روزنامه اعتماد ضمن انتشار گزارشی دربارهٔ سرنوشت نامعلوم دکل نفتی «دین» از قول حمید موید صدر، نماینده مجلس نهم، نوشتهاست: «در مورد پرونده دکل نفتی مزبور، واقعیت این است که دکلی خریداری شده، اما هرگز به ایران نیامدهاست.»
این روزنامه نوشتهاست: «میتوان عبارت دکل گمشده را طعنهای به تمام ماجرا دانست. گمشدنی در کار نبود»، نوشتهاست: شاید انتخاب نام «دکلی که هرگز نیامد» برای شرح داستان جذابتر باشد.
روزنامه اعتماد در تیتر یک شماره هفتام تیر ماه خود از مذاکرات فشردههستهای در وین و احتمال «عبور از ضربالاجل» خبر دادهاست.
روزنامه تعادل در گزارشی از «نفسگیرترین روزهای مذاکرات هستهای»، از قول عباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران نوشتهاست: «فعلاً تمدید در دستور کار ما نیست و بنای ما این است که در تاریخ تعیین شده به یک جمعبندی برسیم. ما در این دوره بنای تمدید بهصورت ادوار قبلی را نداریم که چندین ماه تمدید شود ولی ممکن است چند روزی نیاز باشد که کار ادامه پیدا کند.»
روزنامه شرق با اشاره به «سه شرط فابیوس برای توافق»، نوشتهاست: «لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه، با مشت پر به وین رسید؛ او به سیاق قبل بهمحض ورود به وین، در جمع خبرنگاران گفت: برای رسیدن به توافقی محکم با ایران، این کشور باید سه شرط را بپذیرد.»
روزنامه جوان، نزدیک به سپاه پاسداران، در تیتر یک خود با عنوان عبور غرب از لوزان» نوشتهاست: «تا غروب شنبه جان کری و محمدجواد ظریف در مجموع دو دور متوالی با یکدیگر ملاقات کردند ولی هنوز مشخص نیست طرفین تا چه حد توانستهاند «مسائل خیلی سخت» موجود را حل و فصل کنند.»
روزنامه کیهان که در شمار روزنامههای منتقد توافق ژنو و تفاهم لوزان قرار دارد در تیتر یک شماره هفتم تیر ماه خود با اشاره به اظهارات معاون وزارت خارجه آمریکا نوشتهاست: «ایران تسلیمشدنی نیست، باید توافق کنیم.»
روزنامه قانون در تیتر یک شماره یکشنبه خود از «ورود کامران دانشجو به باشگاه زمینخواران» گزارش داده و با اشاره به جزئیات پرونده این مقام دولت پیشین در پرونده تغییر اراضی در لواسان، نوشتهاست: «بعد از دو معاون احمدینژاد چشممان به وزیر نور چشمی رئیس دولت دهم روشن شد که پرونده تخلفاتش با شکایت سازمان امور اراضی ایران به دادگاه ارسال شدهاست.»
امیر محبیان از چهرههای رسانهای اصولگرایان در گفتوگو با روزنامه آفتاب یزد تأکید کردهاست که «محمود احمدینژاد از فیلتر نظام رد نمیشود.»
روزنامه جهان صنعت تیتر یک شماره هفتم تیر ماه خود را به گزارشی از آمارهای تازه در خصوص بیکاری زنان اختصاص داده و از قول معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نوشتهاست: «از هر یکصد مرد فارغالتحصیل ۱۳ نفر و از هر ۱۰۰ زن نیز ۳۱ نفر بیکار است.»
نگاه روزنامهها به مذاکرات هستهای؛ «عبور از ضرب الاجل»
روزنامه اعتماد در تیتر یک شماره هفتام تیر ماه خود از مذاکرات فشردههستهای در وین و احتمال «عبور از ضرب الاجل» خبر دادهاست.
سارا معصومی در گزارش روزنامه اعتماد با اشاره به اینکه «وزرای امور خارجه ایران و ۱+۵ به هتل پلهکوبرگ وین رسیدهاند و دیدارهای هستهای در سطح سران در هشتمین دور از مذاکرات میان ایران و ۱+۵ اینبار در وین با تجدید دیدار محمدجواد ظریف با جان کری آغاز شده»، نوشتهاست: «هر دو وزیر تنها سه روز مانده به ضربالاجل زمانی ۳۰ ژوئن برابر با ۱۰ تیر خود را به پایتخت اتریش رساندهاند تا شاید اینبار بتوانند کار نیمهتمام خود در ماههای جولای و نوامبر ۲۰۱۴ را تمام کنند» اما «با وجود آنکه نگاهها به کوبرگ تاریخی دوخته شدهاست تا شاید اینبار هم توافقنامهای سرنوشتساز در آن به دست آید اما لحن کلام جان کری و محمدجواد ظریف در بدو ورود به کوبرگ و آغاز دیدارهای هستهای چندان خوشبینانه یا شاید هم به اندازهای که انتظار میرفت امیدوارکننده نبود.»
اعتماد با تأکید براینکه «روز شنبه در کوبرگ تمام منابع خبری از احتمال تمدید دو تا سه روزه مذاکرات خبر میدادند»، نوشتهاست: «ایران و ۱+۵ در ماه نوامبر ۲۰۱۴ در وین توافق کردند که یک بار در ماه مارس به چارچوب کلی درخصوص راهکار نهایی دست پیدا کنند و بار دیگر هم تا ژوئن بهگونهای کار را پیش ببرند که در نهایت برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به دست آید. دو طرف در ماه مارس هم نتوانستند عین ضرب الاجل تعیین شده را به جا بیاورند و تفاهم اولیه در دومین روز از ماه آوریل به دست آمد.»
این روزنامه نوشتهاست که «شاید اینبار هم تکههای سیاسی و فنی این پازل به گونهای در کنار هم قرار بگیرند که توافق جامع در روزهای ابتدایی ماه جولای رقم بخورد. برخی از دیپلماتها با عبور از تاریخ ۳۰ ژوئن اعتقاد دارند که ضرب الاجل اصلی تاریخ ۹ جولای است. در این تاریخ تیم مذاکرهکننده آمریکایی باید متن برجام به تفاهم رسیده میان ایران و ۱+۵ را در اختیار کنگره قرار دهد.»
روزنامه تعادل نیز در گزارشی از «نفسگیرترین روزهای مذاکرات هستهای»، نوشتهاست: «آخرین دور مذاکرات هستهای میان ایران و گروه ۱+۵ با ورود محمدجواد ظریف و جان کری همتای آمریکاییاش به وین بهصورت جدیتری در حال پیگیری است» و «با افزایش دیدارها و مذاکرات میان تیم مذاکرهکننده ایران و کشورهای غربی همچنان اخبار و گمانهزنیها درخصوص روند مذاکرات در جریان است و مقامات ایرانی و غربی بااشاره به سختیهای پیش روی مذاکرات همچنان از به نتیجه رسیدن این مذاکرات اظهار خوشبینی میکنند.»
به گزارش روزنامه تعادل، عباس عراقچی معاون وزیر خارجه ایران اعلام کردهاست که «فعلاً تمدید در دستور کار ما نیست و بنای ما این است که در تاریخ تعیین شده به یک جمعبندی برسیم. ما در این دوره بنای تمدید بهصورت ادوار قبلی را نداریم که چندین ماه تمدید شود ولی ممکن است چند روزی نیاز باشد که کار ادامه پیدا کند.»
روزنامه شرق هم از «بازگشت مانع فرانسوی» به مذاکرات هستهای گزارش داده و نوشتهاست: «دو وزیر خارجه ایران و آمریکا جمعه و شنبه به وین رسیدند، جان کری، شب جمعه عصابهدست به وین رسید و محمدجواد ظریف ظهر شنبه. لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه، عصر شنبه رسید و همان عصر، اولین مذاکره را با ظریف داشت. قرار است فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، امروز راهی وین شود. وزیر خارجه آلمان و انگلیس هم روز یکشنبه به جمع مذاکرهکنندگان میپیوندند، اما هنوز زمان حضور وزرای خارجه روسیه و چین مشخص نیست.»
زینب اسماعیلی در گزارش روزنامه شرق با اشاره به «سه شرط فابیوس برای توافق»، نوشتهاست: «لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه، با مشت پر به وین رسید؛ او به سیاق قبل بهمحض ورود به وین، در جمع خبرنگاران گفت: برای رسیدن به توافقی محکم با ایران، این کشور باید سه شرط را بپذیرد.»
شرق از قول وزیر خارجه فرانسه نوشتهاست: «محدود کردن درازمدت ظرفیت تحقیق و توسعه، بازرسیهای سختگیرانه از تأسیسات ایران از جمله مراکز نظامی و بالاخره بازگشت خودکار تحریمها درصورت نقض تعهدات ایران» سه شرطی است که وزیر خارجه فرانسه آن را «شرایط لازم» برای رسیدن به توافق جامع عنوان کردهاست.
روزنامه جوان، نزدیک به سپاه پاسداران نیز در تیتر یک خود با عنوان «عبور غرب از لوزان» نوشتهاست: «تا غروب شنبه جان کری و محمدجواد ظریف در مجموع دو دور متوالی با یکدیگر ملاقات کردند ولی هنوز مشخص نیست طرفین تا چه حد توانستهاند «مسائل خیلی سخت» موجود را حل و فصل کنند.»
این روزنامه از «نحوه لغو تحریمها و دامنه بازرسیها» به عنوان «دو مسئله سختی» یاد کرده که «همچنان لاینحل باقیمانده» و نوشتهاست: «در حالی که قرار است دیگر وزرای ۱+۵ نیز تا روز یک شنبه به وین بیایند، عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه و نفر دوم تیم مذاکره کننده هستهای ایران، در گفت و گو با «العالم» گفتهاست: «تغییر موضع برخی کشورهای ۱+۵ باعث شده راه حلهایی که در لوزان به دست آمد، دیگر پاسخگوی مذاکرات نباشد.»
روزنامه جوان از قول عباس عراقچی نوشتهاست: «ما در خیلی از موارد در لوزان به راهحلهای خوبی رسیدیم و الان آن راهحلها پیاده میشود، ولی در بعضی موارد در لوزان به راهحل نرسیدیم و همچنین برخی راهحلهایی که در لوزان به آنها رسیدیم پاسخگو نیست به خصوص اینکه بعد از لوزان برخی از کشورهای ۱+۵ اظهاراتی داشتند و مواردی را مطرح کردند و تغییراتی در مواضعشان مشاهده شد و این یک مقدار زیادی کار را سختتر کردهاست.»
روزنامه کیهان که در شمار روزنامههای منتقد توافق ژنو و تفاهم لوزان قرار دارد در تیتر یک شماره هفتم تیر ماه خود با اشاره به اظهارات معاون وزارت خارجه آمریکا نوشتهاست: «ایران تسلیمشدنی نیست، باید توافق کنیم.»
«ورود کامران دانشجو به باشگاه زمینخواران»
روزنامه قانون در تیتر یک شماره یک شنبه خود از «ورود کامران دانشجو به باشگاه زمینخواران» گزارش داده و نوشتهاست: «بعد از دو معاون احمدینژاد چشممان به وزیر نور چشمی رئیس دولت دهم روشن شد که پرونده تخلفاتش با شکایت سازمان امور اراضی ایران به دادگاه ارسال شدهاست.»
این روزنامه با اشاره به اینکه «کامران دانشجو متهم به زمینخواری است و به زودی باید درپیشگاه دستگاه عدلیه پاسخگوی اتهامات خود باشد»، نوشتهاست: «هرچند اطلاعی از صدور کیفرخواست و تاریخ دادگاه در دست نیست اما با توجه به شکایت سازمان امور اراضی ایران و مدارک موجود در این پرونده باید در آینده نزدیک شاهد رسیدگی به اتهامات وزیر دولت دهم در دادگاه کیفری استان باشیم البته اگر اتهامات محدود به بحث زمینخواری باشد در غیر این صورت اگر در دادگاه انقلاب به اتهامات رسیدگی شود، یعنی دایره تخلفات مورد بررسی فراتر از تغییر کاربری زمینها توسط کامران دانشجو خواهد بود.»
روزنامه قانون به استناد اظهارات رئیس سازمان امور اراضی ایران دربارهٔ ارسال «پرونده صدور مجوزهای غیرقانونیِ تغییر کاربریِ زمین توسط کامران دانشجو وزیر پیشین علوم، به قوهقضائیه»، از قول قباد افشار نوشتهاست: «کامران دانشجو در دوره مسئولیتش در استانداری تهران مجوزهای غیرقانونی صادر کردهاست.»
وحیده کریمی گزارش نویس روزنامه قانون با اشاره به اینکه «کامران دانشجو در دولت اول محمود احمدینژاد، مدتی استاندار تهران بود و در زمان انتخابات جنجال برانگیز ۸۸ رئیس ستاد انتخابات وزارت کشور شد»، نوشتهاست: کامران دانشجو «بعد از انتخابات، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را به دست آورد هرچند در پرونده کاری او، قائم مقام و معاون سیاسی و سرپرست وزارت کشور نیز در دولت احمدینژاد وجود دارد.»
روزنامه قانون همچنین با یادآوری اظهارات قباد افشار، رئیس سازمان امور اراضی کشور، در زمستان سال ۹۳، نوشتهاست: «شکایت از کامران دانشجو در خصوص یک پرونده زمینخواری در لواسان در زمان دولت نهم» انجام شدهاست.
عباس تدین، حقوقدان و استاد دانشگاه، دربارهٔ اتهامات کامران دانشجو در خصوص «تغییر کاربری اراضی» در دوره مدیریت استانداری تهران، به روزنامه قانون گفتهاست: «قانون صراحت دارد اگر کسی در زمان تصدی گری و شغل دولتی مرتکب جرم شده باشد همان دادگاهی که صالح به رسیدگی جرائم اینها در زمان تصدی گری بوده در آن زمان همان دادگاه باید رسیدگی کند.»
این حقوقدان گفتهاست که «در این مورد دادگاه کیفری یک صالح به رسیدگی است» و نداشتن شغل یا سمت قبلی در زمان حال «مانع از رسیدگی نخواهد بود ومجازات و جزای نقدی یا حبس سرجای خود باقی است.»
درحالی که روزنامه قانون در تیتر یک خود به صراحت کامران دانشجو را به «زمین خواری» متهم کردهاست، روزنامه رسالت در شماره یکشنبه خود از کامران دانشجو به عنوان عضو ائتلاف انتخاباتی «یکتا» نامبرده و از قول وی نوشتهاست: «یکتا دغدغه ولایت دارد نه مکتب ایرانی.»
«از هر ۱۰۰ زن فارغالتحصیل دانشگاه ۳۱ نفر بیکار است»
روزنامه جهان صنعت تیتر یک شماره هفتم تیر ماه خود را به گزارشی از آمارهای تازه در خصوص بیکاری زنان اختصاص داده و از قول معاون وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نوشتهاست: «از هر یکصد مرد فارغالتحصیل ۱۳ نفر و از هر ۱۰۰ زن نیز ۳۱ نفر بیکار است.»
به نوشته این روزنامه، کورش پرند معاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تأکید براینکه «یکی از معضلات پیش روی کشور افزایش جمعیت فارغالتحصیلان بیکار است»، به آمارهای تازهای دربارهٔ بیکاری دانشگاهیان اشاره کرده و گفتهاست: «با این روند پیشبینی میشود که در سالهای آتی جمعیت بیکار دارای تحصیلات عالی به بیش از ۴۰ درصد برسد» و این درحالی است که «نرخ بیکاری فارغالتحصیلان مرد ۱۲٫۹ درصد و برای زنان ۳۱٫۳ درصد» است.
معاون وزیر کار به جمعیت غیرفعال و تعداد قابل توجه دانشجویان اشاره کرده و گفتهاست: «نرخ بیکاری فارغالتحصیلان دانشگاهها را در حال حاضر ۱۸٫۹ درصد» است و «این آمار نشان میدهد که از میان ۱۰۰ فارغالتحصیل دانشگاهی، ۱۹ نفر بیکار هستند» و «به عبارت دیگر از هر ۱۰۰ مرد فارغالتحصیل ۱۳ نفر و از هر ۱۰۰ زن فارغالتحصیل ۳۱ نفر بیکار هستند.»
به گفته کوروش پرند «بیشترین نرخ فارغالتحصیلان بیکار را در رشتههای علوم کامپیوتر و کشاورزی به ترتیب با ۲۷٫۲ و ۲۷ درصد» است.
روزنامه جهان صنعت یادآوری کردهاست که «براساس آخرین آمارهای ارایه شده از سوی مرکز آمار ایران در حال حاضر تعداد بیکاران فارغالتحصیل کشور دستکم یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر است.»
این روزنامه با اشاره به آسیبهایی که طی یک دهه اخیر دربارهٔ اشتغال و بیکاری فارغالتحصیلان ایجاد شدهاست به «طولانی شدن دوره ورود به بازار کار و همچنین دلسردی از یافتن شغل مناسب» به عنوان دلایلی یاد کرده که سبب «حرکت جمعیت تحصیلکرده کشور به سمت غیرفعالی و خانهنشینی» شدهاست.
رمزگشایی از دکل گمشده ۸۷ میلیون دلاری
روزنامه اعتماد ضمن انتشار گزارشی دربارهٔ سرنوشت نامعلوم دکل نفتی «دین» از قول حمید موید صدر، نماینده مجلس نهم، نوشتهاست: «اتفاق اخیری که در مورد خرید یک دکل به وجود آمد، مسائلی را ایجاد کردهاست که پرداختن به فساد مالی در کشور را تبدیل به یک مسئله جدی کردهاست» چرا که «در مورد پرونده دکل نفتی مزبور، واقعیت این است که دکلی خریداری شده، اما هرگز به ایران نیامدهاست.»
زهرا علی اکبری در گزارش روزنامه اعتماد با تأکید براینکه «میتوان عبارت دکل گمشده را طعنهای به تمام ماجرا دانست. گمشدنی در کار نبود»، نوشتهاست: شاید انتخاب نام «دکلی که هرگز نیامد» برای شرح داستان جذابتر باشد.
گزارش نویس روزنامه اعتماد نوشتهاست: «دکل گمشده ایرانی میتواند دستمایه یک فیلم هیجانانگیز هالیوودی باشد. فیلمی که شگردهای مافیا را با جذابترین قصهها به تصویر میکشد. چند دلال راهی مرکز شهر میشوند. سر از ساختمانهای نزدیک به هم نفت در میآورند. آن قدر دلیل میآورند تا طرفشان راضی شود که هم مجموعهاش به دکل نیاز دارد و هم این دلالان توان خرید دکل را در سختترین دوره تحریمها دارند. تحریم لقمه چربی را در دامان این کاسبان انداخت. لقمهای به بزرگی ۸۷ میلیون دلار.»
حمید حسینی، فعال بازار فرآوردههای نفتی، با اشاره به «سناریوهای مختلف» دربارهٔ سرنوشت دکل نفتی دین به روزنامه اعتماد گفتهاست: «هر چند برخی میگویند دکل در قطر رویت شدهاست، وی تأیید میکند گزارشی را دیدهاست که در آن اشاره شده دکل حفاری که قرار بود امروز در خلیج فارس باشد، در آبهای مکزیک مشغول به کار است.»
حمید حسینی با اشاره به اینکه «باید همه جوانب را در نظر گرفت»، گفتهاست: «من فکر میکنم این دکلی که امروز در آبهای مکزیک در حال کار است، متعلق به ما نیست. بالاخره این دکل در شرایط تحریم خریداری شدهاست، در موقعیتی که هیچ شرکتی حاضر به دور زدن تحریم و فروش دکل به ایران نبود و کار در این شرایط ویژگیهای خاص خود را دارد» و در چنین شرایطی «بسیاری از شرکتهای زیر مجموعه نفت و فعال در این حوزه، مانند شرکت تأسیسات دریایی که قرار بود این دکل را بخرد، علاقهمند بودند دکل ملکی داشته باشند» و «دلالانی این وسط حضور دارند که میخواستند معامله را جوش بدهند.»
حمید حسینی گفتهاست: «این موضوع را باید از چند زاویه بررسی کرد، وضعیت اول این است که قسط اول پرداخت شدهاست و بعد از آن دیگر پولی از سوی ایران واریز نشده و در نتیجه مالک دکل آن را به شرکتی دیگر فروختهاست یا اینکه در وضعیت دوم واسطهها قسطهای بعدی را دریافت کردهاند و چیزی به فروشنده دکل ندادهاند و وضعیت سوم نیز این است که خود شرکت تأسیسات دریایی با اطلاع از اینکه واسطهها پول را به شرکت فروشنده نمیدهند، آن را پرداخت کرده باشد.»
این فعال بازار فرآوردههای نفتی همچنین تأکید کرده که «یک موضوع برای من مسلم است، اینکه پول به شرکت فروشنده نرسیدهاست، درست است که این پول از سوی ایران پرداخت شد اما در جیب دلالان و واسطههایی است که در این قرارداد حضور دارند» چرا که «اگر این دکل متعلق به ایران بود، یعنی شرکت فروشنده پول آن را گرفته بود، نمیتوانست آن را به شرکتی دیگر و به نقطهای دیگر منتقل کند چون مالک آن ما بودیم ولی حقیقت این است که ما پولی دادیم و دکلی نداریم.»
عباس سلطانی نیز از زاویهای دیگر به ماجرای دکل گم شده نگاه کرده و به روزنامه اعتماد گفتهاست: «به نظر میرسد اساساً دکلی با این مشخصات و به این اسم وجود خارجی نداشتهاست» و «خرید، فروش و جابهجایی دکل تنها روی کاغذ اتفاق افتادهاست و از ابتدا چنین دکلی وجود نداشتهاست.»