سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی ایران از شناسایی «گسل‌های بزرگ و پنهان در شهر تهران» خبر داد و اعلام کرد که با توجه به یافته‌های جدید «تمامی شهر در معرض خطر زمین‌لرزه قرار دارد.»
به گزارش خبرگزاری تسنیم، مرتضی طالبیان، رئیس پژوهشکده علوم زمین سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی ایران، روز دوشنبه ۲۱ تیر در این باره توضیح داد که «تمامی مطالعات برآورد خطر که در گذشته در شهر تهران انجام شده، بر مبنای گسل‌های شناخته‌شدهٔ شمال و جنوب تهران بوده‌است و نقش گسل‌های داخل شهر کمتر مورد توجه قرار گرفته شده بود.»
تاکنون گسل شمال تهران در منطقه تجریش، گسل‌های شمال و جنوب شهر ری و همچنین گسل کهریزک در جنوب تهران، مهم‌ترین و اصلی‌ترین گسل‌های محدوده تهران محسوب می‌شده‌اند.
رئیس پژوهشکده علوم زمین اما روز دوشنبه با اعلام اینکه «برای اولین بار در مطالعات اخیر با استفاده از روش اندازه‌گیری کمّی، گسل‌های بزرگ و پنهان در شهر تهران شناسایی شدند»، گفت: «عمده‌ترین آنها گسل پردیسان در بخش مرکزی شهر است. این گسل پنهان حداقل نرخ جنبش سه‌برابر گسل شمال تهران دارد و می‌تواند خطری به مراتب بزرگ‌تر از آن گسل و به بزرگی زمین‌لرزه‌ای که در شهر بم رخ داد را ایجاد کند.»
مرتضی طالبیان همچنین افزود: «خطر زمین‌لرزه در تهران منحصر به گسل‌های داخل و حاشیه شهر نیست بلکه گسل‌هایی که با فاصلهٔ نه چندان دور از تهران قرار دارند، از جمله گسل‌های البرز مرکزی، می‌توانند خطرساز باشند؛ که نمونه آن زمین‌لرزه فیروزآباد – کجور بود که لرزش آن در تهران محسوس بود.»
وی در ادامه گفت: «شهرهای بزرگ ایران از جمله مشهد و تبریز شرایطی مشابه با تهران دارند، اما مشکلی که در تهران وجود دارد تراکم جمعیت، فراوانی ساختمان‌ها با قدمت زیاد و مقاومت کم آنها است که می‌تواند خطرپذیری آنها را به طور فزاینده‌ای افزایش دهد.»
رئیس پژوهشکده علوم زمین در پایان خاطر نشان کرد: «در سرزمین خشکی مانند ایران اغلب شهرها روی گسل‌های فعال و یا در مجاورت آنها قرار دارد. نظر به اینکه گسل‌ها کنترل‌کننده منابع آب هستند، طرح جابجایی شهرها به مناطقی که کمتر در معرض خطر باشند به هیچ‌وجه امکان‌پذیر نیست. ساخت‌وساز مقاوم در برابر زمین‌لرزه راهکار درستی است که در زمان وقوع زمین‌لرزه بتوان حداقل ایمنی فراهم کند.»
طی ماه جاری، روز پنجم تیرماه، محمد شکرچی‌زاده، رئیس مرکز تحقیقات مسکن، نیز خبر داد که «نقشه‌های پهنه‌های گسلی شهر تهران» تهیه شده و بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از این مطالعات، ساختمان‌های «مهم و حساس» نباید روی پهنه گسل ساخته شود و برای ساختمان‌های از ۱۲ طبقه به بالا «اعمال محدودیت» شده است.
پیش از او، روز ۳۱ اردیبهشت، علی بیت‌اللهی، مدیر دفتر زلزله‌شناسی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ایران، هشدار داد که یک زلزله شش ریشتری می‌تواند «بیشتر» ساختمان‌های مسکونی بافت فرسوده تهران را ویران کند، و افزود که با بروز چنین اتفاقی زندگی «یک و نیم میلیون نفر» از ساکنان این مناطق در خطر است.
وی جمعیت ساکن در بافت فرسوده تهران را بر اساس آمارهای رسمی یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر و بر اساس آمارهای غیررسمی یک میلیون و ۵۰۰ هزار نفر اعلام کرد.
بیت‌اللهی این افراد را «جمعیت شب» بافت فرسوده تهران معرفی کرده و گفته است که «جمعیت روز و شناور این بافت‌ها بسیار بیشتر است».
اخیراً غلامرضا پورحیدری، رئیس انجمن علمی مدیریت بحران ایران، با ذکر اینکه «با توجه به وقوع زلزله‌های اطراف تهران، زلزله در این شهر قابل پیش‌بینی است» گفت که «متولی توانمند و متمرکز برای مدیریت بحران نداریم.»
