲ برگزار شود.
به نوشته وبسایت رسمی محمد خاتمی، این گروه از اصلاحطلبانی که در این دیدار حضور داشتهاند، از آقای خاتمی خواستهاند به صورت رسمی و در چارچوب یک منشور «رهبری سیاسی جبهه اصلاحات» را بپذیرد و با رایزنیهای او، اصلاحطلبان در قالب یک مدل نهایی به انتخابات ورود کنند.
یک روز پیش از این مجید محتشمی، سخنگوی جبهه اصلاحطلبان، به خبرگزاری نیمهرسمی مهر گفته بود که اعضای این جبهه با محمد خاتمی دیدار کردهاند و او در این دیدار گفته است «منتظر رویکردهای مثبتی در کشور» است.
آقای محتشمی گفته است این گروه از فعالان سیاسی با حسن خمینی، نوه بنیانگذار جمهوری اسلامی نیز دیداری خواهند کرد.
احزاب و گروههای ۱۸گانه جبهه اصلاحطلبان به دبیرکلی مصطفی کواکبیان پیش از این با اکبر هاشمی رفسنجانی نیز دیدار کردهاند.
آقای خاتمی گفته است: «مردم و اصلاحطلبان باید توجه کنند که مسأله ما این نیست که حتما به قدرت برسیم.»
او درباره تعریف اصلاحطلبی گفته است: «اصلاحطلبی می گوید هر کس پایبند به قانون اساسی است، هر عقیدهای میخواهد داشته باشد و میگوید من در چارچوب قانون اساسی عمل میکنم شهروند جمهوری اسلامی است و از همه حقوق آن برخوردار است.»
به گفته رئیس جمهور سابق ایران، «البته این به این معنا نیست که قانون اساسی عیب ندارد. قانون اساسی هم امر بشری است اما ملاک و معیار همه ما در عمل باید قانون اساسی باشد.»
او که در سالهای گذشته و از جمله به خصوص در سه سال گذشته پس از انتخابات مناقشهبرانگیز ریاست جمهوری خرداد ۸۸ خواستار «اجرای کامل قانون اساسی» جمهوری اسلامی شده است، این بار هم گفته است: «باید همه قانون اساسی اجرا بشود. قانون اساسی هم ولایت فقیه دارد و هم حقوق مردم و هم قدرت مردم در جابهجاکردن حکومت بدون توسل به زور. همه اینها در قانون اساسی است و همه آنها باید اجرا شود.»
محمد خاتمی تاکید کرده است که جریان اصلاحطلبی «داخل نظام» است و این روزها «کسانی که نباید در عرصه سیاسی فعال باشند»، میگویند اصلاحطلبان، «خارج از نظام» هستند.
آقای خاتمی درباره شرکتکردن اصلاحطلبان در انتخابات گفته است: «اصول را نباید فدای مصلحتاندیشیهای موسمی کرد.»
او توضیح داده است: «آمدن در صحنه نباید به معنی دستبرداشتن از اصول اصلاحات باشد.
محمد خاتمی همچنین از عملکرد اقتصادی دولت خود دفاع کرده است و گفته است: «نباید دست از شعارهایمان برداریم. باید به مردم بگوییم جامعه مدنی، آزادی، حرمت مردم و حقوق انسان، معیشت مردم را هم درست میکند.»
رئیس جمهور سابق ایران در این دیدار خود همچنین به درگیریهای اخیر بین اسرائیل و فلسطینیان نوار غزه اشاره کرده است و آن را نمونهای از «ظلم در عرصه بینالمللی» بر شمرده است.
او درباره موضعگیری مجامع بینالمللی درباره این تحولات گفته است: «همانهایی که به خاطر شکستن پای آهو در فلان نقطه جهان موضعگیری میکنند، اینجا مردم اینطور دارند کشته میشوند ولی عکسالعملی نشان نمیدهند یا امور را به تعارف برگزار میکنند.»