یک روز پس از آغاز سال ۱۳۹۶، سازمان کنترل صادرات بریتانیا، با انتشار اطلاعیهای گفته است که «فهرست ایران» در ارتباط با تحریمهای هستهای دیگر موضوعیت ندارد.
«لیست ایران» آنطور که وزارت بازرگانی بینالمللی بریتانیا میگوید، برای آن تهیه شده بود تا صادرکنندگانی که قصد انجام مبادلات با ایران داشتند از مقصد استفاده از محصولاتشان مطلع شوند.
این هم به این معنی است که دولت بریتانیا دربارهٔ نگرانی استفاده از محصولات در برنامه مرتبط با سلاحهای کشتار جمعی یا همان استفاده دوگانه، به بازرگانان اطلاعرسانی میکرد.
از همین رو فهرستی از شرکتها و نهادهای ایرانی تهیه شده بود تا به صادرکنندگان محصولات در این باره کمک کند تا دچار نقض تحریم نشوند.
اما آنطور که وزارت بازرگانی بینالمللی بریتانیا در اطلاعیه اخیر خود که تاریخ دوم فروردین را دارد، اشاره کرده، توافق اتمی مدتی است اجرا میشود و تحریمهای مرتبط با برنامه هستهای ایران بیش از یکسال پیش رفع شده است و برای ایران این موضوع عنصر مهم برای بازگشت به جامعه بینالمللی است.
از همین رو این وزارت تصمیم گرفته که اکنون «فهرست ایران» موضوعیت خود را از دست داده و از زمره دستورالعملهای بازرگانی بریتانیا حذف شده است.
آنطور که یک منبع مطلع به رادیو فردا گفته، اینکه این اقدام وزارت بازرگانی بینالمللی، بیش از یکسال پس از به اجرا درآمدن برجام انجام شده، به دلایل فنی رخ داده و «چون تغییراتی در دولت بریتانیا در جریان بوده، این موضوع به تأخیر افتاده بود و دلیل دیگری ندارد».
البته در اطلاعیه، وزارت بازرگانی بینالمللی بریتانیا، به صادرکنندگان و بازرگانان هشدار داده شده که همچنان تحریمهای دیگری از جمله در رابطه با موضوع تروریسم و حقوق بشر پابرجا است و فعالان اقتصادی بریتانیا باید مطمئن شوند که اقدامات آنها، نقضکننده این محدودیتها نیست. در زمینه آن تحریمها وزارت بازرگانی بریتانیا دستورالعملهای جداگانهای در اختیار بازرگانان گذاشته است.
وزارت بازرگانی بینالمللی بریتانیا میگوید رفع تحریمها به معنی آن است که ایران میتواند آزادانهتر در جامعه بینالمللی تجارت کند و این فرصتی برای شرکتهای بریتانیایی است که میخواهند در یکی از به گفته این اطلاعیه «بزرگترین بازارهایی که در دهههای اخیر وارد اقتصاد جهانی میشود»، فعالیت کنند.
کشورهای گروه پنج به علاوه، بهویژه آمریکا، از زمان دستیابی به توافق اتمی با ایران، و اجرای برجام، اقداماتی اعتمادساز برای آن دسته از فعالان اقتصادی که تمایل به سرمایهگذاری در ایران دارند، انجام دادهاند.
اما در طول بیش از یک سالی که از اجرای برجام میگذرد، مقامهای ایرانی بارها از سرعت بهبود وضعیت اقتصادی انتقاد کردهاند.
برخی ناظران میگویند مشکل احیای اقتصاد ایران، تنها مرتبط با تحریمهای هستهای نبوده، و در کنار نظام پولی بانکی در داخل ایران، سایر تحریمها بهویژه تحریمهای اولیه آمریکا، از جمله موانع اصلی در مسیر بازگشت ایران به اقتصاد جهانی است.