رئیس جمهوری ترکیه روز یکشنبه ۳۰ آبان گفت که کشورش لازم نیست «به هر قیمتی» به اتحادیه اروپا بپیوندد و می‌تواند به‌جای آن بخشی از یک اتحادیه امنیتی شامل چین، روسیه و کشورهای آسیای مرکزی باشد.
به گزارش خبرگزاری رویترز به نقل از روزنامه حریت ترکیه، رجب طیب اردوغان در راه بازگشت از سفر خود به پاکستان و ازبکستان به خبرنگاران گفت: «ترکیه باید احساس راحتی کند و نباید بگوید که تنها راه من اتحادیه اروپا است و آن هم به هر قیمتی. این نظر من است.»
ترکیه که یکی از اعضای پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، نیز هست طی یازده سال گذشته کوشیده تا به عضویت اتحادیه اروپا درآید اما هم‌اینک بخت پیوستن این کشور به این اتحادیه کمتر از همه دوره‌های گذشته ارزیابی می‌شود.
رهبران اروپایی نسبت به وضعیت آزادی‌های دموکراتیک در ترکیه انتقاد دارند و ترکیه نیز به‌نوبه خود از آنچه «رفتار تحقیرآمیز» غرب نسبت به خود می‌نامد، شکایت دارد.
به نوشته رویترز آقای اردوغان در ادامه سخنان روز یکشنبه خود گفت: «چرا نباید ترکیه عضو شانگهای پنج باشد؟ من این را به آقای پوتین [رئیس‌جمهور روسیه]، آقای نظربایف [رئیس‌جمهور قزاقستان] و به آنهایی که الان در شانگهای پنج هستند گفتم.»
چین، روسیه، و چهار کشور از کشورهای آسیای مرکزی یعنی قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، و ازبکستان در سال ۲۰۰۱ یک بلوک امنیتی به نام «سازمان همکاری شانگهای» تشکیل دادند عمدتاً با این هدف که با تهدیدات اسلام‌گرایی تندرو و قاچاق مواد مخدر از افغانستان مقابله کنند.
این بلوک امنیتی به رهبری چین که همکاری‌های چندجانبه امنیتی، اقتصادی و فرهنگی میان دولت‌های عضو را هماهنگ می‌کند، پیش از پیوستن ازبکستان به آن با نام «شانگهای پنج» معروف بود.
ایران، هند، پاکستان، افغانستان و مغولستان جزو کشورهای ناظر سازمان همکاری شانگهای هستند و در حال حاضر دو کشور بلاروس و ترکیه نیز حق شرکت در برخی جلسات سازمان همکاری شانگهای را دارند اما از حق رأی برخوردار نیستند.
ایران از مدت‌ها پیش برای عضویت کامل در این سازمان تلاش می‌کند و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، هم از درخواست عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای حمایت کرده است.
رئیس‌جمهوری ترکیه در ادامه با اشاره به مسئله پیوستن کشورش به سازمان همکاری شانگهای گفت که «امیدوارم تحول مثبتی در این راستا صورت بگیرد و فکر می‌کنم پیوستن ترکیه به شانگهای پنج باعث می‌شود ترکیه با دستی بسیار بازتر عمل کند.»
رجب طیب اردوغان هفته گذشته از مردم ترکیه خواست تا در خصوص سرنوشت پیوستن ترکیه به اتحادیه اروپا تا پایان سال جاری میلادی صبر به‌خرج دهند و گفت که در مورد عضویت ترکیه در این اتحادیه ممکن است در سال ۲۰۱۷ یک همه‌پرسی برگزار کند.
