ایران نخستین قرارداد فروش نفت خود به اروپا پس از برداشتن تحریم‌ها علیه این کشور را با شرکت نفتی هلنیک پترولیوم، بزرگترین پالایشگاه نفت یونان، منعقد کرد.
به گزارش خبرگزاری بلومبرگ، هلنیک پترولیوم در بیانیه‌ای اعلام کرد فوراً خرید نفت از ایران را شروع خواهد کرد.
این قرارداد همچنین شامل توافق برای آزادسازی منابع مالی متعلق به شرکت ملی نفت ایران است که چهار سال پیش و در نتیجه اعمال تحریم‌ها بلوکه شده بود.
توافق ازسرگیری صادرات نفت ایران به یونان پس از دیدار روز جمعه امیرحسین زمانی‌نیا، معاون وزیر نفت ایران، و پانوس اسکورلتیس وزیر انرژی یونان، در آتن حاصل شد.
تحلیلگران نفتی معتقدند ایران یک ماه پس از برداشتن تحریم‌ها صد هزار بشکه در روز و چهار برابر آن شش ماه پس از تحریم‌ها به عرضه نفت خود خواهد افزود.
ایران می‌گوید بلافاصله ۵۰۰ هزار بشکه در روز صادرات نفت خود را افزایش خواهد داد. این در حالی است که مازاد عرضه به بازار قیمت نفت را به پایین‌ترین حد در ۱۲ سال گذشته رسانده‌است.
«اولیویر جاکوب» مدیر عامل شرکت مشاوره‌ای «پترو ماتریکس» سوئیس می‌گوید «نمایندگان دیگر کشورهای اروپایی به تهران مسافرت کرده‌اند؛ بنابراین، چنین بازدیدهایی از سوی مشتریان سنتی نفت ایران نیز محتمل است.»
طبق اعلام سازمان اطلاعات انرژی آمریکا، پیش از اعمال تحریم‌ها بر ضد ایران، اروپا دومین واردکننده عمده نفت ایران بود و تقریباً ۶۰۰ هزار بشکه نفت در روز از این کشور در سال ۲۰۱۱ وارد کرد.
همچنین، بر پایه اعلام آژانس بین‌المللی انرژی، یونان بزرگترین واردکننده اروپایی نفت ایران بود و در سال ۲۰۱۱ حدود ۱۲۰ هزار بشکه نفت در روز از ایران وارد کرد.
روز ۱۹ ژانویه، آژانس بین‌المللی انرژی در گزارشی هشدار داد بازگشت نفت ایران ممکن است قیمت‌ها را از این هم پایین‌تر بیاورد زیرا جای خالی کاهش تولید نفت شیل آمریکا را در بازار پر خواهد کرد.
«سیتی گروپ» پیش‌بینی کرده‌است جریان نفت ایران به اروپا ممکن است جایگزین نفت روسیه و عراق شود.
شرکت‌های نفتی اروپایی، شامل رویال داچ شل، انی، و توتال برای بازگشت به ایران و توسعه میادین نفتی ایران- که چهارمین ذخایر بزرگ دنیا را در اختیار دارد - اعلام آمادگی کرده‌اند.
از سوی دیگر، رویترز به نقل از مقامات ایران می‌گوید پالایشگاه‌های اسپانیا، ایتالیا، فرانسه، و یونان مناسب‌ترین ترین گزینه‌ها برای خرید نفت از ایران هستند. این کشورها پیش از اعمال تحریم‌ها جزو خریداران نفت از ایران بودند.
از زمان اعمال تحریم‌ها در اواسط ۲۰۱۲ جریان نفت ایران به اروپا قطع شده‌است، به جز تعداد محدودی محموله نفتی که به دلیل تعهد به قرارداد پیش از تحریم به ایتالیا صادر شد.
رکن‌الدین جوادی، مدیر عامل شرکت ملی نفت ایران، می‌گوید برخی محدودیت‌ها مانع افزایش صادرات نفت به ۱٫۵ میلیون بشکه در روز است.
مسئولان نفتی ایران گفته‌اند در پی راه حل‌های قانونی موقت برای فروش نفت هستند. آنها تأکید می‌کنند تمامی نفت مازاد در عرض کمتر از سه ماه در بازارهای جهانی به فروش خواهد رفت. برای نمونه، خریداران می‌توانند نفت خام خریده و به دولت ایران بیمه نفتکش‌ها را تضمین دهند.
نفت خام برنت روز جمعه بیش از ۳۰ دلار در هر بشکه معامله شد اما قیمت نفت در سال جاری ۲۰ درصد و از ژوئن ۲۰۱۴ بیش از ۷۰ درصد کاهش یافته‌است.
