علی لاریجانی با انتقاد از سخنان اخیر محمود احمدینژاد گفته است نمیتوان همه مشکلات اقتصادی ایران را ناشی از تحریمها دانست و در عین حال تاکید کرده است به علت فشار تحریمها، مجلس با اجرای مرحله دوم هدفمندکردن یارانهها مخالف است.
رئیس مجلس ایران روز جمعه ٨ دی در جمع گروهی از مسئولان بسیج دانشجویی وابسته به سپاه گفته است: «من این را قبول ندارم که تمام مشکل اقتصادی ما تقصیر تحریمهاست. من معتقدم تحریمها تأثیر در معیشت مردم داشته است ولی ضعف در مدیریت اجرایی نقشش بیشتر بوده است و اگر ما اقتصاد با رونقی داشتیم مشکلات ما در حال حاضر اینقدر نبود.»
رئیس مجلس ایران روز جمعه ٨ دی در جمع گروهی از مسئولان بسیج دانشجویی وابسته به سپاه گفته است: «من این را قبول ندارم که تمام مشکل اقتصادی ما تقصیر تحریمهاست. من معتقدم تحریمها تأثیر در معیشت مردم داشته است ولی ضعف در مدیریت اجرایی نقشش بیشتر بوده است و اگر ما اقتصاد با رونقی داشتیم مشکلات ما در حال حاضر اینقدر نبود.»
آقای لاریجانی گفته است مقامات ایران نباید «پشت تحریمها پنهان شوند».
محمود احمدینژاد در مصاحبهای که شامگاه دوم دی ماه از تلویزیون جمهوری اسلامی پخش شد، از عملکرد اقتصادی دولت خود دفاع کرد و گفت منتقدان او میخواهند نقش تحریمها را در مشکلات فعلی ایران کمرنگ نشان دهند.
به گفته رئیس جمهوری ایران، «ابعاد تحریمها معلوم است و حداقل مسئولین کشور میدانند اما الآن قابل بازگو کردن نیست».
رئیس مجلس ایران در واکنش ضمن تایید فشار تحریمها بر اقتصاد ایران گفته است: «شعار اصلاح ساختار اقتصادی در شرایط تحریم امکانپذیر نیست».
به گفته او «در حالی که نه به شما تکنولوژی جدید میدهند و نه ارزی برای واردات تکنولوژی داریم نتیجه این میشود که کارخانهها بسته شده و تعداد بیکاران اضافه میشود.»
علی لاریجانی گفته است در شرایطی که «تحریمها به اقتصاد فشار میآورد، کشور نیازمند ثبات اقتصادی است و شما باید تلاطمات اقتصادی داخل کشور را آرام کنید».
او گفته است به همین دلایل، «مجلس به طور حتم اجرای فاز دوم هدفمند کردن یارانهها را در شرایط کنونی به مصلحت کشور نمیداند» و با افزایش قیمت سوخت به ویژه گازوئیل و بنزین مخالف است.
رئیس مجلس ایران گفته است: «اگر شرایط کشور عادیتر بود، حتما به سمت هدفمند کردن یارانهها به صورت پلکانی میرفتیم اما ما به هیچ وجه معتقد به شوک اقتصادی نیستیم».
آقای لاریجانی در این باره به قانون قانون ممنوعیت پرداخت یارانه نقدی از محل فروش ارز ناشی از صادرات نفت خام و میعانات گازی سهم دولت اشاره کرده است که اخیرا در مجلس به تصویب رسید و رئیس مجلس سه هفته پیش در ۱۷ آذر آن را ابلاغ کرد. محمود احمدینژاد در ابلاغ این قانون تاخیر کرده بود.
بر اساس این مصوبه همه منابع حاصل از فروش ارز ناشی از صادرات نفت و گاز، بخشی از بودجه عمومی دولت محسوب میشود و دولت حق ندارد این منبع را برای مواردی خاص مانند پرداخت یارانه نقدی استفاده کند.
در دو سال گذشته، بازار ارز ایران شاهد نوسانات بسیار بوده و قیمت دلار حتی تا چهار برابر افزایش پیدا کرده است. برخی از نمایندگان مجلس و همچنین کارشناسان منتقد دولت، دولت را متهم کردهاند که به درستی از منابع خود برای مدیریت اقتصاد کشور استفاده نمیکند.
این مصوبه مجلس پس از آن مطرح شد که گمانهزنیهایی درباره تصمیم دولت به هزینهکردن از محل درآمدهای نفت و گاز ایران برای تنظیم بازار ارز ایران و همچنین پرداخت یارانه مستقیم به شهروندان از محل فروش ارز در مرحله دوم طرح حذف یارانهها مطرح شد.
منتقدان در این باره دولت را متهم کردند که قصد دارد با افزایش قیمت ارز در بازار داخلی، درآمد کسب کند و از محل این درآمد، یارانههای مستقیم پرداختی به شهروندان را افزایش دهد.
از جمله احمد توکلی، نماینده مجلس و از چهرههای عمده اصولگرای منتقد دولت که در زمینه اقتصاد تخصص دارد، اول مهرماه در نامهای سرگشاده با عنوان «گزارش به مردم»، از تلاش دولت برای گرانکردن ارز خبر داد و گفت: «دولت الان اجازه میخواهد که ارز را گران کند و مابهالتفاوت را به صورت نقدی بین مردم توزیع کند. اقدام تورمزایی که شیرینی موقت و تلخکامی طولانی مدت دارد.»
محمود احمدینژاد در مصاحبه تلویزیونی اخیر خود سخن از «پنجبرابر کردن» یارانه پرداختی و توزیع آن بین خانوارهای ایرانی گفته بود که این بخش از سخنان او نیز واکنشهای انتقادی نمایندگان مجلس را در پی داشت.
پیشنهاد آقای احمدینژاد در این مصاحبه این بود که نفت و گاز را در داخل به دلار ۲۵۰۰ تومانی بفروشد و درآمد آن را به عنوان یارانه نقدی به خانوارها بدهد.
احمد توکلی، نماینده مجلس و از چهرههای عمده اصولگرا، در واکنش به این سخنان رئیس جمهوری، یک «اخطار قانون اساسی» در صحن مجلس داد و گفت: «ایشان میخواهد گازی را که به مردم میفروشد، به قیمت ترکیه حساب کند و نفت خامی که به پالایشگاهها میفروشد به قیمت ۱۰۰ دلار حساب کند. یک برآورد ابتدایی نشان میدهد حدود ۲۵۰ میلیارد دلار از طریق افزایش قیمت حاملهای انرژی پول کسب میکند.»
به گفته احمد توکلی، برای تحقق این پیشنهاد رییس جمهوری، «قیمت بنزین معمولی به لیتری ۵ هزار تومان، قیمت بنزین سوپر به لیتری ۵۵۰۰ تومان و قیمت گازوییل به لیتری ۱۷۵۰ تومان» میرسد.
علی لاریجانی در سخنرانی روز جمعه خود گفته است این «افزایش قیمت سوخت موجب نابودی صنایع و بخشهای دیگر میشود.»
آقای لاریجانی گفته است برای اجرای این مرحله باید ٣٠٠ هزار میلیارد تومان به نقدینگی کشور اضافه شود. او گفته است اجرای چنین برنامهای به گرانی دامن میزند و «قطعا در کشور بحران اجتماعی ایجاد میکند.»